Αγρότης, τεύχος 481

18 A Γ Ρ Ο Τ Η Σ 2 0 2 1 / T E Υ Χ Ο Σ 4 8 1 ΓΕΩΡΓIΑ Μέχρι τα μέσα του 1800 το αμπέλι καλλιεργείτο παντού χωρίς καμία απολύτως δυσκολία. Το 1854 εντοπίστηκε για πρώτη φορά στη Βόρειο Αμερική η φυλλοξήρα, το γνωστότερο πολυμορφικό έντομο της οικογένειας των αφίδων. Το 1860 έφτασε στη Γαλλία όπου προκάλεσε τεράστιες καταστροφές στους γαλλικούς αμπελώνες. Η φυλλοξήρα επιτίθεται στα φύλλα και στις ρίζες του αμπελιού προκαλώντας σηψιρριζία, με αποτέλεσμα τον θάνατο του αμπελιού. Το ριζικό σύστημα των αμερικάνικων αμπελιών προσβάλλεται από τη φυλλοξήρα κατά τρόπο όμοιο με της ευρωπαϊκής αμπέλου, όμως αυτά έχουν την ικανότητα να δημιουργούν γρήγορα φελλώδη ιστό που απομονώνει το ζημιωμένο μέρος και εμποδίζει την επέκταση της σήψης των ριζών. Έτσι ο μόνος αποτελεσματικός και πρακτικός τρόπος αντιμετώπισης της φυλλοξήρας είναι με τη χρήση ανθεκτικών αμερικάνικων φυτών ως υποκείμενων του ευρωπαϊκού εμβολίου, δημιουργώντας εμβολιομόσχευμα με απρόσβλητο φύλλωμα και ανθεκτικό ριζικό σύστημα. Ως μητρικά φυτά για υποκείμενα επιλέχθηκαν τα αμερικάνικα είδη Vitis berlandieri , Vitis riparia και Vitis rupestris και οι μεταξύ τους διασταυρώσεις. Τα κυριότερα αμερικάνικα υποκείμενα αμπέλου στην Κύπρο Θεόδουλος Γεωργίου Λειτουργός Γεωργίας Α΄ Τμήμα Γεωργίας Τα κυριότερα από αυτά περιγράφονται πιο κάτω: 110 R (110 Richter) Το υποκείμενο αυτό προήλθε από τη διασταύρωση Vitis berlandieri Vitis ressequier No2 X Vitis rupestris Martin που πραγματοποίησε ο F. Richter το 1889. Υποκείμενο κατάλληλο για εδάφη ξηρά, αργιλοασβεστώδη, συνεκτικά, με αντοχή στο ανθρακικό ασβέστιο σε ποσοστό 40-42% σε ολικό και 17-22% σε ενεργό. Ζωηρό υποκείμενο, κατάλληλο για ποικιλίες μέσης πρωιμότητας ή και όψιμες επιτραπέζιες με υψηλή αντοχή στη ριζόβια μορφή φυλλοξήρας, ευαίσθητο όμως στη φυλλόβια μορφή της. Είναι ανθεκτικό στους νηματώδεις του γένους Meloidogyne και τη φυτόφθορα, μετρίως ανθεκτικό στους νηματώδεις των γενών Xiphinema και Pratylenchus . Υποκείμενο ικανοποιητικής αντοχής στον περονόσπορο και το ωίδιο. Είναι από τα πλέον ανθεκτικά υποκείμενα στην ξηρασία, κατάλληλο για αβαθή, φτωχά, επικλινή εδάφη. Εξαιρετικά ευαίσθητο στα άλατα του εδάφους και την υπερβολική υγρασία. Δεν παρουσιάζει προβλήματα ορμο- νικής συμβατότητας κατά τον εμβολιασμό του με τις καλλιε- ργούμενες ποικιλίες αμπέλου (ελληνικές και ξένες). Παρου- σιάζει υψηλή επιτυχία στον επιτόπιο εμβολιασμό (άνω του 90%). 