Εθνική Φρουρά και Ιστορία

Τίτλος Άρθρου 5 20-22 Ιουλίου 1974, Αλωνάγρα Πενταδακτύλου: Η δράση του 2ου Λόχου του 361 ΤΠ 20-22 Ιουλίου 1974, Αλωνάγρα Πενταδακτύλου: Η δράση του 2ου Λόχου του 361 Τάγματος Πεζικού Δρα Χαράλαμπου Α. Αλεξάνδρου Διδάκτορα Νεότερης και Σύγχρονης Ιστορίας, Ειδικού Επιστήμονα στο Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Κύπρου Το 361 Τάγμα Πεζικού 1 είναι από τα Τάγματα που ρίχτηκε από την πρώτη μέρα, τον μαύρο Ιούλιο του 1974, στις μυλόπετρες του πολέμου. Βρέθηκε να πολεμά έναντι υπέρτερου και επαρκέστερα εξοπλισμένου εχθρού σε γενικές συνθήκες εγκληματικής ανεπάρκειας και προδοτικής απραξίας, που μείωναν σημαντικά την επιχειρησιακή του ικανότητα. Βρέθηκε στην καρδιά των επιχειρήσεων με αποστολή την «περίσχεση» από ανατολικά του θύλακα Λευκωσίας-Αγίρδας. Αμύνθηκε επί των θέσεών του την πρώτη μέρα, ενώ το βράδυ κατάφερε να προωθήσει μέρος του 3ου Λόχου και να καταλάβει το ύψωμα Σιαμπάν. Από την Κυριακή 21 Ιουλίου δέχτηκε τις επιθέσεις των Τούρκων και ξεκίνησε να μετρά νεκρούς και αγνοουμένους. Στις 21 Ιουλίου δέχτηκε επίθεση ο 2ος Λόχος στην Αλωνάγρα (Άσπρη Μούττη), στις 22 Ιουλίου (αμέσως μετά την κήρυξη της εκεχειρίας) ο 1ος Λόχος στην περιοχή του Δικώμου και στις 23 Ιουλίου (πάλι κατά τη διάρκεια της υποτιθέμενης εκεχειρίας) τα φυλάκια του 3ου Λόχου που έφταναν μέχρι τη Μια Μηλιά. Την ίδια μέρα, με βάση διαταγή της ΙΙΙ Ανωτέρας Τακτικής Διοίκησης και υπό περίεργες περιστάσεις, το Τάγμα, πλην των φυλακίων του 3ου Λόχου, εγκατέλειψε την έδρα του στο Σιχαρί και κατέληξε, ξημερώματα της επόμενης μέρας, στην Αγλαντζιά. Την επόμενη μέρα, 24 Ιουλίου, μια ομάδα 17 ατόμων συγκρούστηκε στην περιοχή Κουτσοβέντη με υπέρτερες τουρκικές δυνάμεις και κατάφερε να σταματήσει την προέλασή τους προς ανατολάς. Το δράμα για το 361 ΤΠ κορυφώθηκε στις 14 Αυγούστου, όταν, κατόπιν διαταγής εσπευσμένης οπισθοχώρησης από το 9ο Τακτικό Συγκρότημα, εγκαταλείφθηκαν στο πεδίο της μάχης δύο μάχιμοι Λόχοι . Συνολικές απώλειες για το Τάγμα, σε μια πολυήμερη προσπάθεια προάσπισης της προδομένης πατρίδας, 57 πεσόντες και 29 αγνοούμενοι, ενώ 45 άτομα συνελήφθησαν αιχμάλωτοι και 42 τραυματίστηκαν. 1 . Το παρόν άρθρο αποτελεί συντετμημένο απόσπασμα αναλυτικότερου κεφαλαίου από το βιβλίο «361 Τάγμα Πεζικού: Χρονικό προάσπισης προδομένης πατρίδας», που κυκλοφόρησε τον Ιούνιο του 2019.