Κυπριακές ποικιλίες ελιάς (Olea europea L.)

11 2.4. Σύγχρονη ελαιοκαλλιέργεια και οι κίνδυνοι γενετικής διάβρωσης της ελιάς Η παραδοσιακή ελαιοκαλλιέργεια χαρακτηρίζεται από μη εντατικά συστήματα με μη αρδευόμενα και καλά προσαρμοσμένα στις μεσογειακές συνθήκες ελαιόδενδρα τα οποία συνήθως αξιοποιούνται για πολλά χρόνια και παρουσιάζουν μεγάλη ανομοιομορφία στις ετήσιές τους αποδόσεις. Αντιθέτως, τις τελευταίες δεκαετίες, η σύγχρονη ελαιοκαλλιέργεια εφαρμόζει πιο εντατικά συστήματα καλλιέργειας που προσδίδουν υψηλότερες αποδόσεις με την εφαρμογή άρδευσης, λίπανσης και μηχανοποίησης στον μέγιστο δυνατό βαθμό. Αυτή η τάση συνιστά εγκατάλειψη των τοπικών παραδοσιακών μεθόδων παραγωγής και μαζική φυτωριακή παραγωγή συγκεκριμένων εμπορικών ποικιλιών ελιάς. Το γεγονός αυτό καθιστά όλο και πιο επιτακτική την ανάγκη προστασίας και διατήρησης του διαχρονικά συσσωρευμένου γενετικού πλούτου ελιάς, για πιθανή μελλοντική αξιοποίηση, εργασία που επιτελείται από τις Συλλογές Γενετικού Υλικού Ελιάς. Η κλιματική αλλαγή και οι επιπτώσεις που επιφέρει στη γεωργία έχουν ήδη αρχίσει να γίνονται ορατές σε αρκετές γεωγραφικές περιοχές και ειδικότερα στη Μεσογειακή Λεκάνη. Επιπλέον, η εμφάνιση και διάδοση νέων εχθρών και ασθενειών όπως το βακτήριο της Ξυλέλας ( Xyllela fastidiosa ) κάνουν επιτακτικότερη την ανάγκη διατήρησης, χαρακτηρισμού και αξιολόγησης του γενετικού υλικού ελιάς με σκοπό την αξιοποίησή του είτε άμεσα με διάδοση των ποικιλιών αυτών, είτε μέσω της γενετικής βελτίωσης και τη δημιουργία νέων ποικιλιών. Ταυτόχρονα, έχει ξεκινήσει σε παραδοσιακές ζώνες ελαιοκαλλιέργειας, η ανάδειξη και διάδοση ντόπιων ποικιλιών ελιάς περιορισμένης διάδοσης, βασιζόμενη κυρίως στο ιδιαίτερο οργανοληπτικό και χημικό τους προφίλ, εργασία που προϋποθέτει την ορθή καταχώρησή τους σε επίσημους καταλόγους (καταλογογράφηση). Κ Υ Π Ρ Ι Α Κ Ε Σ Π Ο Ι Κ Ι Λ Ι Ε Σ Ε Λ Ι Α Σ