Αγρότης, τεύχος 481

A Γ Ρ Ο Τ Η Σ 2 0 2 1 / T E Υ Χ Ο Σ 4 8 1 47 Η ΓΕΩΡΓΙΚΗ ΜΑΣ ΕΡΕΥΝΑ Επιπρόσθετα, ο χρήστης/χρήστρια έχει τη δυνατότητα να παρατηρήσει και να επεξεργαστεί μέσω διαδραστικών χαρτών για τις περιοχές μελέτης: (α) προβλέψεις της κλιματικής αλλαγής μέσω της προβολής κλιματικών παραμέτρων για διαφορετικές χρονικές περιόδους και για διαφορετικά σενάρια εκπομπών, (β) αξιολόγηση της ευπάθειας μίας καλλιέργειας στην κλιματική αλλαγή με την επιλογή σχετικών δεικτών, και (γ) αξιολόγηση των μέτρων προσαρμογής και διερεύνηση της δυνατότητας μείωσης της ευπάθειας με την εφαρμογή συγκεκριμένων μέτρων προσαρμογής. Περιεχόμενα της Στρατηγικής Λαμβάνοντας υπόψη τα πιο πάνω, αναπτύχθηκε η στρατηγική προσαρμογής του γεωργικού τομέα της Κύπρου στις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής. Η Στρατηγική αποτελείται από εννέα (9) κεφάλαια και περιλαμβάνει σχέδιο προσαρμογής με μέτρα ανά καλλιέργεια και κλιματικό σενάριο, χρονοδιάγραμμα εφαρμογής και δυνητικές πηγές χρηματοδότησης, στρατηγική για την αποδοτική χρήση του νερού στη γεωργία, συμπεριλαμβανομένων προτάσεων για την ενσωμάτωση των αποτελεσμάτων του έργου ADAPT2CLIMA στα σχέδια διαχείρισης λεκάνης απορροής ποταμών και στην Εθνική Στρατηγική για την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή, καθώς και σχέδιο παρακολούθησης, υλοποίησης και αξιολόγησης της αποτελεσματικότητας της προτεινόμενης στρατηγικής προσαρμογής. Περισσότερες πληροφορίες σχετικά με το πρόγραμμα ADAPT2CLIMA υπάρχουν στην ιστοσελίδα του προγράμματος http://www.adapt2clima.eu/en/ . Η στέβια και οι κανονισμοί που διέπουν την εμπορία της Κωνσταντίνα Σταυρίδου Λειτουργός Γεωργικών Ερευνών Ινστιτούτο Γεωργικών Ερευνών Η στέβια (Stevia rebaudiana Bertoni) είναι ένα φυτό που τα τελευταία χρόνια έχει κερδίσει το ενδιαφέρον του καταναλωτικού κοινού και των ερευνητών/ερευνητριών λόγω των γλυκοζιτών της στεβιόλης που υπάρχουν στα φύλλα του. Πρόκειται για φυσικές γλυκαντικές ουσίες χωρίς θερμιδική αξία που συμβάλλουν στη μείωση της γλυκόζης στο αίμα. Εκτός από τις αντιυπεργλυκαιμικές ιδιότητες, πρόσφατα επιστημονικά δεδομένα υπογραμμίζουν την πληθώρα των ευεργετικών επιδράσεων της στέβιας στην υγεία όπως αντιυπερτασικές, αντιφλεγμονώδεις, αντικαρκινικές, αντιδιαρροϊκές, διουρητικές και ανοσορυθμιστικές ιδιότητες. Επίσης, δρα ως στεροειδές χρησιμοποιούμενη σε τοπικές εφαρμογές για δερματικές παθήσεις. Με την αυξανόμενη ευαισθητοποίηση του καταναλωτικού κοινού σε θέματα υγείας και τα πολλαπλά οφέλη που σχετίζονται με την κατανάλωσή της, όλο και περισσότεροι αντικαθιστούν ευρέως τη ζάχαρη με τη στέβια. Η ζήτηση και οι πωλήσεις της στέβιας αυξάνονται με αποτέλεσμα την ανάπτυξη της αγοράς