200 Χρόνια από την Ελληνική Επανάσταση. Η συμβολή των Ελλήνων της Κύπρου

25 Η σημασία της Ελληνικής Επανάστασης Η δημιουργία του πρώτου στην ιστορία ενιαίου ελληνικού κράτους. Η Ελληνική Επανάσταση αποτελεί ένα γεγονός θεμελιώδους σημασίας κυρίως για τους ίδιους τους Έλληνες. Ποτέ πριν στο παρελθόν δεν υπήρξε ενιαίο ελληνικό κράτος: Στην αρχαιότητα, με τον θεσμό της πόλης – κράτους, οι Έλληνες ήταν διασπασμένοι και ενίοτε διχασμένοι . Αργότερα, η δημιουργία της μεγάλης αυτοκρατορίας του Μεγάλου Αλεξάνδρου, παρά το γεγονός ότι ανέκοψε προσωρινά την παρακμή των Ελλήνων και διέδωσε στα βάθη της Ασίας τον ελληνικό πολιτισμό, πιθανότατα δεν είχε ως σκοπό τη δημιουργία ενός ενιαίου ελληνικού εθνικού κράτους 31 . Κατά τους ελληνιστικούς χρόνους οι διάδοχοι του Μ. Αλεξάνδρου συνέτειναν στη διάσπαση, για μιαν ακόμα φορά, του Ελληνισμού. Με την εμφάνιση των Ρωμαίων και τυπικά με τη μάχη της Λευκόπετρας το 146 π.Χ. σηματοδοτείται η οριστική υποταγή του Ελληνισμού στους Ρωμαίους. Ακολουθεί η συμπόρευση με τη ρωμαϊκή αυτοκρατορία, η διάσπασή της σε δυτική και ανατολική και ο «εξελληνισμός» της 32 . Καθ’ όλη τη διάρκεια της ύπαρξής της και παρά την αναμφισβήτητη ελληνικότητά της, η «Βυζαντινή» αυτοκρατορία διατήρησε μέχρι το τέλος της (1453 μ.Χ.) το επίσημο όνομά της «ρωμαϊκή αυτοκρατορία», ο αυτοκράτορας τον τίτλο «αυτοκράτωρ των Ρωμαίων» και οι υπήκοοι παρέμειναν μέχρι τέλους «Ρωμαίοι» ή «Ρωμηοί». Έτσι ο Ελληνισμός έγινε «Ρωμιοσύνη», αν και γνώριζε πολύ καλά ότι ήταν ένα «Γένος» με αρχαία, ένδοξη και ελληνική καταγωγή. Η Ελένη Γλύκατζη – Αρβελέρ, δίνει τον εξής συνοπτικό ορισμό για το Βυζάντιο: «…Βυζάντιο είναι η εκχριστιανισμένη και εξελληνισμένη Ρωμαϊκή ανατολική αυτοκρατορία με την Κωνσταντινούπολη για πρωτεύουσα…» 33 . Η σύνδεση του Ελληνισμού με την αρχαία καταγωγή του έπρεπε να περιμένει μέχρι τις παραμονές της Ελληνικής Επανάστασης του 1821. Οι λόγιοι του ελληνικού διαφωτισμού έσπειραν τον σπόρο που σιγά - σιγά έβγαλε ρίζες και το φυτό της ελληνικής ανεξαρτησίας άνθισε το 1821. Έτσι, με την ίδρυση του ελληνικού κράτους το 1830 έχουμε το πρώτο ενιαίο κράτος του ελληνικού έθνους στην παγκόσμια ιστορία. Με το γεγονός αυτό αποκαταστάθηκε η διαχρονική πολιτισμική συνέχεια του Ελληνισμού από την αρχαιότητα μέχρι τον σύγχρονο κόσμο. 31. Βλέπε σχετικά: Καργάκος Ι . Σαράντος, «Ιστορία του Ελληνικού Κόσμου και του Μείζοντος Χώρου», Εκδόσεις Gutenberg, Αθήνα 2005, σσ. 294 - 295. 32. ΣΣ: Ο εξελληνισμός της ανατολικής ρωμαϊκής αυτοκρατορίας είναι αργός και πολύχρονος. Για τον λόγο αυτό δεν υπάρχει σαφές όριο «εξελληνισμού». Πάντως, από τα μέσα του 8ου αιώνα και μετά δεν υπάρχει τίποτα λατινικό ή ρωμαϊκό στην αυτοκρατορία. 33. Γλύκατζη – Αρβελέρ Ελένη: «Γιατί το Βυζάντιο», Εκδόσεις Μεταίχμιο, Αθήνα 2012, σ. 19.