Αγρότης, τεύχος 482

13 A Γ Ρ Ο Τ Η Σ 2 0 2 1 / T E Υ Χ Ο Σ 4 8 2 ΓΕΩΡΓIΑ Η αξιολόγηση της ποιότητας του νερού άρδευσης για την εργασία έγινε με βάση τα κριτήρια τουΟργανισμού Τροφίμων και Γεωργίας των Ηνωμένων Εθνών (FAO). Περιελάβανε τον προσδιορισμό των ολικών διαλυτών στερεών, την ηλεκτρική αγωγιμότητα (EC), τον προσδιορισμό των κατιόντων (Ca 2+ , Mg 2+ , K+) τη συγκέντρωση του νατρίου (Na + ), χλωρίου (Cl-), βορίου (B), θειικών (SO4 2- ), νιτρικών (NO 3 -), ανθρακικών (CO 3 -), δισανθρακικών (HCO 3 -), το pH του νερού, τον λόγο προσρόφησης νατρίου (SAR) και το υπολειμματικό ανθρακικό νάτριο (RSC). Αποτελέσματα - Συμπεράσματα Στον πίνακα που ακολουθεί παρουσιάζεται η μέση τιμή των επιλεγμένων ιόντων στο νερό άρδευσης, της ηλεκτρικής αγωγιμότητας και των δεικτών που χρησιμοποιήθηκαν για την αξιολόγηση του νερού άρδευσης. Στη συνέχεια, με διαγράμματα παρουσιάζονται οι διακυμάνσεις των μέσων όρων των ιόντων στο νερό, με ιδιαίτερη έμφαση στο βόριο και στα νιτρικά. Στο πλαίσιο του προγράμματος LIFE «Adaptation to climate change impacts on the Mediterranean islands’ agriculture - Adapt2clima», Project Number: LIFE14 CCA/GR/000928, με τη συνεργασία του Τμήματος Γεωργίας, πραγματοποιήθηκε εργασία η οποία πραγματεύεται την αξιολόγηση και ορθολογική διαχείριση των υπόγειων αρδευτικών νερών της Κύπρου. Απώτερος στόχος της εργασίας είναι η βελτίωση της απόδοσης στη χρήση νερού για άρδευση ως εργαλείου στις δράσεις προσαρμογής της Κύπρου στην κλιματική αλλαγή και ειδικότερα στην εφαρμογή ορθολογικού αρδευτικού προγραμματισμού. Στην εργασία αξιολογήθηκε η ποιότητα του νερού για σκοπούς άρδευσης βασιζόμενη στα αποτελέσματα αναλύσεων 890 δειγμάτων νερού γεωτρήσεων, προερχόμενων από αρδευόμενες γεωργικές περιοχές την περίοδο 2009-2018. Η εργασία έχει δημοσιευθεί στο έγκριτο διεθνές περιοδικό Atmosphere (Special Issue Adaptation of Cyprus Agriculture to Climate Change). Αξιολόγηση και ορθολογική διαχείριση των υπόγειων αρδευτικών νερών της Κύπρου δρ Γεώργιος Νικολάου Λειτουργός Γεωργίας Α΄ Τμήμα Γεωργίας δρ Δαμιανός Νεοκλέους Ανώτερος Λειτουργός Γεωργικών Ερευνών Ινστιτούτο Γεωργικών Ερευνών Μείωση της ανάπτυξης φυτείας καλαμποκιού λόγω αυξημένης αλατότητας εδάφους Συγκέντρωση αλάτων στην επιφάνεια του εδάφους (άρδευση με σταγόνα) Πίνακας 1: Μέσες τιμές (±τυπικό σφάλμα) δεικτών αξιολόγησης νερού Salinity Alkalinity Sodicity Έτος n EC Na CO 3 - HCO 3 - pH SAR RSC 2009 69 2.42(0.24) 353.86(45.29) 1.51(0.55) 293.29(22.96) 7.54 (0.05) 8.60(1.02) 0.15(0.59) 2010 120 2.38(0.17) 318.19(32.06) 2.10(0.58) 314.86(13.41) 7.45 (0.07) 8.09(0.72) -0.22(0.51) 2011 97 2.41(0.17) 321.01(32.79) 5.11(1.50) 327.15(22.47) 7.76 (0.10) 7.86(0.84) 0.10(0.57) 2012 111 2.49(0.16) 312.48(27.02) 2.21(0.51) 341.50(12.37) 7.65 (0.04) 7.13(0.66) -0.36(0.49) 2013 85 2.75(0.27) 380.14(48.19) 3.59(0.81) 368.39(23.08) 7.74 (0.06) 8.52(0.90) 0.59(0.66) 2014 87 2.45(0.18) 300.48(27.12) 4.63(1.59) 330.97(15.98) 7.63 (0.05) 7.086(0.65) -0.90(0.66) 2015 97 2.26(0.14) 295.00(26.32) 3.53(0.79) 335.99(15.14) 7.47 (0.08) 7.75(0.79) 0.01(0.53) 2016 93 2.60(0.33) 355.44(66.00) 4.18(0.88) 318.52(15.43) 7.64 (0.04) 7.42(0.98) -1.67(1.00) 2017 63 2.72(0.34) 424.86(76.77) 3.97(1.56) 324.21(21.87) 7.59 (0.12) 10.25(1.48) 0.55(0.61) 2018 68 3.14(0.41) 384.66(68.30) 3.54(1.04) 320.47(19.89) 7.37 (0.07) 7.48(0.72) -1.92(0.90) 2.53(0.07) 338.73(13.97) 3.40(0.32) 328.31(5.67) 7.59 (0.02) 7.93(0.27) -0.36(0.21) * Αλατότητα (Salinity), Αλκαλικότητα (Alkalinity), Νατρίωση (Sodicity), αριθμός δειγμάτων (n), ηλεκτρική αγωγιμότητα νερού, EC (dS m −1 ), Νάτριο, Na + (mg l −1) , Ανθρακικά CO 3 − (mg l−1), Δισανθρακικά HCO 3 - (mg l −1 ), Ένδειξη βασικότητας ή οξύτητας νερού (pH, 0 - 14), Συντελεστής Προσρόφησης Νατρίου (SAR), Υπολειμματικό Ανθρακικό Νάτριο RSC, (meg l −1 ).