Αγρότης, τεύχος 480

A Γ Ρ Ο Τ Η Σ 2 0 2 0 / T E Υ Χ Ο Σ 4 8 0 60 ΜΕΛΙΣΣΟΚΟΜΙΚΑ ΝΕΑ Το Τμήμα Γεωργίας, του Υπουργείου Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος, κατάρτισε και εφαρμόζει διάφορα αγροπεριβαλλοντικά μέτρα στο πλαίσιο της Κοινής Γεωργικής Πολιτικής, έχοντας ως βασικό εργαλείο το Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης (ΠΑΑ) 2014-2020. Τα εν λόγω μέτρα, αν και πρωτίστως στοχεύουν στη διατήρηση της βιοποικιλότητας και γενικότερα της οικολογικής ισορροπίας, εμμέσως προστατεύουν και όλους τους επικονιαστές, άγριους και μη. Πέραν τούτων, αναγνωρίζοντας τη σπουδαιότητα της μέλισσας ως του σημαντικότερου επικονιαστή, εφαρμόζονται σχέδια, προγράμματα και δράσεις που αποσκοπούν στην προστασία και αύξηση του αριθμού των μελισσιών και, κατ’ επέκταση, του πληθυσμού των επικονιαστών. Στρατηγική του Τμήματος Γεωργίας για την προστασία των μελισσών και των άλλων επικονιαστών προϊόντων και τις πρόνοιες του Εθνικού Σχεδίου Δράσης (Ε.Σ.Δ.) για την Ορθολογική Χρήση των ΦΠ. Το εν λόγω Ε.Σ.Δ. περιλαμβάνει διάφορες ενέργειες όπως είναι η εκπαίδευση επαγγελματιών χρηστών σε θέματα νομοθεσίας και ορθολογικής χρήσης φυτοπροστατευτικών προϊόντων, υποχρεωτική επιθεώρηση του εξοπλισμού εφαρμογής των φυτοπροστατευτικών προϊόντων, η πλήρης απαγόρευση των αεροψεκασμών, με εξαίρεση αυτούς που εκτελούνται από το Τμήμα Δασών, μετά από ειδική άδεια και υπό αυστηρές προϋποθέσεις, μείωση της χρήσης φυτοπροστατευτικών προϊόντων και των κινδύνων τους σε συγκεκριμένες περιοχές, υποχρεωτική εφαρμογή γενικών αρχών ολο- κληρωμένης φυτοπροστασίας από τους παραγωγούς κ.ά. Αδιαμφισβήτητα η διαχείριση και διατήρηση μελισσοσμηνών εξυπηρετεί τις ανάγκες επικονίασης και γονιμοποίησης των καλλιεργούμενων φυτών και της αυτοφυούς χλωρίδας, διαδικασίες απαραίτητες στην παραγωγή γεωργοκτηνοτροφικών προϊόντων και στη διατήρηση της οικολογικής ισορροπίας. Το Τμήμα Γεωργίας αναγνωρίζοντας τον κρίσιμο ρόλο των εντόμων επικονιαστών και θέλοντας να εκτιμήσει την οικονομική αξία συγκεκριμένα των μελισσών στην Κύπρο, εκπόνησε σχετική μελέτη. Σε αυτήν αποτυπώνεται ο μέσος όρος αναγκαίων κυψελών ανά εκτάριο για σκοπούς επικονίασης 32 σημαντικών για την Κύπρο καλλιεργειών, καθώς και η αντίστοιχη συνεισφορά της μέλισσας στην αξία των παραγόμενων προϊόντων. Συγκεκριμένα, κατά την περίοδο 2011-2012, την οποία κάλυψε η προαναφερθείσα μελέτη, διαφάνηκε ότι ηοικονομικήαξία της επικονίασης ισοδυναμεί με ποσό 37,2 εκ. ευρώ και αντιστοιχεί σε ποσοστό της τάξης του 18% της αξίας της γεωργικής παραγωγής. Τα συμπεράσματα της εν λόγω μελέτης