Αγρότης, τεύχος 479

A Γ Ρ Ο Τ Η Σ 2 0 2 0 / T E Υ Χ Ο Σ 4 7 9 A Γ Ρ Ο Τ Η Σ 2 0 2 0 / T E Υ Χ Ο Σ 4 7 9 57 56 ΝΕΑ ΕΑΔ ΚΑΙ ΔΙΚΤΥΟΥ ΕΣΚΚ Επίσης, Λειτουργός της Ομάδας Διαχείρισης και Λειτουργίας του ΕΑΔ συμμετείχε σε εργαστήριο που συνδιοργανώθηκε από το Ευρωπαϊκό Δίκτυο Αγροτικής Ανάπτυξης και το Εθνικό Αγροτικό Δίκτυο της Ισπανίας, στις 4 Μαρτίου 2020, επίσης στην Calatayud της Ισπανίας. Οι εργασίες του εργαστηρίου εστιάστηκαν στις τεχνικές διευκόλυνσης των Ομάδων Διαχείρισης και Λειτουργίας των Εθνικών Αγροτικών Δικτύων ώστε να πετυχαίνουν πιο αποτελεσματική εμπλοκή και δράση των φορέων του τομέα της αγροτικής ανάπτυξης με σκοπό την αποτελεσματική εκπλήρωση των στόχων που έχουν θέσει οι Ομάδες. Οι τεχνικές αυτές αποτελούν βασικό πυρήνα στην υλοποίηση του Σχεδίου Δράσης της Ομάδας Διαχείρισης και Λειτουργίας του ΕΑΔ και συμβάλλουν θετικά στη συζήτηση για τη λειτουργία των Δικτύων Αγροτικής Ανάπτυξης στη νέα προγραμματική περίοδο. (Εικόνες 4 και 5) Εικόνα 4: Εργαστήριο ENRD, Τεχνικές Διευκόλυνσης, Calatayud Ισπανία, 4 Μαρτίου 2020. Εικόνα 5: Εργαστήριο ENRD, Τεχνικές Διευκόλυνσης, Calatayud Ισπανία, 4 Μαρτίου 2020. Βεβαίως, η ανταλλαγή εμπειριών, τεχνικών και γνώσεων μεταξύ των εκπροσώπων των Δικτύων κατά τη διάρκεια των συναντήσεων, στις 3 και 4 Μαρτίου, εμπλούτισαν την εμπειρία και τις γνώσεις της Ομάδας Διαχείρισης και Λειτουργίας τόσο στις τεχνικές διευκόλυνσης που χρησιμοποιεί, όσο και στη συζήτηση και τις προκλήσεις για τη νέα προγραμματική περίοδο 2021-27. Άλλες δραστηριότητες Το ΕΑΔ κατά τους πρώτους μήνες του 2020 δραστηριοποιήθηκε έντονα και ενεπλάκη ενεργά στη συζήτηση για τη διαμόρφωση του νέου Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης της Κύπρου 2021-27. Οι εισηγήσεις του ΕΑΔ για τη νέα προγραμματική περίοδο έχουν ετοιμαστεί και ενταχθεί στα προσχέδια του ΠΑΑ, το οποίο ήδη βρίσκεται σε επεξεργασία. Με βάση τα μέχρι στιγμής δεδομένα, το ΕΑΔ έχει να διαδραματίσει έναν αναβαθμισμένο ρόλο στη νέα προγραμματική περίοδο, ιδιαίτερα βάσει του άρθρου 113 της Πρότασης Κανονισμού σχετικά με τη θέσπιση κανόνων για τη στήριξη των στρατηγικών σχεδίων που πρέπει να καταρτίζονται από τα κράτη μέλη στο πλαίσιο της Κοινής Γεωργικής Πολιτικής (στρατηγικά σχέδια της ΚΓΠ) και να χρηματοδοτούνται από το Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Εγγυήσεων (ΕΓΤΕ) και το Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Αγροτικής Ανάπτυξης (ΕΓΤΑΑ), το οποίο προβλέπει τη σύσταση και λειτουργία Εθνικού Δικτύου Κοινής Αγροτικής Πολιτικής «CAP Network» με συγκεκριμένους στόχους. Νέα Δικτύου ΕΣΣΚ Με στόχο την ενίσχυση της αλληλεπίδρασης των μετόχων του Δικτύου Ευρωπαϊκής Σύμπραξης Καινοτομίας Κύπρου (ΕΣΚΚ) όπως αγροτών, συμβούλων, επιστημόνων, αγροτικών επιχειρήσεων, μη κυβερνητικών οργανώσεων