Αγρότης, τεύχος 482

43 A Γ Ρ Ο Τ Η Σ 2 0 2 1 / T E Υ Χ Ο Σ 4 8 2 ΦΥΣΙΚΟΙ ΠΟΡΟΙ ΚΑΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ Σχήμα 2: Χωρική κατανομή των τοπικών σεισμών που έχουν καταγραφεί από το Σεισμολογικό Κέντρο του ΤΓΕ στην Κύπρο κατά το 2020, με παράλληλη γραφική απεικόνιση του μεγέθους τους. Η μωβ γραμμή διαγράφει το όριο σύγκλισης των λιθοσφαιρικών πλακών, ενώ τα κόκκινα αστέρια παρουσιάζουν τα επίκεντρα των αισθητών σεισμών. Ο ελληνικός χώρος το 2020 χαρακτηρίστηκε από την εκδήλωση της πολύ ισχυρής σεισμικής δόνησης της 30 ης Οκτωβρίου 2020 και τοπικής ώρας 13:51, μεγέθους σεισμικής ροπής M w = 6,9 στη θαλάσσια περιοχή βόρεια του νησιού της Σάμου και ανατολικά του κόλπου του Κουσάντασι της Σμύρνης, με εστιακό βάθος τα 13 km. Ο σεισμός έγινε αισθητός σε πολλές περιοχές της Ελλάδας και της Τουρκίας, από τα νησιά του Αιγαίου και την Πελοπόννησο μέχρι τη Μικρά Ασία και την Κωνσταντινούπολη. Δυστυχώς, ο σεισμός αυτός προκάλεσε τον θάνατο 117 ανθρώπων, 115 ανθρώπων στην περιοχή της Σμύρνης και 2 παιδιών στο Βαθύ της Σάμου. Καταγράφηκαν 1.053 τραυματισμοί σε Ελλάδα και Τουρκία, ενώ δεκάδες κτήρια κατέρρευσαν, ιδιαίτερα στη Σμύρνη, πολλά κτήρια υπέστησαν σοβαρές ζημιές ή κατέρρευσαν μερικώς όπως η εκκλησία της Κοιμήσεως της Θεοτόκου στο Καρλόβασι της Σάμου ( Σχήματα 3 και 4 ). Ο σεισμός αυτός είναι ο ισχυρότερος σεισμός στο Αιγαίο από το 1981, ο πιο φονικός σεισμός για το έτος 2020 και ο πιο φονικός σεισμός στη συγκεκριμένη περιοχή που καταγράφηκε ποτέ. Σημειώνεται ότι στην ίδια περιοχή είχαν γίνει δύο σεισμοί παρόμοιου μεγέθους (Μ = 6,8 το 1904 και Μ = 6,6 το 1955) χωρίς όμως να προκαλέσουν τόσες απώλειες ζωών. Σύμφωνα με την ανάλυση των σεισμολογικών, των γεωδαιτικών και των γεωλογικών δεδομένων, ο κύριος σεισμός έγινε λόγω της διάρρηξης ενός κανονικού ρήγματος διεύθυνσης Ανατολής - Δύσης στα βόρεια του νησιού της Σάμου, που είχε ως αποτέλεσμα τη μόνιμη ανύψωση κατά 10 εκατοστά στη βορειοδυτική ακτή της Σάμου, επιφανειακές διαρρήξεις μέχρι και ενός χιλιομέτρου στην περιοχή του Αγίου Νικολάου της Σάμου, πολλές κατολισθήσεις κατά μήκος των οδικών αρτηριών του νησιού και ρευστοποιήσεις εδάφους, ιδιαίτερα στην περιοχή του Καρλόβασι. Τη γένεση του σεισμού ακολούθησε η δημιουργία δύο μικρών τσουνάμι, 10 λεπτά και 30 λεπτά αργότερα, ύψους 2 και 1,7 μέτρων αντιστοίχως, σε απόσταση εισχώρησης στη στεριά περίπου 120 και 80 μέτρων αντιστοίχως. Τα δύο αυτά τσουνάμι προκάλεσαν μικρές υλικές ζημιές τόσο στη Σάμο όσο και στη Σμύρνη. Τον κύριο σεισμό ακολούθησε πλούσια μετασεισμική ακολουθία. Συγκεκριμένα, στο διάστημα μεταξύ 30 Οκτωβρίου και 8 Νοεμβρίου καταγράφηκαν 300 μετασεισμοί, αρκετοί με μέγεθος Μ ≥ 4,5 και ένας ισχυρός σεισμός μεγέθους Μ = 5,0.