Αγρότης, τεύχος 482

49 A Γ Ρ Ο Τ Η Σ 2 0 2 1 / T E Υ Χ Ο Σ 4 8 2 ΦΥΣΙΚΟΙ ΠΟΡΟΙ ΚΑΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ Πρόγραμμα Norway grants: «Μείωση του κινδύνου ζημιάς που προκαλείται από μεγάλες πυρκαγιές στα δάση της Κύπρου - (Wildfires)» Ευάγγελος Ανδρέου Δασικός Λειτουργός Τμήμα Δασών Το κλίμα της Κύπρου χαρακτηρίζεται ως μεσογειακό με ήπιους, βροχερούς χειμώνες και παρατεταμένη ξηροθερμική περίοδο από τον Μάιο έως τον Οκτώβριο. Συχνά, η ξηροθερμική περίοδος εκτείνεται ακόμα και μέχρι τους μήνες Νοέμβριο - Δεκέμβριο. Οι συνθήκες αυτές, σε συνδυασμό με την εύφλεκτη βλάστηση που κυριαρχεί στα βουνά της Κύπρου, με την τραχιά τοπογραφία και τις μεγάλες κλίσεις των δασικών περιοχών και την αυξανόμενη εγκατάλειψη των αγροτικών περιοχών, καθιστούν τα φυσικά τοπία της Κύπρου εξαιρετικά ευάλωτα σε δασικές πυρκαγιές. Πυρκαγιές που μπορεί να προκαλέσουν απώλειες σε ανθρώπινες ζωές, ιδιωτικές περιουσίες, πολύτιμα οικοσυστήματα και τοπία. Τα σενάρια για τις μελλοντικές κλιματολογικές συνθήκες προβλέπουν ότι η μέση ετήσια θερμοκρασία και οι μέγιστες ημερήσιες θερμοκρασίες θα αυξηθούν, οι βροχοπτώσεις θα μειωθούν και η ξηροθερμική περίοδος θα επεκταθεί περαιτέρω. Κατά συνέπεια, αναμένονται συχνότερες και μεγαλύτερης έντασης πυρκαγιές. Επομένως, οι αρμόδιες Αρχές, και ιδιαίτερα το Τμήμα Δασών που είναι το κατά νόμο υπεύθυνο για την πρόληψη και την κατάσβεση των πυρκαγιών σε μια περιοχή που περιλαμβάνει τα κρατικά δάση και μια ζώνη που επεκτείνεται στα δύο χιλιόμετρα περιμετρικά τους, δηλαδή το 57% της επικράτειας της Κύπρου, καλείται να αναβαθμίσει τις ικανότητές του για να αντιμετωπίσει τους αυξημένους μελλοντικούς κινδύνους πυρκαγιάς. Στο πλαίσιο αυτό, δηλαδή της αναβάθμισης των ικανοτήτων του για αντιμετώπιση των πυρκαγιών, το Τμήμα Δασών θα λάβει χρηματοδότηση €882.353 μέσω του προγράμματος Norway grants με τίτλο «Μείωση του κινδύνου ζημιάς που προκαλείται από μεγάλες πυρκαγιές στα δάση της Κύπρου - (Wildfires)». Το έργο ξεκίνησε στις 22/07/2020 και θα ολοκληρωθεί στις 31/10/2023. Η αρμόδια Αρχή για τον συντονισμό (Εθνικό Σημείο Επαφής) του έργου Wildfires είναι η Γενική Διεύθυνση Ευρωπαϊκών Προγραμμάτων Συντονισμού και Ανάπτυξης ( http://www.dgepcd.gov.cy ) και ανάδοχος φορέας υλοποίησης του έργου είναι το Τμήμα Δασών ( http://www.moa.gov.cy/moa/fd/fd.nsf/index ). Τα Norway Grants χρηματοδοτούνται από τη Νορβηγία και, κατά την περίοδο 2014 - 2021, η χρηματοδότηση θα ανέλθει στα €1,3 δις ( https://eeagrants. org/about-us ). Στόχοι των Norway grants είναι να συμβάλουν σε μια ισότιμη κοινωνικά και οικονομικά Ευρώπη και να ενισχύσουν τις σχέσεις μεταξύ της