και άλλων φορέων που εμπλέκονται στον κυπριακό αγροτικό τομέα, το Δίκτυο συνεχίζει τη δραστηριοποίησή του. Ο δικτυακός τόπος της ΕΣΚΚ για τη Γεωργία ( https://eskk-da.moa.gov . cy ) εμπλουτίζεται με ενημερωτικό και πληροφοριακό υλικό όπως το πέμπτο τεύχος του ηλεκτρονικού ενημερωτικού δελτίου και τη διάθεση ενοτήτων του στην αγγλική γλώσσα. Παράλληλα, έχει δημιουργηθεί και αναρτηθεί παρουσίαση (slide show) όπου περιγράφεται η διαδικασία που αφορά στο Καθεστώς 16.1, για την ενημέρωση του κοινού. Στην ενότητα Καλές Πρακτικές - Παραδείγματα Έργων της εν λόγω ιστοσελίδας αναρτήθηκαν πληροφορίες για τις εγκεκριμένες Επιχειρησιακές Ομάδες της Α΄ Προκήρυξης της Φάσης Α του Καθεστώτος 16.1 και έχει αρχίσει η ανάρτηση ερευνητικών έργων που σχετίζονται με τον γεωργικό τομέα. Η υποομάδα του Δικτύου συνεχίζει να παρέχει συμβουλευτικές υπηρεσίες στους αιτούντες/ στις αιτούσες του Καθεστώτος 16.1 για διευκόλυνση της συμπλήρωσης των αιτήσεών τους. Καθεστώς 16.1 Φάση Α, Β΄ Προκήρυξη: Το Καθεστώς 16.1, Φάση Α αποσκοπεί στη στήριξη της σύστασης των Επιχειρησιακών Ομάδων της ΕΣΚ, με μέγιστο ύψος ενίσχυσης τις €2.000. Με τη λήξη της προθεσμίας υποβολής αιτήσεων για τη Φάση Α, παραλήφθηκαν 10 αιτήσεις οι οποίες βρίσκονται στο στάδιο των διοικητικών ελέγχων. Ο συνολικός προϋπολογισμός που θα διατεθεί στο πλαίσιο της Α΄ και Β’ Προκήρυξης ανέρχεται στις €100.000. Καθεστώς 16.1 Φάση Β: Έχοντας υπόψη τα μέτρα για περιορισμό της εξάπλωσης του ιού COVID-19 και το γεγονός ότι για την ετοιμασία των αιτήσεων χρειάζεται η συμβολή όλων των εταίρων του Έργου, το Υπουργείο Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος (Διαχειριστική Αρχή ΠΑΑ 2014-2020), σε συνεργασία με τον ΚΟΑΠ και το Τμήμα Γεωργίας, ανακοίνωσε την παράταση στην περίοδο υποβολής αιτήσεων για τις εγκεκριμένες ΕΟ της Φάσης Α μέχρι τις 31 Ιουλίου 2020. 1 Ευρωπαϊκή Επιτροπή, COM(2019) 640 final και COM(2019) 640 final ANNEX, Ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, το Συμβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών: Η Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία, 11/12/2019. 2 Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου 15ης Ιανουαρίου 2020 για την Ευρωπαϊκή Πράσινη συμφωνία, παράγραφος 58, https://www.europarl . europa.eu/doceo/document/TA-9-2020-0005_EN.html (τελευταία πρόσβαση 6/7/2020). 3 European Commission, SWD(2020) 93 final, Commission Staff Working Document: Analysis of links between CAP reform and Green Deal, 20/5/2020, https://ec.europa.eu/transparency/regdoc/rep/10102/2020/EN/SWD-2020-93-F1-EN-MAIN-PART-1.PDF (τελευταία πρόσβαση 6/7/2020). 4 Ευρωπαϊκή Επιτροπή, COM(2020) 381 final και COM(2020) 381 final ANNEX, Ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, το Συμβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών: Από το αγρόκτημα στο πιάτο Μια στρατηγική για ένα δίκαιο, υγιές και φιλικό προς το περιβάλλον σύστημα τροφίμων, 20/5/2020. 