της. Ένας από τους παράγοντες που συντείνουν σε αυτήν την ανάπτυξη είναι οι πρωτοβουλίες που ανέλαβαν οι κυβερνήσεις διαφόρων χωρών για την ελαχιστοποίηση της πρόσληψης ζάχαρης προκείμενου να συμβάλουν στην καταπολέμηση της παχυσαρκίας και του διαβήτη. Η στέβια μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε λευκή κρυσταλλική μορφή, σε υγρή μορφή, ενώ μπορούν να χρησιμοποιηθούν και τα ανεπεξέργαστα φύλλα της. Τα φύλλα της στέβιας χρησιμοποιούνται με διάφορους τρόπους όπως τσάι από φρέσκα ή αποξηραμένα φύλλα, μόνα τους ή μαζί με φρούτα ή άλλα βότανα, ως σκόνη που προκύπτει από άλεσμα των αποξηραμένων πράσινων φύλλων, ως εκχύλισμα των φύλλων για γλυκαντικό ή αρωματική ύλη και άλλες χρήσεις. Το εκχύλισμα των φύλλων ως πρόσθετο τροφίμων εντοπίζεται στις ετικέτες των τροφίμων με τον αριθμό Ε960. Μετά από επεξεργασία των φύλλων προκύπτει και η λευκή κρυσταλλική μορφή. Η χρήση των γλυκοζιτών στεβιόλης ως γλυκαντικών εγκρίθηκε από την Ευρωπαϊκή Ένωση με τον Κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 1131/2011 της Επιτροπής της 11ης Νοεμβρίου 2011 για την τροποποίηση του παραρτήματος ΙΙ του Κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1333/2008 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου όσον αφορά τους γλυκοζίτες στεβιόλης. Στον Κανονισμό (ΕΕ) 231/2012 της Επιτροπής περιλαμβάνονται οι προδιαγραφές (κριτήρια καθαρότητας) των γλυκοζιτών στεβιόλης, καθώς και σύντομη περιγραφή της διαδικασίας απομόνωσης και καθαρισμού των γλυκοζιτών. Σε επιστημονική γνώμη που εξέδωσε τον Απρίλιο του 2010, η ομάδα ANS (η Επιτροπή της EFSA - European Food Safety Authority - για τα πρόσθετα τροφίμων και τις πηγές θρεπτικών συστατικών που προστίθενται στα τρόφιμα) κατέληξε στο συμπέρασμα ότι οι γλυκοζίτες στεβιόλης δεν είναι γενοτοξικοί ή καρκινογόνοι και καθόρισε ως ανώτατη ημερήσια πρόσληψη (ΑΗΠ) τα 4 mg/kg σωματικού βάρους/ ημέρα, σύμφωνα με τη σύσταση της Μικτής FAO/WHO Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων για τα πρόσθετα τροφίμων το 2008. Η ανώτατη ημερήσια πρόσληψη ισοδυναμεί με καθημερινή δόση έως και 240 mg για μια γυναίκα 60 κιλών ή 280mg για έναν άνδρα 70 κιλών. Η παγκόσμια αγορά της στέβιας ανήλθε στα 539 εκατομμύρια δολάρια για το 2019 ενώ αναμένεται περαιτέρω αύξηση για την περίοδο 2020-2025. Στην Ευρώπη υπάρχει μια αναπτυσσόμενη αγορά προϊόντων στέβιας ιδιαίτερα μετά την έγκριση των γλυκοζιτών της στεβιόλης ως πρόσθετων τροφίμων στην ΕΕ. Τα κράτη μέλη της ΕΕ έχουν συμφωνήσει ότι το έγχυμα που παράγεται από τα φύλλα της στέβιας μπορεί να πωλείται στις ευρωπαϊκές χώρες με την εφαρμογή των γενικών κανόνων για την ασφάλεια των τροφίμων. Έχει πλέον αποδειχθεί ότι τα φύλλα της στέβιας