Αγρότης, τεύχος 478

34 A Γ Ρ Ο Τ Η Σ 2 0 1 9 / T E Υ Χ Ο Σ 4 7 8 ΚΤΗΝΟΤΡΟΦΙΑ Βάιος Κουτής Κτηνιατρικός Λειτουργός A’ Κτηνιατρικές Υπηρεσίες Μέτρο 14. Καλή διαβίωση των αιγοπροβάτων Η 1 η προκήρυξη του Μέτρου 14 ξεκίνησε να εφαρμόζεται τον Ιούνιο του 2017. Η περίοδος εφαρμογής του Μέτρου έχει υποχρεωτική διάρκεια δύο χρόνια με την έννοια ότι οι αιτούντες αναλάμβαναν την υποχρέωση να εφαρμόζουν τις πρόνοιες του Μέτρου μέχρι και τις 31 Μαΐου του 2019 για την 1 η προκήρυξη ώστε να είναι δικαιούχοι επιδότησης και για τα δύο χρόνια. Με το τέλος της 1 ης προκήρυξης, το μέτρο προκηρύχτηκε για δεύτερη φορά με ημερομηνία έναρξης την 1/6/2019 και λήξης την 31/12/2020. Βασική επιδίωξη του Μέτρου είναι να ενθαρρύνει τους κτηνοτρόφους ώστε να αναλάβουν υποχρεώσεις για την ευημερία και καλή διαβίωση των αιγοπροβάτων στη μονάδα τους, που υπερβαίνουν τις σχετικές υποχρεώσεις που προκύπτουν από την υφιστάμενη εθνική νομοθεσία, τους Κανονισμούς της ΕΕ και τη συνήθη πρακτική, προσβλέποντας στην βελτίωση του επιπέδου διαβίωσης του πληθυσμού των αιγών και των προβάτων, πέραν των συνήθων συνθηκών διαβίωσης. Στην πραγματικότητα, τις περισσότερες από αυτές τις υποχρεώσεις οι κτηνοτρόφοι τις εφαρμόζουν, αλλά ποτέ δεν είχανμπει στηδιαδικασίανακαταγράψουναυτές τιςπρακτικές σε κάποιο αρχείο το οποίο στο τέλος της παραγωγικής περιόδου να τους δώσει τη δυνατότητα να αξιολογήσουν όλα εκείνα τα στοιχεία που συνθέτουν την ορθή διαχείριση της κτηνοτροφικής τους μονάδας (προγράμματα εμβολιασμών, ψεκασμών, φυσική κατάσταση των ζώων, παραγωγικότητα, ποιότητα παραγόμενου προϊόντος και άλλα πολλά). Διαχρονικά, αν αξιολογήσει κάποιος την πορεία της αιγοπροβατοτροφίας στην Κύπρο, θα διαπιστώσει ότι οι πρακτικές που για χρόνια ακολουθούνται είναι καλές. Αυτό που λείπει για να αναπτυχθεί ο κλάδος είναι η σωστή διαχείριση, αυτό το εργαλείο που θα δώσει τη δυνατότητα στους αιγοπροβατοτρόφους να εφαρμόσουν νέες τεχνολογίες, σύγχρονες πρακτικές και, κυρίως, νέες νοοτροπίες, και ουσιαστικά αυτός είναι και ο απώτερος στόχος του Μέτρου 14. Όσον αφορά τις δράσεις του Μέτρου, αυτές είναι τέσσερις, κάθε μία έχει τη δικιά της βαρύτητα και για τον λόγο αυτό επιδοτούνται με διαφορετικό ποσό, και είναι οι ακόλουθες: Α. Εφαρμογή βιοασφάλειας Η βιοασφάλεια ουσιαστικά δεν εφαρμόστηκε ποτέ στην αιγοπροβατοτροφία έκτος από λίγες περιπτώσεις που αφορούσαν επιχειρηματικές μονάδες νέων κτηνοτρόφων επιδοτημένες από τα επενδυτικά κυρίως μέτρα του Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης. Επιγραμματικά, η βιοασφάλεια στοχεύει στην προστασία των ζώων και ολόκληρης της μονάδας από μολύνσεις εξωγενών παραγόντων όπως ζώα, τρωκτικά και επισκέπτες και στην πρόληψη ασθενειών. Αυτό επιτυγχάνεται με μέτρα όπως: • Το σύστημα καθαρισμού και απολύμανσης υποδημάτων με εμβάπτιση των υποδημάτων σε ειδική λεκάνη με απολυμαντικό υγρό και