Νορβηγίας και των 13 δικαιούχων χωρών στην Ευρώπη. Σκοπός τους είναι η μείωση των κοινωνικών και οικονομικών ανισοτήτων και η ενδυνάμωση των διμερών σχέσεων που θα ενισχύει την εσωτερική αγορά, οδηγώντας σε μια πιο ευημερούσα Ευρώπη. Σκοπός του Έργου Wildfires Σκοπός του Έργου είναι να συμβάλει στη μείωση των περιστατικών πυρκαγιάς ή/και της δασικής έκτασης που καίγεται μέσω της ενίσχυσης των δυνατοτήτων του Τμήματος Δασών και της ευαισθητοποίησης του κοινού σχετικά με τον κίνδυνο εκδήλωσης και επέκτασης των δασικών πυρκαγιών. Στόχοι του Έργου Wildfires Οι κύριοι στόχοι του έργου είναι η αναβάθμιση του εξοπλισμού πυρόσβεσης του Τμήματος Δασών, συμπεριλαμβανομένων οχημάτων, μηχανημάτων και εργαλείων. Η αναβάθμιση αναμένεται να επιτευχθεί μέσω της απόκτησης ή και συντήρησης των στρατηγικών του αποθεμάτων σε υλικά πυρόσβεσης που είναι απαραίτητα για την αντιμετώπιση μεγάλων πυρκαγιών. Εξίσου σημαντική είναι και η ευαισθητοποίηση της κυπριακής κοινωνίας σχετικά με τον αυξανόμενο κίνδυνο των δασικών πυρκαγιών. Αγορά εξοπλισμού δασοπυρόσβεσης Μέσα από το έργο θα αναβαθμιστούν και θα ενισχυθούν οι δυνατότητες του Τμήματος Δασών με νέο εξοπλισμό όπως κάμερες παρακολούθησης, εργαλεία χειρός για τις ομάδες δασοπυρόσβεσης, πυροσβεστικά οχήματα ταχείας επέμβασης, οχήματα μεταφοράς ομάδων δασοπυρόσβεσης, στολές δασοπυρόσβεσης και άρβυλα δασοπυρόσβεσης. Εκστρατείες ευαισθητοποίησης και δημοσιοποίησης του έργου Εκστρατείες ευαισθητοποίησης και δημοσιοποίησης του έργου Μεταξύ των κύριων στόχων του Τμήματος Δασών είναι η περιβαλλοντική εκπαίδευση και η δημιουργία δασικής συνείδησης στην κοινωνία. Προκειμένου να υποστηριχθεί και να καλλιεργηθεί η συνεργασία με το κοινό θα διοργανωθούν ενημερωτικές εκστρατείες οι οποίες θα στοχεύουν στην ενημέρωση και εκπαίδευση του κοινού σχετικά με τη σημασία των δασών και τους κινδύνους των πυρκαγιών. Έμφαση θα δοθεί στη νεολαία. Αυτές οι δραστηριότητες θα επικεντρωθούν, κυρίως, στους κατοίκους των ορεινών κοινοτήτων. Επιπρόσθετα, θα πραγματοποιηθούν παρουσιάσεις σε σχολεία από Δασικούς Λειτουργούς καθώς, επίσης, σε ραδιοφωνικές ή/και τηλεοπτικές εκπομπές ή και άλλα μέσα του έντυπου και διαδικτυακού τύπου. Αναμενόμενα θετικά αποτελέσματα του έργου Το έργο αναμένεται να ενισχύσει την ασφάλεια των πολιτών, την προστασία της περιουσίας τους αλλά και του φυσικού περιβάλλοντος και της βιοποικιλότητας από τις δασικές πυρκαγιές. Αυτό θα επιτευχθεί μέσω της ενίσχυσης του υπάρχοντος συστήματος πυροπροστασίας που χρησιμοποιείται από το Τμήμα Δασών, προκειμένου να είναι έτοιμο να ανταποκριθεί αποτελεσματικά και αποδοτικά σε μελλοντικά μεγάλα περιστατικά πυρκαγιάς.