Αγρότης, τεύχος 479

A Γ Ρ Ο Τ Η Σ 2 0 2 0 / T E Υ Χ Ο Σ 4 7 9 A Γ Ρ Ο Τ Η Σ 2 0 2 0 / T E Υ Χ Ο Σ 4 7 9 53 52 ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ KAI ΘΕΜΑΤΑ ΚΟΑΠ περιβαλλοντικές και μη κυβερνητικές οργανώσεις. Επιπρόσθετα, προσκλήθηκαν και παρευρέθηκαν στην Κύπρο εμπειρογνώμονες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, από τη Γενική Διεύθυνση Γεωργίας, οι οποίοι έδωσαν διευκρινήσεις και μοιράστηκαν με τους/τις συναδέλφους διάφορες καλές πρακτικές και παραδείγματα αγροπεριβαλλοντικών μέτρων που έχουν ληφθεί από άλλα μεσογειακά κράτη μέλη. Η καταγραφή της υφιστάμενης κατάστασης παρουσιάστηκε σε ειδική εκδήλωση που διοργανώθηκε από το Υπουργείο Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης στις 4/11/2019 και σε αυτήν οι συμμετέχοντες/συμμετέχουσες είχαν την ευκαιρία να εκφράσουν τις απόψεις τους επί των προκαταρκτικών αποτελεσμάτων. Πρόσθετα, καταγράφηκαν και εισηγήσεις όπως η εμπλοκή και συμπερίληψη της θεματικής των νέων γεωργών αλλά και των νέων της υπαίθρου στις διαδικασίες διαβούλευσης και καταγραφής της υφιστάμενης κατάστασης. Στην εκδήλωση εντοπίστηκαν αρκετά θέματα τα οποία θα τύχουν αξιολόγησης για την περίληψή τους στο Στρατηγικό Σχέδιο για την περίοδο 2021- 2027. Σε αυτά συμπεριλαμβάνονται περιβαλλοντικά θέματα, θέματα ανταγωνιστικότητας και αγροτικού εισοδήματος, η αντιμετώπιση του προβλήματος της ηλικιακής σύνθεσης του γεωργοκτηνοτροφικού τομέα αλλά και θέματα ποιότητας και ασφάλειας τροφίμων. Πρόσθετα, καταγράφηκαν θέματα και προβλήματα που αφορούν ευρύτερα στην ύπαιθρο όπως θέματα αγροτουρισμού καθώς και αναλύσεις οι οποίες θα βοηθήσουν σε πιο στοχευμένο σχεδιασμό για την προγραμματική περίοδο μετά το 2020. Η περαιτέρω μελέτη των αποτελεσμάτων, η τεκμηρίωση και η ιεράρχηση των αναγκών είναι μερικά από τα επόμενα βήματα που εντάσσονται στον προγραμματισμό του Υπουργείου Γεωργίας Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος για τη διαμόρφωση της πολιτικής για τη γεωργία και τις αγροτικές περιοχές μετά το 2020. Μάριος Αδαμίδης Ανώτερος Λειτουργός Γεωργίας, Φυσικών Πόρων και Περιβάλλοντος Υπουργείο Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος Ετοιμασία Στρατηγικού Σχεδίου για την εφαρμογή της Κοινής Γεωργικής Πολιτικής της ΕΕ: Καταγραφή υφιστάμενης κατάστασης στη γεωργία και στην ύπαιθρο Στο πλαίσιο της ετοιμασίας του Στρατηγικού Σχεδίου της Κοινής Γεωργικής Πολιτικής (ΚΓΠ), κάθε κράτος μέλος θα πρέπει, σύμφωναμε τηνπρόταση τηςΕυρωπαϊκήςΕπιτροπής για τον νέο Κανονισμό που αφορά στα Στρατηγικά Σχέδια, να διενεργήσει ευρεία διαβούλευση με οργανωμένους παραγωγικούς φορείς, αγροτικές οργανώσεις και άλλους φορείς. Η διαβούλευση θα πρέπει να περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, και τη λεπτομερή καταγραφή της υφιστάμενης κατάστασης αλλά και τη διενέργεια ανάλυσης ευκαιριών, δυνατοτήτων, απειλών και αδυναμιών του γεωργικού τομέα για κάθε στόχο που θέτει η Ευρωπαϊκή Ένωση. Το Υπουργείο Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος