200 Χρόνια από την Ελληνική Επανάσταση. Η συμβολή των Ελλήνων της Κύπρου

13 Η σημασία της Ελληνικής Επανάστασης Η σημασία της Ελληνικής Επανάστασης Συνταγματάρχη (ΤΘ) Βασίλειου Ν. Μουντοκαλάκη Εισαγωγή Το νόημα και το μεγαλείο της Ελληνικής Επανάστασης του 1821 μπορεί κανείς να το αντιληφθεί μόνο αν έχει κατανοήσει πλήρως ποια ήταν η σημασία της πτώσεως της Κωνσταντινούπολης τον Μάιο του 1453. Το γεγονός αυτό στην πραγματικότητα είναι μια παγκόσμια ιστορική καμπή, με προεκτάσεις που φτάνουν μέχρι τις μέρες μας. Ο Steven Runciman γράφει: «…Στους Τούρκους, η άλωση της παλιάς αυτοκρατορικής πόλης, δεν έδωσεμόνομιανέααυτοκρατορική πρωτεύουσα, αλλά και εγγυήθηκε τη μονιμότητα της ευρωπαϊκής τους αυτοκρατορίας .[…] Σήμερα, ύστερ ’ απ’ όλες τις περιπέτειες της Ιστορίας τους, οι Τούρκοι εξακολουθούν να κατέχουν τη Θράκη, εξακολουθούν να διατηρούν το προγεφύρωμά τους στην Ευρώπη…» 1 . Η «μονιμοποίηση» της οθωμανικής αυτοκρατορίας, που παρατηρεί και διαπιστώνει ο Runciman, έχει επιπτώσεις και προεκτάσεις μέχρι σήμερα. Η «θερμότερη» περιοχή του πλανήτη είναι εδώ και αιώνες τα Βαλκάνια, η Μέση Ανατολή, η Ανατολική Μεσόγειος και η Βόρεια Αφρική. Δεν είναι ίσως τυχαίο ότι τμήματα αυτής ακριβώς της εκτεταμένης γεωγραφικής περιοχής υπήρξαν, για περισσότερο ή λιγότερο χρονικό διάστημα, εδάφη της οθωμανικής αυτοκρατορίας. Εάν κάποιος θα ήθελε να κάνει μιαν ενδιαφέρουσα «ιστορική άσκηση», θα μπορούσε να τοποθετήσει σε έναν χάρτη τα όρια της οθωμανικής αυτοκρατορίας κατά τη μεγαλύτερή της εξάπλωση (περί τα τέλη του 17ου αιώνα), και στη συνέχεια πάνω στον ίδιο χάρτη να απεικονίσει τα κυριότερα γεγονότα που απασχόλησαν τον κόσμο τους τελευταίους δύο αιώνες. Θα διαπιστώσει τότε με έκπληξη ότι στην περιοχή αυτή συγκεντρώνεται το μεγαλύτερο πλήθος των συγκρούσεων, των εντάσεων και των διεθνών 1 . Ράνσιμαν Στήβεν, «Η Άλωση της Κωνσταντινουπόλεως», Εκδόσεις ΔΕΚ/ΓΕΣ, 1983, σ. 58.