110R 99 R (99 Richter) Το 99 Richter προήλθε από τη διασταύρωση Vitis berlandieri Las Sorres X Vitis rupestris du Lot που πραγματοποίησε ο F. Richter το 1889. Είναι υποκείμενο υψηλής αντοχής στη ριζόβια μορφή της φυλλοξήρας, ευαίσθητο στη φυλλόβια μορφή της και στον μολυσματικό εκφυλισμό. Πολύ ανθεκτικό στους νηματώδεις του γένους Meloidogyne και τη φυτόφθορα, μετρίως ανθεκτικό στους νηματώδεις των γενών Xiphinema και Pratylenchus . Προσαρμόζεται και ευδοκιμεί σε ποικίλα εδάφη. Είναι ανθεκτικό στα ασβεστώδη εδάφη με ποσοστό έως 30- 40% σε ολικό και έως 17% σε ενεργό. Είναι εξαιρετικά ευαίσθητο στα άλατα και μετρίως ανθεκτικό στην ξηρασία. Δεν προσαρμόζεται σε υγρά, κακώς αποστραγγιζόμενα, αβαθή εδάφη. Στα όξινα εδάφη παρουσιάζει μεγάλη ευαισθησία σε ορισμένα κατιόντα (χαλκού, μαγνησίου) που συχνά προκαλούν τοξικότητες. 140 Ru (140 Ruggeri) Το 140 Ru προήλθε από τη διασταύρωση μεταξύ των Vitis berlandieri Ressequier No2 X Vitis rupestris du Lot που πραγματοποίησε ο A. Ruggeri κατά την περίοδο 1894- 1897. Είναι πολύ ζωηρό υποκείμενο το οποίο συμβάλλει στην αύξηση της παραγωγικότητας του εμβολίου και πολύ ανεκτικό στη ριζόβια μορφή της φυλλοξήρας. Ανθεκτικό στις προσβολές του ωιδίου, του περονόσπορου και ιδιαίτερα ανθεκτικό στην ίσκα. Μετρίως ανθεκτικό έως ανθεκτικό στους νηματώδεις του γένους Meloidogyne , ευαίσθητο στο Xiphinema , μετρίως ανθεκτικό στη φυτόφθορα και ικανοποιητικά ανθεκτι- κό στα άλατα του εδάφους και στα όξινα εδάφη. Η χρήση του συνιστάται σε φτωχά, αβαθή, ξηρά εδάφη με περιεκτικότητα σε ανθρακικό ασβέστιο έως 80% σε ολικό και 40% σε ενεργό. Θεωρείται το υποκείμενο των ξηρών, θερμών περιοχών και των ασβεστωδών εδαφών. 140 Ru 41 B (41 Β Millardet et de Grasset) Το υποκείμενο αυτό δημιουργήθηκε από τον Millardet το 1882 στο Μπορντό της Γαλλίας από τη διασταύρωση της ποικιλίας Chasselas ( Vitis vinifera ) X V. berlandieri . Χρησιμοποιείται ευρύτατα σε περιοχές με ασβεστούχα εδάφη όπου η περιεκτικότητα του εδάφους σε ανθρακικό ασβέστιο φτάνει το 75% σε ολικό και 40% σε ενεργό. Προσαρμόζεται σε εδάφη μέτριας γονιμότητας ή και φτωχά εδάφη, αλλά υποφέρει πολύ σε παρατεταμένη ξηρασία και υψηλές θερμοκρασίες, καθώς και σε υπερβολική υγρασία του εδάφους ή παρατεταμένες βροχοπτώσεις. Είναι ευαίσθητο στα αλατούχα εδάφη και μέτρια ανθεκτικό στην ξηρασία. Έχει ικανοποιητική αντοχή στη ριζόβια μορφή της φυλλοξήρας, αλλά είναι ευαίσθητο στη φυλλόβια της