ΕΘΝΙΚΗ ΦΡΟΥΡΑ & ΙΣΤΟΡΙΑ, τεύχος 44ο

Εθνική Φρουρά & Ιστορία 12 επίπεδο λόχου- βραχυκύκλωσαν τις προσπάθειες ανάπτυξης του Κυπριακού Στρατού. Το δικαίωμα αρνησικυρίας που άσκησε το 1961 ο Δρ Φαζίλ Κιουτσούκ, ωςαντιπρόεδρος της ΚυπριακήςΔημοκρατίας, επιδείνωσε την κατάσταση. Τελικά, το ξέσπασμα των διακοινοτικών συγκρούσεων των ετών 1963-1964 κατάφερε το τελειωτικό κτύπημα στην πορεία συγκρότησης του Κυπριακού Στρατού. Η έκρυθμη κατάσταση που αντιμετώπιζε η Κυπριακή Δημοκρατία αφενός με τους Τούρκους Κυπρίους να είναι προετοιμασμένοι ήδη από το 1959 για ένοπλη σύγκρουση με την παράνομη εισαγωγή οπλισμού και να αποχωρούν από τους θεσμούς και τα όργανα του κυπριακού κράτους και να οχυρώνονται σε θύλακες και αφετέρου την Άγκυρα να διατυπώνει συνεχώς απειλές για εισβολή, ενώ ταυτόχροναοι ένοπλες ομάδες από Έλληνες Κυπρίους εθελοντές αδυνατούσαν να επιβληθούν των αντίστοιχων τουρκικών κυπριακών, υποχρέωσαν την κυπριακή κυβέρνηση να λάβει τον Ιούνιο του 1964 την απόφαση για ίδρυση της Εθνικής Φρουράς. Πρώτος αρχηγός της ανέλαβε ο Ελλαδίτης αντιστράτηγος Γεώργιος Καραγιάννης. Η Εθνική Φρουρά, η οργάνωση των Ελλήνων Κυπρίων σε τακτικό στρατό με τη βοήθεια Ελλαδιτών αξιωματικών, ιδρύθηκε εν μέσω εξαιρετικά δυσμενών συνθηκών: εκτός από τις δυσκολίες σε επίπεδο οργάνωσης, εκπαίδευσης και πολεμικού υλικού, κλήθηκε να αντιμετωπίσει και τις επιθέσεις από αέρος της Τουρκίας. Η τουρκική αεροπορία προέβη σε βομβαρδισμούς στην περιοχή Τηλλυρίας και τον Κόλπο του Ξερού, προκαλώντας μάλιστα τις πρώτες απώλειες του νεότευκτου στρατιωτικού οργανισμού. Η ανάπτυξη σοβαρών στρατιωτικών αποτρεπτικών υποδομών, προσπάθεια η οποία βρισκόταν ακόμη εν τη γενέσει της, οδήγησε την ελληνική κυβέρνηση του Γεωργίου Παπανδρέου να αποστείλει μιαν ελληνική μεραρχία προς ενίσχυση της άμυνας της Κύπρου. Ταυτόχρονα, δημιουργήθηκε η ΑΣΔΑΚ (Ανώτατη Στρατιωτική Διοίκηση Αμύνης Κύπρου) με αρχηγό τον στρατηγό Γεώργιο Γρίβα-Διγενή, στην οποία υπήχθησαν διοικητικά όλες οι ελληνικές δυνάμεις στην Κύπρο (συμπεριλαμβανομένης και της Εθνικής Φρουράς) . Έτσι, από την ίδρυσή της μέχρι και το 1967, η Εθνική Φρουρά αποτέλεσε την τροχοπέδη της τουρκικής βουλιμίας για την Κύπρο. Εντούτοις, μετά τα επεισόδια της Κοφίνου το 1967 και την απόσυρση της ελληνικής μεραρχίας, οι αμυντικές δυνατότητες των Ενόπλων Δυνάμεων της Κύπρου μειώθηκαν σημαντικά. Η κατάσταση επιδεινώθηκε στη συνέχεια με την αδελφοκτόνο διαμάχη των Ελλήνων Κυπρίων, που κορυφώθηκε το 1974 με το Πραξικόπημα. Τα γεγονότα αυτά συνετέλεσαν στην επισώρευση σημαντικών