Αγρότης, τεύχος 480

22 A Γ Ρ Ο Τ Η Σ 2 0 2 0 / T E Υ Χ Ο Σ 4 8 0 ΓΕΩΡΓIΑ Ακροφύσια Τα ακροφύσια (Εικόνα 11) είναι τα στοιχεία από όπου εξέρχεται το ψεκαστικό διάλυμα και διανέμεται στο έδαφος ή τις καλλιέργειες. Έχουν μικρού μεγέθους οπές εξόδου για να εμποδίζουν την ελεύθερη ροή του υγρού, για να αυξάνει η πίεση και να γίνεται η διάσπαση σε σταγόνες. Για τα χαρακτηριστικά και την τεχνολογία των ακροφυσίων γίνεται αναφορά σε ειδικό άρθρο που έχει δημοσιευτεί στο τεύχος 476 του περιοδικού. Εικόνα 11: Διάφορα ακροφύσια Τα φυλλοβόλα δέντρα έχουν απαιτήσεις σε θρεπτικά στοιχεία για να έχουν φυσιολογική βλάστηση, ανάπτυξη και παραγωγή. Ιδανικά, τα δέντρα θα πρέπει να έχουν διαθέσιμα τα απαραίτητα θρεπτικά στοιχεία, στις ποσότητες και την εποχή που τα χρειάζονται. Η εντατικοποίηση της γεωργίας κατά τις τελευταίες δεκαετίες οδήγησε στην ανάγκη χρήσης λιπασμάτων για αναπλήρωση των θρεπτικών στοιχείων που χρησιμοποιήθηκαν από τη φυτεία με σκοπό την αύξηση της παραγωγής και τη βελτίωση της ποιότητας των καρπών. Οι ποσότητες που είναι αναγκαίες για να καλύψουν τις απαιτήσεις θρέψης ενός δέντρου διαφέρουν σημαντικά ανάλογα με το στοιχείο. Μερικά είναι αναγκαία σε μεγάλες ποσότητες και ονομάζονται μακροθρεπτικά (κύρια θρεπτικά στοιχεία), ενώ τα υπόλοιπα που είναι αναγκαία σε μικρές και πολύ μικρές συγκεντρώσεις ονομάζονται μικροθρεπτικά (ιχνοστοιχεία). Η έλλειψη θρεπτικών στοιχείων ονομάζεται τροφοπενία και μπορεί να προκληθεί είτε λόγω ανεπάρκειάς τους στο έδαφος, είτε λόγω αδυναμίας πρόσληψης από το δέντρο. Η αδυναμία πρόσληψης πιθανόν να οφείλεται σε φυτοπαθολογικά αίτια π.χ. ασθένειες στο ρίζωμα κ.ά. Επίσης, η περίσσεια κάποιων θρεπτικών στοιχείων στο έδαφος, η οποία μπορεί να προκληθεί από υπερλιπάνσεις, μπορεί να οδηγήσει σε ανταγωνισμό μεταξύ των θρεπτικών στοιχείων στο έδαφος, με αποτέλεσμα την αδυναμία πρόσληψης ορισμένων αναγκαίων θρεπτικών από τα δέντρα ή και αντίθετα την πρόκληση τοξικότητας. Η λίπανση των φυλλοβόλων δέντρων Ιωάννης Σταύρου Λειτουργός Γεωργίας Τμήμα Γεωργίας Πηγές θρεπτικών στοιχείων Κατά τη διαχείριση της θρέψης των φυλλοβόλων δέντρων θα πρέπει να ληφθούν υπόψη όλες οι πηγές θρεπτικών στοιχείων. Κύριες πηγές θρεπτικών στοιχείων αποτελούν: α) τα αποθέματα, ανόργανα και οργανικά, του εδάφους, β)οι ζωικέςκοπριέςπουενδεχομένωςναχρησιμοποιούνται, γ) η περιεκτικότητα του νερού άρδευσης σε θρεπτικά στοιχεία και δ) τα ανόργανα λιπάσματα που χρησιμοποιεί ο παραγωγός. Βασικές αρχές ορθολογιστικής χρήσης λιπασμάτων Η ορθολογιστική χρήση λιπασμάτων αποσκοπεί στο να παρέχονται στα δέντρα επαρκείς ποσότητες θρεπτικών στοιχείων την περίοδο που τα χρειάζονται. Οπότε είναι απαραίτητη η γνώση των αναγκών της καλλιέργειας και, επίσης, της περιεκτικότητας του εδάφους σε θρεπτικά στοιχεία. Χρειάζεται επιπλέον η γνώση των λοιπών ιδιοτήτων του εδάφους, όπως είναι η ηλεκτρική αγωγιμότητα (EC), η οξύτητα (το pH), το ποσοστό ανθρακικού ασβεστίου (CaCO 3 ) κ.λπ . Η πληροφόρηση αυτή μπορεί να αποκτηθεί με χημική ανάλυση του εδάφους. Χημική ανάλυση εδάφους συστήνεται να γίνεται πριν τη φύτευση των δέντρων, ενώ για τον προσδιορισμό των αποθεμάτων του εδάφους σε θρεπτικά στοιχεία καλό θα ήταν να επαναλαμβάνεται κάθε δύο χρόνια. Περίοδοι προσθήκης λιπασμάτων Πριν τη φύτευση των δέντρων Αφορά κυρίως εμπλουτισμό του εδάφους με φωσφοροκαλιούχα λιπάσματα και γίνεται πάντα βάσει των αποτελεσμάτων χημικής ανάλυσης εδάφους. Το λίπασμα διασκορπίζεται σε όλη την επιφάνεια του τεμαχίου ή σε λωρίδες κατά μήκος των γραμμών φύτευσης. Η εφαρμογή γίνεται κυρίως με λιπασματοδιανομείς. Ακολουθεί τσάπισμα ούτως ώστε να ενσωματωθεί το λίπασμα σε βάθος 15-20 εκατοστά. Κατά τη φύτευση των δέντρων Εάν δεν ακολουθηθεί η παραπάνω προσθήκη τότε τα φωσφοροκαλιούχα λιπάσματα τοποθετούνται στον λάκκο φύτευσης του δέντρου στις ενδεδειγμένες ποσότητες. Ακολουθεί επιφανειακή εφαρμογή της λίπανσης που αφορά το άζωτο. Και σε αυτήν την περίπτωση οι ποσότητες των λιπασμάτων προσδιορίζονται με βάση τη χημική ανάλυση εδάφους. Κατά τη διάρκεια της βλαστικής ανάπτυξης των δέντρων Στην προκειμένη περίπτωση η λίπανση παρέχει στα δέντρα όλα τα απαιτούμενα θρεπτικά στοιχεία. Εφαρμόζεται βασική λίπανση τον χειμώνα και ακολουθούν επιφανειακές λιπάνσεις κατά τη διάρκεια των αρδεύσεων, είτε με το σύστημα σταθερής τροφοδοσίας το οποίο παρέχει