Αγρότης, τεύχος 482

A Γ Ρ Ο Τ Η Σ 2 0 2 1 / T E Υ Χ Ο Σ 4 8 2 7 νομοθετικό πλαίσιο που διαμορφώθηκε έχει πλέον εγκριθεί από τις αρμόδιες Επιτροπές της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και το ζήτημα της κατοχύρωσης του προϊόντος «Χαλλούμι (Halloumi)/ Hellim» ως ΠΟΠ, ολοκληρώνεται με θετική κατάληξη για τον τόπο μας. Άρα είδαμε μια διαφορετική προσέγγιση από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή; Η διαφορά ήταν ότι υπήρξε ολιστική αντιμετώπιση του θέματος από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, με την από κοινού συνδρομή όλων των Υπηρεσιών της. Σε αυτό θεωρώ ότι συνέβαλε και η Στέλλα Κυριακίδου, σε μια περίοδο μάλιστα πολύ δύσκολη για την ίδια λόγω των προκλήσεων που αντιμετώπιζε ως Επίτροπος Υγείας, με τη διαχείριση της πανδημίας. Θεωρώ, όμως, εξίσου σημαντικό το γεγονός ότι, στις διαβουλεύσεις με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η Κύπρος προσερχόταν με έγκυρες, ολοκληρωμένες και τεκμηριωμένες θέσεις, υποστηριζόμενες από την τεχνοκρατική ομάδα που βρισκόταν πίσω από την προσπάθεια αυτή, την οποία αποτελούσαν στελέχη του Υπουργείου μου αλλά και όλων των αρμόδιων υπηρεσιών του κράτους, και ιδιαίτερα του Υπουργείου Εξωτερικών και της Νομικής Υπηρεσίας. Με βάση τη διευθέτηση που έγινε, η Κύπρος διορίζει τον οργανισμό Bureau Veritas ως φορέα ελέγχου. Σε περίπτωση που για οποιονδήποτε λόγο διαπιστώσει η Δημοκρατία ότι δεν κάνει καλά τη δουλειά του, έχουμε δικαίωμα να διακόψουμε τη συνεργασία ή αυτό θα το κάνει η Κομισιόν; Ο διορισμός του διεθνούς οργανισμού Bureau Veritas ως φορέα ελέγχου των προδιαγραφών του προϊόντος για την πιστοποίηση του ως ΠΟΠ έγινε, κατόπιν σχετικού διαγωνισμού, από την αρμόδια Αρχή, που δεν είναι άλλη από το Υπουργείο Γεωργίας της Κυπριακής Δημοκρατίας. Ασφαλώς, σε περίπτωση που η αρμόδια Αρχή διαπιστώσει ότι ο φορέας ελέγχου δεν ανταποκρίνεται στα καθήκοντά του, μπορεί να προβεί σε ενέργειες για αντικατάστασή του. Άλλωστε, η σύμβαση με την Bureau Veritas, δεν είναι μόνιμη, αλλά έχει συγκεκριμένη διάρκεια. Μια ανησυχία που υπάρχει είναι κατά ποσόν θεωρείτε πως εκχωρούμε αρμοδιότητες σε μια εταιρεία με κίνδυνο να μην έχει εικόνα και έλεγχο η Κυπριακή Δημοκρατία σε ό,τι συμβαίνει στα κατεχόμενα. Μπορείτε να μας ξεκαθαρίσετε κατά πόσον εμείς είμαστε αυτοί που θα εξουσιοδοτήσουμε τον διεθνή οργανισμό για σκοπούς ελέγχου, αν θα είναι υπόλογοι σε μας και αν μπορούμε να τερματίσουμε τη σύμβαση ανά πάσα στιγμή; Όπως ανέφερα και στην προηγούμενη ερώτηση, ο διορισμός και η εξουσιοδότηση της Bureau Veritas γίνεται αποκλειστικά από την Κυπριακή Δημοκρατία, μέσω του Υπουργείου Γεωργίας. Ο διορισμός ανεξάρτητων φορέων ελέγχου εκ μέρους των αρμόδιων Αρχών είναι τακτική που εφαρμόζεται και από άλλες ευρωπαϊκές χώρες για προϊόντα ΠΟΠ. Η ενημέρωση της Κυπριακής Δημοκρατίας από τον φορέα ελέγχου θα είναι πλήρης και ενδελεχής, μέσα από τις εκθέσεις για τους ελέγχους που θα διενεργούνται σε όλη την επικράτεια του νησιού και που θα μας υποβάλλονται σε τακτά χρονικά διαστήματα. ΠΟΠ, τόσο στις περιοχές που ελέγχει η Δημοκρατία όσο και στα κατεχόμενα. Αυτή η εξέλιξη οδήγησε την Ευρωπαϊκή Επιτροπή στη