5 Ευρωπαϊκή Επιτροπή, COM(2020) 380 final και COM(2020) 380 final ANNEX, Ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, το Συμβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών: Στρατηγική της ΕΕ για τη βιοποικιλότητα με ορίζοντα το 2030 Επαναφορά της φύσης στη ζωή μας, 20/5/2020. 6 COM(2019) 640 final ANNEX, 11/12/2019. 7 COM (2018) 392 final, πρόταση Κανονισμού για το Στρατηγικό σχεδιασμό, COM (2018) 393 final, πρόταση Κανονισμού για τον Οριζόντιο Κανονισμό, COM (2018) 394 final, πρόταση Τροποποιητικού Κανονισμού Κοινής Οργάνωσης των Αγορών. ΓΕΩΡΓΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ Η νέα Πράσινη Συμφωνία και οι δεσμοί της με την Κοινή Γεωργική Πολιτική της ΕΕ για την περίοδο 2021-2027 Γιάννης Μηνά Λειτουργός Γεωργίας Α΄ Τμήμα Γεωργίας παράλληλα ότι δεν θα υπάρξει υποβάθμιση της γονιμότητας του εδάφους. 3. Η μείωση των συνολικών πωλήσεων αντιμικροβιακών φαρμάκων στην ΕΕ για τα εκτρεφόμενα ζώα και τις υδατοκαλλιέργειες κατά 50%. 4. Αύξηση των εκτάσεων όπου ασκείται βιολογική καλλιέργεια σε τουλάχιστον 25% της γεωργικής γης της Ένωσης και σημαντική αύξηση της βιολογικής υδατοκαλλιέργειας. Στο Σχέδιο Δράσης που συνοδεύει τη Στρατηγική από το αγρόκτημα στο πιάτο προτείνεται κατάλογος 27 δράσεων 6 (αναθεώρηση Κανονισμών, αξιολόγηση υφιστάμενης νομοθεσίας, νομοθετικές πρωτοβουλίες κ.ά.) που προτίθεται να αναλάβει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Το σχετικό χρονοδιάγραμμα προβλέπει περίοδο έναρξης το πρώτο τρίμηνο του 2021 και περίοδο ολοκλήρωσης μέχρι το έτος 2023. Η Στρατηγική για τη βιοποικιλότητα, όπως παρατίθεται στην ανακοίνωση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής 6 , έχει ως κύριο στόχο να διασφαλισθεί ότι η βιοποικιλότητα της Ευρώπης θα βρίσκεται σε πορεία ανάκαμψης έως το 2030 προς όφελος των ανθρώπων, του πλανήτη, του κλίματος και της οικονομίας, σύμφωνα με το θεματολόγιο για τη βιώσιμη ανάπτυξη με ορίζοντα το 2030 και με τους στόχους της Συμφωνίας του Παρισιού για την κλιματική αλλαγή. Η Στρατηγική για τη βιοποικιλότητα περιλαμβάνει δεσμεύσεις: 1. για την προστασία και αποκατάσταση της φύσης μέχρι το έτος 2030, 2. για τη διευκόλυνση της μετασχηματιστικής αλλαγής στο πλαίσιο της βιοποικιλότητας (πλαίσιο διακυβέρνησης με μηχανισμό παρακολούθησης και επανεξέτασης των δεσμεύσεων για τη βιοποικιλότητα, βελτίωση της διασφάλισης της συμμόρφωσης στις απαιτήσεις της ενωσιακής νομοθεσίας, επιχειρηματικότητα στο πλαίσιο της βιοποικιλότητας κ.