των οχημάτων, για παράδειγμα με ψεκασμό των τροχών στις εισόδους/εξόδους των εκμεταλλεύσεων. Εξυπακούεται ότι θα πρέπει να υπάρχουν οι απαραίτητες εγκαταστάσεις οι οποίες θα διασφαλίζουν την τήρηση της διαδικασίας κατά την είσοδο των επισκεπτών, του κτηνοτρόφου και της οικογένειάς του. Δεν πρέπει να υπάρχουν ανεξέλεγκτα σημεία εισόδου/εξόδου αλλά ικανοποιητική περίφραξη που να διασφαλίζει τον επαρκή έλεγχο των σημείων εισόδου/εξόδου. Τήρηση μητρώου επισκεπτών το οποίο να περιλαμβάνει πληροφορίες όπως η καταχώριση της ημερομηνίας επίσκεψης, της ώρας άφιξης/αναχώρησης, του σκοπού της επίσκεψης, του ονόματος, η υπογραφή του επισκέπτη κ.λπ . • Τήρηση αρχείου για εφαρμογή προγράμματος εμβολιασμού σε συνεργασία με ιδιώτη κτηνίατρο υπεύθυνο για την κάθε εκμετάλλευση, όπως για χλαμύδια (ενζωοτική αποβολή), παραφυματίωση, εντεροτοξιναιμία (clostridium), E.coli κ.ο.κ. • Τήρηση μητρώου καταπολέμησης (σχέδιο ελέγχου) τρωκτικών, μυγών και άλλων αρθροπόδων. B. Διατήρηση σωματικής κατάστασης και εξάλειψη των ευνουχισμών Η αξιολόγηση της σωματικής κατάστασης των ζώων γινόταν εμπειρικά, περιστασιακά και όχι από όλους. Τον ευνουχισμό τον εφάρμοζαν μόνο στις αίγες. Τα κρίσιμα στάδια των ζώων είναι το στάδιο αναπαραγωγής και τοκετού. Σε αυτά τα στάδια τα ζώα θα πρέπει να έχουν όλα την ίδια σωματική κατάσταση για να μπορέσουν να ανταπεξέλθουν στις δυσκολίες που παρουσιάζονται κατά την διαδικασία της βατιάς και της γέννας. Για τον λόγο αυτό οι κτηνοτρόφοι θα πρέπει να προχωρήσουν στα εξής: • Να προχωρήσουν στη βαθμολόγηση όλων των θηλυκών ζώων αναπαραγωγής επτά μηνών και άνω, και στην κατάταξή τους σε ομάδες ανάλογα με τις διατροφικές τους ανάγκες, κατά τις δυο περιόδους του βιολογικού κύκλου των αιγοπροβάτων που αφορούν την αναπαραγωγή και τον τοκετό. Συγκεκριμένα, οι κτηνοτρόφοι πρέπει να βαθμολογήσουν τα ζώα σχετικά με τη σωματική τους κατάσταση, ανάλογα με το αναπαραγωγικό τους στάδιο, δηλαδή 6-8 εβδομάδες πριν από την αναπαραγωγική περίοδο (οχεία/βατιά) και 6-8 εβδομάδες πριν από τον τοκετό (γέννα). • Ακολούθως, πρέπει να καταγράψουν τα αποτελέσματα σε ειδικό μητρώο (μητρώο σωματικής βαθμολόγησης και ομαδοποίησης των ζώων) και να χορηγήσουν την κατάλληλη διατροφή κατά ομάδες, σύμφωνα με τα αποτελέσματα της βαθμολόγησης και τις συμβουλές του ειδικού στη διατροφή ζώων. • Να προσαρμόσουν τον πληθυσμό για την εξάλειψη των ευνουχισμών. Οι κτηνο- τρόφοι, σε συνεννόηση με τον κτηνίατρό τους, θα υποχρεούνται να επανεξετάσουν τις μεθό- δους διαχείρισης των εκμεταλλεύσεών τους, ειδι- κότερα όσον αφορά τη ρουτίνα της εφαρμογής ευνουχισμού. Ο ευνουχισμός θα επιτρέπεται μόνο στις περιπτώσεις που υπάρχει τεκμηρίωση και δικαιολόγηση από τον κτηνίατρο της εκμετάλλευσης και γίνεται με τον ενδεδειγμένο τρόπο για ελαχιστοποίηση της επιβάρυνσης των ζώων. Αξιολόγηση σωματικής κατάστασης (φυσιολογικά ζώα)