Αγρότης, τεύχος 480

41 A Γ Ρ Ο Τ Η Σ 2 0 2 0 / T E Υ Χ Ο Σ 4 8 0 ΦΥΣΙΚΟΙ ΠΟΡΟΙ ΚΑΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ Ερευνητικός σταθμός υδατοκαλλιέργειας γλυκέων υδάτων στον Καλοπαναγιώτη Κωνσταντίνος Μουστάκας Λειτουργός Αλιείας και Θαλασσίων Ερευνών Τμήμα Αλιείας και Θαλασσίων Ερευνών Ο Ερευνητικός Σταθμός Υδατοκαλλιέργειας Γλυκέων Υδάτων στον Καλοπαναγιώτη (ΕΣΥΓΥΚ) ιδρύθηκε από το Τμήμα Αλιείας και Θαλασσίων Ερευνών το 1969. Βρίσκεται στη βόρεια πλευρά του φράγματος του Καλοπαναγιώτη και καλύπτει έκταση 60.000 m 2 . Τα πρώτα πειράματα έγιναν στην καλλιέργεια της ιριδίζουσας πέστροφας (Oncorhynchus mykiss) καθώς και σε άλλα είδη της οικογένειας των σαλμονοειδών. Αυτή τη στιγμή ο ΕΣΥΓΥΚ αποτελεί τη μοναδική υποδομή υποστήριξης, στην Κύπρο, τόσο για τη διατήρηση της βιοποικιλότητας και ανάπτυξης της ερασιτεχνικής αλιείας των εσωτερικών υδάτων, με εμπλουτισμούς φραγμάτων με είδη ιχθύων γλυκού νερού, όσο και για τις ιδιωτικές επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στην υδατοκαλλιέργεια μέσω της προμήθειάς τους με γόνο πέστροφας και οξύρρυγχου. Εγκαταστάσεις ερευνητικού σταθμού Οσταθμός διαθέτει εγκαταστάσεις συνολικής χωρητικότητας 800 m 3 νερού για την εκτροφή ψαριών , οι οποίες αποτε- λούνται από πολυεστερικές δεξαμενές διαφόρων χωρητικοτήτων, τέσσερις τσιμεντένιες δεξαμενές (raceways) και μία μικρή χωμάτινη λίμνη. Το εκκολαπτήριο του σταθμού διαθέτει έξι σειρές λεκανών (flow through system) για την εκκόλαψη αυγών πέστροφας, συνολικής χωρητικότητας 500 χιλιάδων αυγών, καθώς και κωνικά και τύπου Mc-Donald δοχεία για την εκκόλαψη αυγών άλλων ειδώνψαριών. Στον σταθμό γίνεται μερική επανακυκλοφορία του νερού. Το νερό κατά τους χειμερινούς μήνες προέρχεται από τον παρακείμενο υδατοφράκτη, ενώ κατά τους θερινούς μήνες από φυσικές πηγές πλησίον του σταθμού. Για τον καθαρισμό του εισερχόμενου και εξερχόμενου νερού, ο σταθμός διαθέτει εγκαταστάσεις στις οποίες πραγματοποιείται επεξεργασία του νερού με δεξαμενές καθίζησης και αποστείρωσης με υπεριώδη ακτινοβολία. Επίσης, ο σταθμός διαθέτει κτήριο με ελεγχόμενες περιβαλλοντικές συνθήκες το οποίο χρησιμοποιείται για την αναπαραγωγή του οξύρρυγχου αλλά και άλλων ειδών, μικρό εργαστήριο, γραφεία και άλλες εγκαταστάσεις για το προσωπικό. Βασικές εργασίες σταθμού Συνοπτικά, οι εργασίες του σταθμού επικεντρώνονται στα πιο κάτω: - Παροχή συμβουλευτικής και τεχνικής στήριξης στους υδατοκαλλιεργητές ψαριών γλυκών υδάτων. - Αναπαραγωγή πέστροφας και οξύρρυγχου με σκοπό τον εμπλουτισμό των πληθυσμών τους στους υδατοφράκτες. - Προμήθεια γόνου πέστροφας και οξύρρυγχου σε υδατοκαλλιεργητές. - Διατήρηση γεννητόρων λαβρακιού (Micropterus salmoides) , γατόψαρου (Ictalurus punctatus) , κυπρίνων ( Cyprinus carpio και Carassius carassius) , κοκκινοφτέρας (Rutilus rutilus) , χρυσόψαρου (Carassius auratus) , τίγκας (Tinca tinca) και άλλων ειδών για εμπλουτισμό υδατοφρακτών σε περιπτώσεις ξηρασίας ή παρουσίασης μειωμένων αποθεμάτων. - Μελέτες για αναπαραγωγή και καλλιέργεια άλλων ειδών που υπάρχουν στα εσωτερικά ύδατα. - Ενημέρωση μαθητών/μαθητριών σχολείων πρωτο- βάθμιας εκπαίδευσης για την υδατοκαλλιέργεια και για τα ψάρια γλυκών υδάτων που υπάρχουν στην Κύπρο. Παραγωγή ιριδίζουσας πέστροφας Η ιριδίζουσα πέστροφα (O. mykiss) συναντάται σε πολλές περιοχές με εύκρατο κλίμα ανά τον κόσμο, αφού έχει εισαχθεί στα εσωτερικά ύδατα πολλών χωρών. Ζει σε γλυκά νερά και τρέφεται με έντομα, καρκινοειδή, μαλάκια, αυγά ψαριών και μικρά ψάρια. Ιριδίζουσα πέστροφα Η αναπαραγωγική περίοδος της πέστροφας στην Κύπρο διαρκεί από τον Νοέμβριο μέχρι τον Μάιο. Τα αυγά εκκολάπτονται στις ειδικά κατασκευασμένες λεκάνες για 25-30 ημέρες μετά τη γονιμοποίησή τους, και οι νύμφες Άποψη του Ερευνητικού Σταθμού Υδατοκαλλιέργειας Γλυκέων Υδάτων, στον Καλοπαναγιώτη