ξεκίνησε την καταγραφή της υφιστάμενης κατάστασης μέσω δομημένων συνεντεύξεων με οργανωμένους παραγωγικούς φορείς, αγροτικές οργανώσεις και άλλους φορείς/εκπροσώπους του γεωργοκτηνοτροφικού τομέα. Πρόσθετα, στο πλαίσιο της διαφάνειας και της ευρύτερης εμπλοκής στη διαδικασία της διαβούλευσης όσο το δυνατόν περισσότερων ενδιαφερομένων, αναρτήθηκε στην ιστοσελίδα του Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης ( www.paa.gov.cy ), από τις 13/9/2019 μέχρι τις 31/10/2019, σχετικό ερωτηματολόγιο μέσω του οποίου λαμβάνονταν και ηλεκτρονικά οι απόψεις και θέσεις του κοινού. Διαβουλεύσεις και εξειδικευμένες συναντήσεις πραγματοποιήθηκαν και με άλλους φορείς που δραστηριοποιούνται με διάφορους τρόπους στις αγροτικές περιοχές όπως το Υπουργείο Εσωτερικών, το Υπουργείο Εμπορίου, η Ένωση Δήμων, η Ένωση Κοινοτήτων, το Υφυπουργείο Τουρισμού κ.ά. Ιδιαίτερα όσον αφορά στις αγροπεριβαλλοντικές πτυχές της νέας ΚΓΠ, οι οποίες εντάσσονται στο ευρύτερο πλαίσιο ανάληψης πρωτοβουλιών της ΕΕ για το περιβάλλον μετά το 2020, κλήθηκαν σε συναντήσεις εμπειρογνώμονες από ερευνητικά ιδρύματα (Ινστιτούτο Γεωργικών Ερευνών, Ινστιτούτο Κύπρου, Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο), Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης 2014-2020, Δεύτερη Προκήρυξη Καθεστώτος 4.1 Μάριος Πατσιάς Λειτουργός Αγροτικών Πληρωμών Κυπριακός Οργανισμός Αγροτικών Πληρωμών Το Καθεστώς 4.1 «Επενδύσεις που βελτιώνουν τις συνολικές επιδόσεις και τη βιωσιμότητα των γεωργοκτηνοτροφικών εκμεταλλεύσεων», αποτελεί μέρος του Μέτρου 4 «Επενδύσεις σε υλικά στοιχεία του ενεργητικού» το οποίο είναι ένα από τα σημαντικότερα Μέτρα του Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης της Κύπρου 2014-2020. Ενδεικτικά επισημαίνεται ότι το Μέτρο καταλαμβάνει πέραν του 20% του προϋπολογισμού του Προγράμματος. O Κυπριακός Οργανισμός Αγροτικών Πληρωμών (ΚΟΑΠ), σε συνεργασία με τη Διαχειριστική Αρχή του Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης 2014-2020, προχώρησαν στη δεύτερη προκήρυξη του Καθεστώτος 4.1 στις 15 Νοεμβρίου 2019 με την παλαβή των αιτήσεων να πραγματοποιείται από τα Επαρχιακά Γραφεία του Κυπριακού Οργανισμού Αγροτικών Πληρωμών. περιοχές, γ) η μείωση της οχληρίας από κτηνοτροφικές δραστηριοτήτες που προκαλείται στους κατοίκους γειτνιαζουσών περιοχών, δ) η αξιοποίηση και ένταξη του αφαλατωμένου νερού στο υδατικό ισοζύγιο για την ικανοποίηση των αρδευτικών αναγκών στη γεωργία και τις υδατικές ανάγκες των ζώων, καθώς και ε) η ελαχιστοποίηση Στη δεύτερη προκήρυξη του Καθεστώτος έχουν τεθεί πέντε στόχοι. Αυτοί είναι α) η βελτίωση της ανταγωνιστικότητας των κτηνοτροφικών εκμεταλλεύσεων που δραστηριοποιούνται στον τομέα της αιγοπροβατοτροφίας, β) η βελτίωση της ανταγωνιστικότητας των γεωργοκτηνοτροφικών εκμεταλλεύσεων που δραστηριοποιούνται σε ορεινές ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ KAI ΘΕΜΑΤΑ ΚΟΑΠ του κινδύνου ρύπανσης των υπόγειων και επιφανειακών