δημοσίευση της αίτησής μας για κατοχύρωση του χαλλουμιού ως ΠΟΠ, στην Επίσημη Εφημερίδα της ΕΕ, τον Ιούλιο του 2015. Ωστόσο, ενώ θα ανέμενε κανείς ότι μετά την εξέλιξη αυτή θα υπήρχε σύντομα κατάληξη, αυτό γίνεται έξι χρόνια μετά. Τι μεσολάβησε; Συμφωνώ. Από τον Ιούλιο του 2016, και ενώ η πληροφόρηση που λάμβανε η Κυπριακή Δημοκρατία από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή επιβεβαίωνε την αρτιότητα της αίτησης που είχε υποβληθεί, η εξέτασή της παρέμενε στάσιμη. Τον Φεβρουάριο του 2019, και μετά από επιστολή του Προέδρου της Δημοκρατίας προς τον Πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, το ζήτημα της έγκρισης της αίτησης επανέρχεται στο προσκήνιο. Αρχίζει ένας νέος γύρος διαβουλεύσεων, ο οποίος διήρκησε μέχρι και τον Νοέμβριο του 2019. Κατά τη διάρκεια των διαβουλεύσεων, από πλευράς της Κυπριακής Κυβέρνησης τίθεται ως αδιαπραγμάτευτος όρος η πλήρης συμμόρφωση με το κοινοτικό κεκτημένο της διαδικασίας παραγωγής, ελέγχου και πιστοποίησης του χαλλουμιού ως ΠΟΠ, σε ολόκληρη την Κύπρο. Αυτό θα έπρεπε να θεωρείται αυτονόητο από πλευράς Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Υπήρξε διαφορετική προσέγγιση; Υπήρξε διαφορετική αντιμετώπιση του θέματος από ορισμένους κύκλους της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στο συγκεκριμένο θέμα. Ήταν χαρακτηριστικό το γεγονός ότι από συγκεκριμένους κύκλους της Κομισιόν επιδιωκόταν η διευθέτηση να μην περιλαμβάνει ελέγχους σε θέματα υγείας και ασφάλειας του προϊόντος στα κατεχόμενα, την ίδια στιγμή που άλλες Υπηρεσίες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής είχαν κάθετα αντίθετη άποψη. Ως εκ τούτου, τον Νοέμβριο του 2019 οι διαπραγματεύσεις κατέληξαν σε αδιέξοδο. Και πώς έσπασε τελικά το αδιέξοδο; Με την ανάληψη των καθηκόντων της νέας Ευρωπαϊκής Επιτροπής, τον Δεκέμβριο του 2019, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας έθεσε το θέμα στη νέα Πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Έχοντας την εμπειρία της προηγούμενης ανεπιτυχούς διαδικασίας, η προσπάθεια μας, μέσα από αλλεπάλληλες συναντήσεις μου με τους αρμόδιους Ευρωπαίους Επιτρόπους, ήταν να εμπλέξουμε από κοινού όλες τις αρμόδιες Υπηρεσίες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Αυτό έγινε τελικά κατορθωτό, αφού το θέμα συζητήθηκε σε κοινές συναντήσεις του Επιτρόπου Γεωργίας, της Επιτρόπου Υγείας και της Επίτροπου για θέματα Συνοχής και Μεταρρυθμίσεων με όλες τις αρμόδιες Υπηρεσίες της Κομισιόν. Το αποτέλεσμα αυτών των συναντήσεων ήταν το θέμα να αντιμετωπιστεί ολοκληρωμένα και στη βάση του κοινοτικούκεκτημένου. ΗΕυρωπαϊκήΕπιτροπήπαρουσιάζει στην Κυπριακή Δημοκρατία ένα αναθεωρημένο νομοθετικό πακέτο, ιδιαίτερα βελτιωμένο σε σχέση με αυτό που τέθηκε στην προηγούμενη διαπραγματευτική διαδικασία. Στο νέο νομοθετικό πλαίσιο, τέθηκε ως προϋπόθεση η πλήρης συμμόρφωση με το κοινοτικό κεκτημένο για όλες τις πτυχές των διαδικασιών πιστοποίησης του προϊόντος ως ΠΟΠ, σε ολόκληρη την Κύπρο και χωρίς παρεκκλίσεις για κανένα. Το ΝΕΑ ΓΙΑ ΤΟΝ ΑΓΡΟΤΙΚΟ ΚΟΣΜΟ: ΑΠΟ ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ, ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΚΑΙ ΔΙΕΘΝΗ ΑΤΖΕΝΤΑ