αξιοποιήθηκαν από το Τμήμα Γεωργίας κατά την εκπόνηση του Στρατηγικού Σχεδιασμού και την ετοιμασία Σχεδίων/ Προγραμμάτων στήριξης και προστασίας. Ειδικότερα, σε μια προσπάθεια προστασίας των μελισσών από τα εντομοφάγα πτηνά και βάσει της προαναφερθείσας μελέτης, καταρτίστηκε στο πλαίσια εφαρμογής του Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης, αγροπεριβαλλοντικό καθεστώς παροχής ενίσχυσης στους μελισσοκόμους για Αποτέλεσμα των δράσεων αυτών, το οποίο είναι άξιο μνείας, είναι, κατ’ αρχάς, το γεγονός ότι το φαινόμενο θανατώσεων μελισσών και άλλων επικονιαστών από φυτοπροστατευτικά προϊόντα (ΦΠ) έχει μειωθεί σε σημαντικό βαθμό τα τελευταία χρόνια. Η προσπάθεια από πλευράς των αρμόδιων Υπηρεσιών και φορέων για ενημέρωση, ευαισθητοποίηση, συνεργασία και επιμόρφωση των διαφόρων παραγωγικών ομάδων είναι συνεχής και αδιάλειπτη. Το Τμήμα Γεωργίας ειδικότερα, κατήρτισε τα τελευταία έτη και εφαρμόζει «Στοχευμένο Σχέδιο Δράσης για αποφυγή θανατώσεων μελισσών και άλλων επικονιαστών από τη χρήση ΦΠ» το οποίο περιλαμβάνει μεταξύ άλλων: (1) Έκδοση ανακοινώσεων και εγκύκλιων επιστολών, ανάρτησή τους στην ιστοσελίδα του Τμήματος Γεωργίας και στα αντίστοιχα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και σε περίοπτα σημεία σε δήμους και κοινότητες, δημοσίευσή τους στον εγχώριο τύπο, εκφώνηση στα αγροτικά ραδιοφωνικά προγράμματα, προώθηση στους φορείς των μελισσοκόμων και στους γεωργούς. (2) Εντατικοποίηση των επισκέψεων των αρμόδιων Λειτουργών σε περιοχές αυξημένου κινδύνου. (3) Αποστολή γραπτών μηνυμάτων (sms) σε γεωργούς και μελισσοκόμους. (4) Διεξαγωγή διαφωτιστικών διαλέξεων/εκπαιδεύσεων προς τους γεωργούς. (5) Ενημέρωση τοπικών Αρχών και κρατικών Υπηρεσιών. (6) Δημοσιεύσεις σε εκλαϊκευμένα περιοδικά, ετοιμασία ενημερωτικών εντύπων και συμμετοχή σε ραδιοφωνικά προγράμματα. Αξίζει να σημειωθεί ότι οι υπό αναφορά Δράσεις διαχρονικά εφαρμόζονται από το Τμήμα Γεωργίας στο πλαίσιο υλοποίησης του Στοχευμένου Σχεδίου Δράσης. Ιδιαιτέρως, όμως, κατά το έτος 2019 οι ενέργειες αυτές έχουν περιληφθεί και στην εκστρατεία διαφώτισης για την προστασία των μελισσών και των άλλων επικονιαστών, η οποία πραγματοποιείται με πρωτοβουλία των φορέων των μελισσοκόμων. Η εκστρατεία λαμβάνει τη στήριξη του Τμήματος Γεωργίας. Πέραν του προαναφερθέντος Σχεδίου Δράσης, το Τμήμα Γεωργίας εφαρμόζει την ενωσιακή και εθνική νομοθεσία σχετικά με τη διάθεση και χρήση των φυτοπροστατευτικών Χριστάκης Τοφαρής Λειτουργός Γεωργίας Α΄ Έλενα Χριστοφόρου Επιθεωρήτρια Γεωργίας δρ Δέσποινα Φιλίππου Λειτουργός Γεωργίας Α΄ Τμήμα Γεωργίας