Αγρότης, τεύχος 478

31 A Γ Ρ Ο Τ Η Σ 2 0 1 9 / T E Υ Χ Ο Σ 4 7 8 ΚΤΗΝΟΤΡΟΦΙΑ Μάριος Παπαπέτρου Λειτουργός Γεωργίας Τμήμα Γεωργίας Αιγοπροβατοτροφία: Παράγοντες που επηρεάζουν τη γονιμότητα του κοπαδιού H γονιμότητα του κοπαδιού αποτελεί ένα κρίσιμο παράγοντα για την παραγωγικότητα και αποδοτικότητα των μονάδων αιγοπροβατοτροφίας. Με τον όρο γονιμότητα εννοούμε τον αριθμό των αιγοπροβάτων που συλλαμβάνουν, δηλαδή μένουν έγκυα και γεννούν, εντός ορισμένου χρονικού διαστήματος. Ο βαθμός γονιμότητας του κοπαδιού αυξομειώνει την κερδοφορία της μονάδας είτε σε μικρό είτε σε μεγάλο ποσοστό. Μονάδες που έχουν ψηλότερο βαθμό γονιμότητας έχουν και σημαντικότερο οικονομικό όφελος σε σύγκριση με μονάδες με χαμηλότερο ποσοστό γονιμότητας. Ένας από τους σημαντικότερους παράγοντες που επηρεάζουν την αναπαραγωγική περίοδο των αιγοπροβάτων η οποία κυμαίνεται από 17 μέχρι 21 ημέρες είναι η διάρκεια της ημέρας σε σχέση με τη διάρκεια της νύχτας. Συγκεκριμένα, τα θηλυκά όταν εκτεθούν αρχικά σε συνθήκες μεγάλης διάρκειας και στη συνέχεια μικρής διάρκειας φωτοπεριόδου ξεκινούν την αναπαραγωγική τους περίοδο. Ωστόσο, κάποια αιγοπρόβατα ενδέχεται να εξακολουθούν να βρίσκονται σε άνοιστρο περίοδο παρόλο που έχουν εκτεθεί στις πιο πάνω συνθήκες. Αυτό οφείλεται σε τέσσερα βασικά χαρακτηριστικά των αιγοπροβάτων ή σε συνδυασμό αυτών: 1. Το γενετικό υλικό: Για παράδειγμα υπάρχουν φυλές αιγοπροβάτων όπου τα θηλυκά αντιδρούν καλύτερα στον ερεθισμό/ διέγερση (ένταση ερεθισμού/ διέγερσης) που προκαλεί ο επιβήτορας. 2. Η ηλικία των ζώων: Τα πιο ώριμα αιγοπρόβατα ανταποκρίνονται καλύτερα από τα νεότερα. 3. Χρονική περίοδος εισαγωγής των αρσενικών. 4. Η καλή διαχείριση των αιγοπροβάτων, συμπεριλαμβανομένης της καλής ποιοτικής διατροφής, η καλή σωματική κατάσταση του αιγοπροβάτου και το ύψος της γαλακτοπαραγωγής ή το διάστημα από την προηγούμενη γαλακτοπαραγωγή. Η άνοιστρος αυτή κατάσταση μπορεί να αποφευχθεί με έναν από τους ακόλουθους τρόπους ή με συνδυασμό αυτών των τρόπων: (α) Με την έκθεση των αιγοπροβάτων σε τεχνητή φωτοπερίοδο, (β) με ορμονική διαχείριση, και (γ) με την επίδραση των επιβητόρων ή με την ξαφνική εισαγωγή των επιβητόρων (σε αναλογία 15-25 θηλυκών ανά επιβήτορα0. Παράλληλα, συστήνεται η απομάκρυνση των αιγοπροβάτων που δεν συλλαμβάνουν μετά από αρκετές προσπάθειες γιατί η παραμονή τους στο κοπάδι αυξάνει το κόστος της μονάδας, ενώ, επίσης, έχουν πολλές πιθανότητες να μην συλλαμβάνουν ούτε την επόμενη περίοδο. Τα αιγοπρόβατα που αποβάλλουν λόγω βιολογικών και όχι παθολογικών αιτιών επίσης πρέπει να απομακρύνονται από τη μονάδα διότι έχουν χαμηλό γενετικό υλικό ως προς τη γονιμότητα. Η κερδοφορία και η βιωσιμότητα των μονάδων αιγοπροβατοτροφίας μπορούν να αυξηθούν σε σημαντικό βαθμό μέσω της βελτίωσης της γονιμότητας του κοπαδιού με την κατάλληλη διαχείριση.