Αγρότης, τεύχος 482

40 A Γ Ρ Ο Τ Η Σ 2 0 2 1 / T E Υ Χ Ο Σ 4 8 2 ΚΤΗΝΟΤΡΟΦΙΑ Εποχικές κτηνοτροφικές ασχολίες Αιγοπροβατοτροφία Αγελαδοτροφία Χοιροτροφία Toμείς Μάιος - Αύγουστος Αυτό το τετράμηνο οι κύριες ασχολίες είναι η ολοκλήρωση της βατιάς των ώριμων προβατίνων, η βατιά των πρώιμων αιγών, το άρμεγμα όψιμων αιγών και το ζύγισμα παχυνόμενων αμνοεριφίων. Επιδιώκονται συγκεντρωμένες βατιές ώστε να διευκολύνεται η διαχείριση των ζώων και να μειώνονται οι απώλειες στις γέννες. Ελέγχεται η σωματική κατάσταση των ζώων για αποφυγή τοξιναιμίας. Για τα πρωτόγεννα ζώα ο διαχωρισμός ξεκινά από νωρίς, στην ηλικία 3,5-4 μηνών, λαμβάνοντας υπόψη τα σωματικά χαρακτηριστικά των ζώων. Στις αίγες χορηγούνται 600 γρ. σανός και 650 γρ. μίγμα με ποσοστό πρωτεΐνης 16% για συντήρηση, ενώ για κάθε λίτρο παραγόμενου γάλακτος χορηγούνται επιπλέον 550 γρ. μίγματος. Αντίστοιχα, στις προβατίνες χορηγούνται για συντήρηση 500 γρ. σανός και 550 γρ. μίγματος 16% και για κάθε λίτρο παραγόμενου γάλακτος 650 γρ. μίγματος. Στα ποβίζια χορηγούνται 600 γρ. σανός και 700 γρ. μίγμα 14%. Μετά τη βατιά, για λίγες μέρες χορηγούνται στα ζώα 150-200 γρ. επιπλέον τροφής μέχρι να εγκατασταθεί το έμβρυο στη μήτρα. Τα έγκυα ζώα ένα μήνα πριν τη γέννα μπαίνουν στην ξηρά περίοδο οπότε και διατρέφονται με σιτηρέσιο 14% πρωτεΐνης. Η φυσιολογική αντίδραση της αγελάδας στη θερμική καταπόνηση είναι μέσω της εφίδρωσης. Στη συνέχεια, με τη βαριά αναπνοή (λαχάνιασμα) αυξάνει τη θερμική απώλεια και, επίσης, μειώνει τη θερμότητα που σχετίζεται με την πέψη της τροφής. Επακολουθούν ορμονικές διαταραχές, χαμηλή γονιμότητα και χαμηλή γαλακτοπαραγωγή. Επιπλέον, μερικά χαρακτηριστικά του γάλακτος υποβαθμίζονται, με αποτέλεσμα τη μείωση της ποιότητας των τυριών (Cappa et al., 1989). Όταν η θερμοκρασία είναι υψηλή, τότε οι αγελάδες για ένα μεγάλο διάστημα της ημέρας προτιμούν να παραμένουν όρθιες, αντί να ξαπλώνουν. Επίσης, μειώνουν την κατανάλωση ξηράς ουσίας και τη συχνότητα πρόσληψης τροφής κατά τη διάρκεια της ημέρας, ενώ αυξάνουν τις δραστηριότητες αυτές κατά τη διάρκεια του απογεύματος, το βράδυ και τις πρώτες πρωινές ώρες (Scheider et al., 1988). Τα μέτρα που πρέπει να λαμβάνονται από τον κτηνοτρόφο για μείωση της θερμικής καταπόνησης των ζώων είναι η καλή θερμομόνωση της οροφής και ο φωτισμός του διαδρόμου τροφοδοσίας το βράδυ. Το σύστημα που έχει δώσει καλύτερα αποτελέσματα κατά τα τελευταία χρόνια είναι χωρίς αμφιβολία η άμεση διαβροχή του ζώου με νερό χρησιμοποιώντας ψεκαστήρες, που ακολουθείται από έντονο αναγκαστικό εξαερισμό (cow cooling). Για τα επιθυμητά αποτελέσματα θα πρέπει να γίνει μελέτη και εγκατάσταση ολοκληρωμένου συστήματος στη μονάδα. Το σύστημα ψύξης των αγελάδων τοποθετείται στο προαύλιο αναμονής των ζώων, στον διάδρομο τροφοδοσίας τους και στον χώρο ανάπαυσης. Ο φωσφόρος είναι πολύ σημαντικός για την παραγωγή υγιών χοίρων με υψηλές αποδόσεις. Παίζει πολύ σημαντικό ρόλο στη σωστή ανάπτυξη και υγεία του ζώου και είναι αναγκαίος σε μεγάλες ποσότητες σε όλα τα στάδια ανάπτυξης των χοίρων. Ο φωσφόρος υπάρχει άφθονος στα φυτά, σε ζωικές πρωτεΐνες, αλλά και σε μη οργανικές ουσίες. Συμμετέχει στις πιο πολλές μεταβολικές διεργασίες απ’ όλα τα άλλα ανόργανα στοιχεία. Το 75-80% του φωσφόρου βρίσκεται στον σκελετό του ζώου. Οι λειτουργίες του φωσφόρου είναι οι εξής: Στηρίζει το σκελετικό σύστημα και βοηθά στον σχηματισμό των δοντιών (μαζί με το ασβέστιο), ενθαρρύνει τη δημιουργία των κυττάρων, βοηθά στον μεταβολισμό της ενέργειας, μεταφέρει λιπαρά οξέα, παίζει ρόλο στην κατασκευή των νουκλεϊκών οξέων και των κυτταρικών μεμβρανών, συμμετέχει στη σύνθεση πρωτεϊνών, στη ρύθμιση της όρεξης και την υποστήριξη της αποτελεσματικής αξιοποίησης των ζωοτροφών. Η έλλειψη φωσφόρου είναι η πιο συνήθης ανεπάρκεια σε ανόργανα στοιχεία και οι επιπτώσεις της είναι: Οστεομαλακία η οποία μπορεί να προκαλέσει κατάγματα και χωλότητα, ανωμαλίες στον σχηματισμό των οστών, μειωμένη γονιμότητα, μειωμένο ρυθμό ανάπτυξης και μείωση του μυϊκού ιστού του σφάγιου.