ά.), και 3. για αύξηση του επιπέδου της φιλοδοξίας για τη βιοποικιλότητα πέραν της ΕΕ. Πιο συγκεκριμένα, όσον αφορά στην προστασία της φύσης, προτείνεται η προστασία τουλάχιστον του 30% των χερσαίων και του 30% των θαλάσσιων εκτάσεων της ΕΕ. Σε σχέση με τα υφιστάμενα δεδομένα αυτό συνιστά ελάχιστη αύξηση 4% για τις χερσαίες και 19% για τις θαλάσσιες εκτάσεις. Το ένα τρίτο από αυτές τις περιοχές (δηλαδή το 10% των εκτάσεων της ΕΕ) θα πρέπει να προστατεύονται αυστηρά. Η νέα Πράσινη Συμφωνία 1 αποτελεί την πρόταση της Ευρωπαϊκή Επιτροπής για ένα μέλλον όπου η ΕΕ γίνεται πρωτοπόρος στην αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής και της υποβάθμισης του περιβάλλοντος. Έχει ως στόχο, μεταξύ άλλων, την επίτευξη της κλιματικής ουδετερότητας για την ΕΕ έως το 2050. Η Κοινή Γεωργική Πολιτική (ΚΓΠ) καλείται να συμβάλει ουσιαστικά στην επίτευξη του στόχου αυτού, και ιδιαίτερα όσον αφορά την υλοποίηση της Στρατηγικής από το αγρόκτημα στο πιάτο και της Στρατηγικής για τη βιοποικιλότητα. Η πανδημία COVID-19 και οι επιπτώσεις της στην κοινωνία, την υγεία και την οικονομία μπορεί να καθυστέρησαν χρονικά την πορεία αυτή αλλά έδωσαν την ευκαιρία να αναδειχθεί ο ρόλος της γεωργίας, μεταξύ άλλων, στη διατήρηση και στήριξη ενός εύρωστου και ανθεκτικού συστήματος τροφίμων και στην προστασία και αποκατάσταση της φύσης. Ο στόχος για μια κλιματικά ουδέτερη ΕΕ μέχρι το έτος 2050 καθορίζει μια σειρά από ενέργειες εκ μέρους της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, έναν οδικό χάρτη. Σε αυτόν τον χάρτη η Στρατηγική από το αγρόκτημα στο πιάτο και η Στρατηγική για τη βιοποικιλότητα αποτελούν δράσεις που η ολοκλήρωσή τους συνδέεται και με την ΚΓΠ της ΕΕ. Για την ανάλυση της σύνδεσης της ΚΓΠ με την Πράσινη Συμφωνία η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, μετά από αίτημα του Ευρωκοινοβουλίου 2 , έχει προχωρήσει στη δημοσίευση εγγράφου εργασίας με τίτλο Analysis of links between CAP Reform and Green Deal 3 όπου αποτυπώνονται οι δεσμοί και οι επιπλέον υποχρεώσεις της ΚΓΠ σε σχέση με την εφαρμογή της Πράσινης Συμφωνίας. Η Στρατηγική από το αγρόκτημα στο πιάτο 4 και η Στρατηγική για τη βιοποικιλότητα 5 αποτελούν μέρος της Πράσινης Συμφωνίας. Στις δύο Στρατηγικές παρατίθενται στόχοι προς υλοποίηση για την ΕΕ μέχρι το 2030 εκφράζοντας τη φιλόδοξη πολιτική της σε σχέση με την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής και την προστασία του περιβάλλοντος. Όσον αφορά τη Στρατηγική από το αγρόκτημα στο πιάτο, στην ανακοίνωση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής αναφέρονται ως στόχοι υλοποίησης μέχρι το έτος 2030 για την Ένωση: 1. Η μείωση της συνολικής χρήσης και του κινδύνου από τα χημικά φυτοφάρμακα κατά 50% και της χρήσης των πιο επικίνδυνων φυτοφαρμάκων κατά 50%. 2. Η μείωση της χρήσης λιπασμάτων τουλάχιστον κατά 20%, μέσω της μείωσης των απωλειών των θρεπτικών ουσιών του εδάφους τουλάχιστον κατά 50%, διασφαλίζοντας