νερών αλλά και του εδάφους από κτηνοτροφικές δραστηριότητες και, κυρίως, από τη διαχείριση των παραγόμενων αποβλήτων από κτηνοτροφικές δραστηριότητες και πτηνοσφαγεία. Για να καταστεί δυνατή η διαχείριση των αιτήσεων και η εκπλήρωση των πιο πάνω στόχων, έχουν δημιουργηθεί τρεις διαφορετικές κατηγορίες αιτήσεων. Η κατηγορία Α περιλαμβάνει μικρές επενδύσεις που θα υλοποιηθούν σε ορεινές περιοχές. Η κατηγορία Β1 περιλαμβάνει αντίστοιχα επενδύσεις στον τομέα της αιγοπροβατοτροφίας και η κατηγορία Β2 περιλαμβάνει επενδύσεις για ομαδικές μονάδες αφαλάτωσης, για διαχείριση κτηνοτροφικών αποβλήτων και για μετακίνηση οχληρών υποστατικών. Ανάλογα με τις ανάγκες του ο/η κάθε αιτών/αιτούσα θα πρέπει να δηλώνει συμμετοχή στην κατάλληλη κατηγορία αιτήσεων. Για την ίδια εκμετάλλευση και τον ίδιο αιτούντα/ την ίδια αιτούσα δεν μπορούν να υποβληθούν πέραν της μίας αίτησης στην ίδια κατηγορία. Πρόσθετα, στην περίπτωση που υποβληθεί αίτηση στη κατηγορία Β1 δεν θα μπορεί να υποβληθεί επιπρόσθετη αίτηση για τις δράσεις της κατηγορίας Β2 που αφορούν σε διαχείριση κτηνοτροφικών αποβλήτων ή/και στη μετακίνηση οχληρών υποστατικών αιγοπροβατοτροφίας που να αφορά στην ίδια αιγοπροβατοτροφική μονάδα και αντίστροφα. Ο συνολικός προϋπολογισμός που θα διατεθεί στο πλαίσιο της δεύτερης προκήρυξης ανέρχεται στα €10 εκ., εκ των οποίων τα €2 εκ. θα διατεθούν στην κατηγορία Α, τα €5 εκ. στην κατηγορία Β1 και €3 εκ. στην κατηγορία Β2. Σε περίπτωση που δεν υπάρχουν αρκετές αιτήσεις σε κάποια από τις κατηγορίες, οι αδιάθετες πιστώσεις θα μεταφερθούν σε άλλη κατηγορία. Η επιδότηση υπολογίζεται ως ποσοστό επί του ποσού της πραγματοποιηθείσας επένδυσης. Το ύψος του ποσοστού ενίσχυσης ξεκινά για όλες τις κατηγορίες από το 40%. Επιπρόσθετη ενίσχυση 10% δικαιούνται οι αιτούντες/ αιτούσες των οποίων η επένδυση θα βρίσκεται σε ορεινές περιοχές και 20% οι νέοι/νέες γεωργοί. Η επιπρόσθετη ενίσχυση έχει και συνδυαστική ισχύ, επομένως ένας νέος/μια νέα γεωργός για παράδειγμα που θα επενδύσει σε εκμετάλλευση που βρίσκεται σε ορεινή περιοχή θα δικαιούται ύψος ενίσχυσης 70%. Όσον αφορά στα μέγιστα ποσά επιδότησης, η κατηγορία Α αντιστοιχεί σε επένδυση ύψους €80.000 και οι κατηγορίες Β1 και Β2 σε επενδύσεις €300.000 και, ειδικότερα για νέους/νέες γεωργούς €400.000. Το ανώτατο όριο ενίσχυσης ανά εκμετάλλευση, για όλη την περίοδο εφαρμογής του Καθεστώτος 4.1 στο Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης 2014-2020, ορίζεται στις €400.000 και στις €600.000 για νέους/νέες γεωργούς. Η κατηγορία Α καλύπτει αιτήσεις με ελάχιστο ύψος επένδυσης τις €5.000 και οι κατηγορίες Β1 και Β2 τις €15.000 σε ορεινές περιοχές και τις €30.000 σε μη ορεινές περιοχές. Ειδικά, όμως, για τις επενδύσεις της κατηγορίας Β2 που αφορούν σε υποδομές συναφείς με επεξεργασία και διαχείριση κτηνοτροφικών αποβλήτων, το ελάχιστο ποσό επένδυσης καθορίζεται στις €5.000. Νέοι/νέες γεωργοί, για σκοπούς της παρούσας προκήρυξης του Καθεστώτος 4.1, θεωρούνται οι γεωργοί που