Εθνική Φρουρά και Ιστορία

31 Οι επιπτώσεις του φαινομένου της τήξης των πάγων της Αρκτικής Οι επιπτώσεις του φαινομένου της τήξης των πάγων της Αρκτικής στη χάραξη νέων γεωστρατηγικών αντιλήψεων των ΗΠΑ, της Ρωσικής Ομοσπονδίας και της Κίνας Συνταγματάρχη (ΠΒ) Ευάγγελου Αλεξίου «Τα προβλήματα της Αρκτικής είναι δύο ειδών, τα φανταστικά και τα πραγματικά. Από αυτά, τα φανταστικά είναι και τα πιο πραγματικά» 1 Vilhjalmur Stefansson Η «ασήμαντη» και αφιλόξενη Αρκτική των προηγούμενων αιώνων αποτέλεσε, από τα μέσα του 20ού αιώνα κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου, περιοχή στρατηγικού ενδιαφέροντος για τις δύο υπερδυνάμεις ΕΣΣΔ και ΗΠΑ, καθώς οριοθετούσε το αξεπέραστο εμπόδιο του αναχωματικού δακτυλίου «RIMLAND» του Nicolas John Spykman. Οι δύο πρώτες δεκαετίες του 21ου αιώνα, λόγω της κλιματικήςαλλαγής και της τήξης τωνπάγων, θέτουν τονΑρκτικόΩκεανό, τονβυθό και το υπέδαφός του στο προσκήνιο της παγκόσμιας γεωπολιτικής σκακιέρας. Η αλλαγή των δεδομένων σχετικά με την προσβασιμότητα στην περιοχή και τα σημεία τριβής μεταξύ των γεωπολιτικών δρώντων -οι οποίοι προσπαθούν να εξασφαλίσουν κυριαρχικά δικαιώματα- ξεπερνούν τα σύνορα των κρατών του αρκτικού κύκλου. Ο ενεργειακός πλούτος και η στρατηγική της θέση , καθώς ενώνει τρεις ηπείρους και δύο ωκεανούς, αποτελούν τα βασικά κίνητρα και το πεδίο άσκησης σκληρής και ήπιας ισχύος από τους ενδιαφερομένους για την εξασφάλιση των συμφερόντων τους. Οι επιπτώσεις από τη διάβρωση των πάγων που συντελείται στο βορειότερο άκρο του πλανήτη, σύμφωνα με τους ειδικούς, θα γίνουν αισθητές -εξαιτίας της αύξησης της στάθμης των υδάτων- σε χώρες όπως η Ολλανδία, το Μπαγκλαντές και οι Μαλδίβες, καθιστώντας το ζήτημα παγκόσμιο και μετατρέποντας τη γεωπολιτική σε « γεωπολαρκτική » 2 . Ανάλυση Οι ανταγωνισμοί και η ισορροπία ισχύος στην περιοχή της Αρκτικής θα έχουν πρωταγωνιστικό ρόλο στη γεωπολιτική του 21ου αιώνα, ανοίγοντας ένα νέο κεφάλαιο στις διεθνείς σχέσεις. Η τήξη των πάγων διευκολύνει τη διέλευση 1. Vilhjalmur Stefansson (1879-1962), Καναδός εξερευνητής της Αρκτικής και συγγραφέας. 2. Tim Marshall, Αιχμάλωτοι Της Γεωγραφίας (Αθήνα: Εκδόσεις, Διόπτρα, 2019), σελ. 328.