Αγρότης, τεύχος 481

37 A Γ Ρ Ο Τ Η Σ 2 0 2 1 / T E Υ Χ Ο Σ 4 8 1 ΦΥΣΙΚΟΙ ΠΟΡΟΙ ΚΑΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ κωνοφόρα δέντρα. Ως εκ τούτου, πιο κάτω περιλαμβάνεται σύντομη περιγραφή τριών από τα πιο κοινά είδη Λαρτάδων της Κύπρου, των Suillus bellinii, Suillus luteus και Suillus collinitus. − Suillus bellinii O Σουίλλος του Bellini ή «Λαρτάς» (Εικόνα 10) θεωρείται από πολλούς Κυπρίους ένα εξαιρετικό είδος, το οποίο συναντούμε σε πευκώδεις περιοχές σχεδόν σε ολόκληρη την Κύπρο. Εικόνα 10. Suillus bellinii ή «Λαρτάς» από περιοχή των Πλατανιών στο Τρόοδος. (Φώτο: Ε. Χατζηστερκώτης) Καρποφορεί το φθινόπωρο και τον χειμώνα σε δάση Τραχείας ή Μαύρης Πεύκης σε μικρές ή μεγάλες ομάδες. Έχει γλοιώδες καπέλο, που όταν ο καιρός είναι ξηρός είναι κολλώδες και γυαλιστερό. Ο περίγυρος του καπέλου είναι λευκός, προεξέχει των σωλήνων, και συνήθως είναι γυριστός με κλίση προς τα μέσα. Η επιφάνεια ξεφλουδίζει με ευκολία και αρκετοί άνθρωποι πριν το μαγειρέψουν το ξεφλουδίζουν. Συνήθως στην Κύπρο δεν τα εκτιμούν και δεν τα μαζεύουν ή δυστυχώς τα καταστρέφουν. − Suillus luteus Το Suillus luteus (Εικόνα 11) , γνωστό στην Κύπρο επίσης ως «Λαρτάς» ή «Βρακωτό Πευκίσιο», είναι ένα σχετικά μεγάλο εδώδιμο μανιτάρι, με ομαλό, κοκκινοκαφέ γλοιώδες πιλίδιο και σχετικά λεπτούς χλωμοκίτρινους πόρους. Ο στύπος φέρει μεγάλο, μεμβρανώδη και γλοιώδη δακτύλιο. Εικόνα 11. Suillus luteus από τις Πλάτρες, επαρχία Λεμεσού. (Φώτο: Ε. Χατζηστερκώτης) − Suillus collinitus, Σουίλλος ο κολλώδης Ο Σουίλλος ο κολλώδης (Εικόνα 12) είναι σχετικά μεγάλος Λαρτάς, με ομαλό καστανοκαφέ πιλίδιο και πολυγωνικούς, κιτρινωπούς, ωχροκίτρινους ή λαδοκίτρινους πόρους. Η σάρκα είναι παχιά, λευκοκίτρινη, και στη βάση του ποδιού ροδοκάστανη. Η βάση του ποδιού συνήθως στενεύει προς τα κάτω και φέρει ρόδινο μυκήλιο. Είναι εδώδιμο είδος που είναι εξαπλωμένο σε όλα τα υψόμετρα από τα παραθαλάσσια μέχρι την κορυφή του Τροόδους. Εντοπίζεται σε περιοχές με πεύκα στο Κάβο Γκρέκο, στη Σια και τον Μαθιάτη, στις Πλάτρες και άλλες περιοχές, το φθινόπωρο αλλά και τον χειμώνα. Εικόνα 12. Suillus collinitus, Σουίλλος ο κολλώδης από περιοχή του Δάσους Μαχαιρά. (Φώτο: Ε. Χατζηστερκώτης) Προβλήματα με τη συλλογή μανιταριών και την καταστροφή των οικοτόπων Ένα πρόβλημα που υπάρχει στην Κύπρο σχετικά με το μάζεμα μανιταριών είναι ο τρόπος συλλογής τους. Αρκετά άτομα ψάχνουν στις πευκοβελόνες ή τη φυλλοστρωμνή με τη χρήση εργαλείων (τσουγκράνα, δίκρανο, σκαλιστήρι κ.λπ. ). Αυτό το ανακάτεμα καταστρέφει το μυκήλιο μέσα στα φύλλα ή τις βελόνες και επηρεάζει αρνητικά τη μελλοντική ανάπτυξη μανιταριών. Ταυτόχρονα, ψάχνοντας για μανιτάρια ορισμένοι κλωτσούν και καταστρέφουν μανιτάρια που δεν γνωρίζουν τα οποία μπορεί και να τρώγονται. Όλα τα μανιτάρια έχουν έναν σημαντικό ρόλο στη βιοποικιλότητα και την οικολογία του τόπου, αρκετά είδη είναι σπάνια και ενδημικά, και πρέπει όλα να τυγχάνουν του ανάλογου σεβασμού ως μέρος της κυπριακής φύσης. Κάθε μανιτάρι θα πρέπει να αφαιρείται προσεκτικά, χωρίς να επηρεάζεται το υπόστρωμα ή το φυτό πάνω στο οποίο φυτρώνει, και ό,τι δεν γνωρίζουμε τι είναι πρέπει να το αφήνουμε στον χώρο που φυτρώνει χωρίς καμιά παρενόχληση. Με αυτόν τον τρόπο αφαιρούμε μανιτάρια από τη φύση για τη διατροφή μας, αλλά διατηρούμε το μυκήλιο και τον οικότοπο άθικτα για να συνεχίσουν να παράγουν καρποσώματα και στο μέλλον. Μεκάθεμανιτάρι ήοικότοπομανιταριώνπουκαταστρέφουμε γινόμαστε αιτία μη καταγραφής κάποιων ειδών που πολύ πιθανόν να μην έχουν καταγραφεί στην Κύπρο από κάποιο μυκητολόγο. Η παγκόσμια ποικιλομορφία των μυκήτων είναι τόσο τεράστια που ακόμη δεν επιτεύχθηκε συναίνεση για τον πραγματικό αριθμό των ειδών. Ωστόσο, οι τελευταίες εκτιμήσεις παρουσιάζουν στοιχεία μεταξύ 1,5 και 5 εκατομμυρίων ειδών, ενώ υπάρχουν και δημοσιεύσεις που κάνουν αναφορά σε μεγαλύτερες εκτιμήσεις. Αυτό