δεν έχουν συμπληρώσει το 41 ο έτος της ηλικίας τους κατά την ημερομηνία υποβολής της αίτησης και εγκαθίστανται για πρώτη φορά σε γεωργική εκμετάλλευση ως υπεύθυνοι αυτής. Σχετικά με την εγκατάσταση για πρώτη φορά σε γεωργική εκμετάλλευση ως υπεύθυνοι εκμετάλλευσης, οι αιτούντες/αιτούσες θα πρέπει να έχουν ενταχθεί στο Ταμείο Κοινωνικών Ασφαλίσεων ως αυτοτελώς εργαζόμενοι/ες γεωργοί/ κτηνοτρόφοι, αποδεικνύοντάς το με προσκόμιση σχετικής βεβαίωσης. Η εγγραφή μπορεί να είχε γίνει μέχρι και πέντε χρόνια πριν από την ημερομηνία υποβολής της αίτησης. Σημειώνεται ότι νέος/νέα γεωργός δύναται να είναι και νομικό πρόσωπο το οποίο έχει συσταθεί με βάση τον Περί Εταιρειών Νόμο Κεφ. 113 με κύρια δραστηριότητα τον τομέα της γεωργίας/ κτηνοτροφίας. Η εγγραφή του μπορεί να είχε γίνει μέχρι και πέντε χρόνια πριν από την ημερομηνία υποβολής της αίτησης. Για να ισχύσει η προαναφερόμενη πρόνοια θα πρέπει το 95% τουλάχιστον του μετοχικού κεφαλαίου της εταιρείας να ανήκει σε φυσικό ή φυσικά πρόσωπα, εκ των οποίων κανένα δεν πρέπει να έχει συμπληρώσει το 41 ο έτος κατά την ημερομηνία υποβολής της αίτησης και να μην έχει ενταχθεί στο Ταμείο Κοινωνικών Ασφαλίσεων ως αυτοτελώς εργαζόμενοι/ες γεωργοί/ κτηνοτρόφοι για την περίοδο που ξεκινά πέντε έτη πριν την υποβολή της αίτησης. Επιπρόσθετα, το φυσικό πρόσωπο/ ένα από τα φυσικά πρόσωπα θα πρέπει να είναι και ο διευθυντής/η διευθύντρια. Οι αιτήσεις όλων των κατηγοριών θα πρέπει απαραίτητα να συμπληρώνονται από διαπιστευμένο, από το Τμήμα Γεωργίας, φορέα για τον σκοπό αυτό. Ο κατάλογος με τους διαπιστευμένους φορείς είναι διαθέσιμος στην ιστοσελίδα του ΚΟΑΠ, του Τμήματος Γεωργίας, καθώς και στα Επαρχιακά Γραφεία του ΚΟΑΠ. Οι αιτούντες/αιτούσες, σε συνεργασία με τον διαπιστευμένο φορέα που θα επιλέξουν, θα πρέπει να ετοιμάσουν το επενδυτικό σχέδιο το οποίο να ανταποκρίνεται καλύτερα στις ανάγκες της εκμετάλλευσής τους. Επενδύσεις μπορούν να επιλέξουν από τους δημοσιοποιημένους καταλόγους επιλέξιμων δράσεων, στους οποίους υπάρχει αναλυτική και εξαντλητική περιγραφή των δαπανών/ δράσεων που είναι επιλέξιμες στην παρούσα προκήρυξη. Γενικά, οι επιλέξιμες δαπάνες αφορούν στην κατασκευή ή βελτίωση κτηρίων και υποστατικών, στην αγορά καινούργιων μηχανημάτων και εξοπλισμού, σε εγγειοβελτιωτικές παρεμβάσεις και γενικά έξοδα όπως αμοιβές αρχιτεκτόνων, μηχανικών και συμβούλων. Οι κατάλογοι αυτοί είναι διαθέσιμοι στην ιστοσελίδα του ΚΟΑΠ, του Τμήματος Γεωργίας, καθώς και στα Επαρχιακά Γραφεία του ΚΟΑΠ. Πολύ σημαντικό μέρος της αίτησης είναι η συμπλήρωση της μελέτης βιωσιμότητας, μέσω της οποίας θα αποδεικνύεται η βιωσιμότητα της εκμετάλλευσης που θα δημιουργηθεί. Εκμεταλλεύσεις που θα κριθούν μη βιώσιμες δεν θα εγκριθούν. Όλες οι αιτήσεις θα βαθμολογηθούν με βάση το σύστημα μοριοδότησης που έχει δημοσιοποιηθεί με την έκδοση του Εγχειρίδιου Εφαρμογής-Ενημέρωσης. Στις περιπτώσεις όπου οι αιτήσεις των δικαιούχων απαιτούν πιστώσεις που ξεπερνούν τους διαθέσιμους πόρους, επιχορήγησης θα