Αγρότης, τεύχος 481

38 A Γ Ρ Ο Τ Η Σ 2 0 2 1 / T E Υ Χ Ο Σ 4 8 1 ΦΥΣΙΚΟΙ ΠΟΡΟΙ ΚΑΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ δείχνει ότι οι μύκητες είναι από τις λιγότερο γνωστές ομάδες οργανισμών. Επί του παρόντος περισσότερα από 100.000 είδη μυκήτων έχουν αναγνωριστεί επισήμως, πράγμα που σημαίνει ότι για κάθε γνωστό είδος υπάρχουν πιθανώς 15-50 άγνωστα είδη. Αυτό οφείλεται, σε έναν βαθμό, στον κρυφό βίο τους μέσα σε διάφορα υποστρώματα, και στον σχετικά μικρό αριθμό εξειδικευμένων μυκητολόγων. Συνήθως, οι μύκητες εντοπίζονται μόνον όταν παράγουν καρποσώματα, κάτι που σε ορισμένα είδη είναι ένα σπάνιο γεγονός. Σε κάποια είδη μπορεί να περάσουν και δεκαετίες μέχρι να καρποφορήσουν, κάτι που παρουσιάζει τεράστια πρόκληση στη μελέτη τους. Κάτι παρόμοιο, σε μικρότερο βαθμό, μπορεί να συμβαίνει και στην Κύπρο, όπου σε περιόδους ξηρασίας μπορεί να περάσει η χειμερινή περίοδος χωρίς καν να εμφανιστούν κάποια είδη. Καταστρέφοντας τον οικότοπό τους μπορεί να τα καταστρέψουμε για πάντα. Για την εύκρατη Ευρώπη έχει υπολογιστεί ότι ο αριθμός των μυκήτων που παράγουν καρποσώματα κυμαίνεται γύρω στις 6.000 - 9.000. Τα μανιτάρια τα οποία φέρουν ελάσματα κάτω από το πιλίδιο (Σχήμα 1) υπολογίζεται ότι είναι πέραν των 3.000 ειδών. Στην Κύπρο έχει καταγραφεί μεγάλος αριθμός, αλλά αρκετά είναι ακόμη άγνωστα. Αναφέρεται ότι τα μανιτάρια στην Κύπρο παρουσιάζουν τεράστιο επιστημονικό ενδιαφέρον σε παγκόσμιο επίπεδο. Κάθε χρόνο ο Μυκητολογικός Σύνδεσμος Κύπρου οργανώνει στις Πλάτρες Παγκόσμιο Συνέδριο Μυκητολογίας, στο οποίο λαμβάνουν μέρος κορυφαίοι/ες μυκητολόγοι από όλο τον κόσμο (Εικόνα 13) . Το συνέδριο είναι ανοικτό και σε άτομα που ενδιαφέρονται να εμπλουτίσουν τις γνώσεις τους για τα μανιτάρια. Οι μύκητες πρέπει να προστατεύονται διότι παίζουν πολύ σημαντικό ρόλο στα οικοσυστήματα. Μπορούν, μέσω ενζύμων, να διαλύσουν τη φυτική ύλη ώστε να γίνει πάλι μέρος του θρεπτικού κύκλου. Είναι, επίσης, απαραίτητα, μέσω διαφόρων διεργασιών, στην ανάπτυξη των φυτών. Μια περιεκτική περιγραφή ενός οικοσυστήματος θα πρέπει πάντα να περιλαμβάνει τον ρόλο που παίζουν οι μύκητες. Οι μύκητες διασπούν τις οργανικές ενώσεις, συμπεριλαμβανομένης της κυτταρίνης και της λιγνίνης, σε θρεπτικά συστατικά που μπορούν να χρησιμοποιηθούν με διάφορους τρόπους από τον άνθρωπο. Σε σύγκριση με τη βιομηχανία κρέατος οι μύκητες πραγματοποιούν αυτήν τη λειτουργία χωρίς την παραγωγή εκπομπών αερίων θερμοκηπίου. Έτσι οι πρωτεΐνες από τους μύκητες βοηθούν στη σίτιση ενός ολοένα αυξανόμενου ανθρώπινου πληθυσμού με βιώσιμο τρόπο, ενώ παράγουν και ζωτικής σημασίας αμινοξέα που μπορεί να είναι δύσκολο να αποκτηθούν μέσω μιας φυτικής δίαιτας. Οι μύκητες είναι, επίσης, σημαντικοί στη φαρμακευτική βιομηχανία. Παραδείγματος χάριν, το αντιβιοτικό πενικιλίνη παράγεται από έναν μύκητα στο γένος Penicillium και πολλές άλλες ενώσεις στην ιατρική προέρχονται από μύκητες. Από πάρα πολλά είδη μανιταριών έχουν καταγραφεί σημαντικές χημικές ενώσεις, οι οποίες έχουν σημαντικό ρόλο στην κατασκευή φαρμάκων και άλλων χρήσιμων για τον άνθρωπο ουσιών. Βιβλιογραφία Μιχάλης Λοϊζίδης, Θωμάς Κυριάκου, Αντρέας Τζιακούρης (2011) Εδώδιμα & Τοξικά Μανιτάρια της Κύπρου. Αυτοέκδοση. Marcel Bon (1987) The Mushrooms and Toadstools of Britain and North-western Europe. Hodder & Stoughton, London, Sydney, Auckland, Toronto. Michael Jordan (2004) The Encyclopedia of Fungi of Britain and Europe. Frances Lincoln, London. Peter Jordan & Steven Wheeler (2000) The practical mushroom encyclopedia, Identifying, picking and cooking with mushrooms. Southwater. London. Roger Philips (1981) Mushrooms and other fungi of Great Britain & Europe. Pan Books. Στέφανου Μ. Διαμαντή (1992) Τα Μανιτάρια της Ελλάδος - Οι σπουδαιότερη εδώδιμοι, δηλητηριώδεις και ξυλοσηπτικοί μύκητες της χώρας μας. Εκδόσεις «ΙΩΝ». Εικόνα 13. Ο Πρόεδρος του Μυκητολογικού Συνδέσμου κ. Μιχάλης Λοϊζίδης ταξινομεί μανιτάρια που συλλέχθηκαν κατά τη διάρκεια του Διεθνούς Μυκητολογικού Συνεδρίου στις Πλάτρες τον Νοέμβριο 2019. (Φώτο: Ε. Χατζηστερκώτης)