Glyn Hughes 1931 - 2014

282 Ποιο τοπίο θα περιέβαλλε τους ηθοποιούς και το κοινό; Θα μπορούσε να είναι ανθρώπινο; Τι θα μπορούσε να είναι η ραχοκοκαλιά του έργου, το ποτάμι του χρόνου που περνάει; Δεν θα μπο- ρούσαν οι λόφοι και τα χωράφια να στηρίζονται στην ίδια τη Sonja; Υπάρχουν θαυμάσια εκμα- γεία για τις ανάγλυφες πλάτες του Ανρί Ματίς στο μικρό ομώνυμο μουσείο στη βόρεια Γαλλία. Τοποθέτησα δεκαέξι αφηρημένες και ανακατα- σκευασμένες ζωγραφισμένες εκδοχές τους σε ανακλινόμενες θέσεις κατά μήκος του σκηνικού για εξήντα μέτρα. Δεν θα αναγνώριζε κανείς ότι αυτές είναι οι γυναικείες φιγούρες του Ματίς, αλλά οι καινούργιες μορφές, ρωγμές, στοίβες, και σχισμές που δημιούργησα θα ήταν η βάση για το σκηνικό της Sonja. Ένα ποιμενικό όνειρο. Μόνο ένα όνειρο. Ένα όνειρο της παιδικής ηλι- κίας πριν από την πραγματικότητα της μεγάλης πόλης. Κατά μήκος όλης της σειράς των φιγούρων αυτών ήταν ο νωτιαίος μυελός, που κυλούσε χωρίς διακοπή, παίρνοντας διάφορες μορφές – από αίμα έως διαγράμματα χρηματιστηρίου. Στη συνέχεια, διάφορα κολάζ με χρώμα, σφη- νωμένα μέσα στις μορφές των ανακλινόμενων γυναικείων πλατών για την καλλιτεχνική πραγ- ματικότητα του θεατρικού έργου. Από τις πλάκες που χρησιμοποιούνταν για θυσίες ξεχύνονται άνθρωποι που πέφτουν μέσα στις υδρορροές. Τα μάτια-παράθυρα των φυλακών, οι παρα- μορφωμένες ανθρώπινες μορφές, τα όνειρα, οι υπερβολικές μάσκες, τα θηρία που ξυπνούν νωρίς, τα όπλα του πολέμου από οποιαδήπο- τε ιστορική περίοδο. Τα μικρά παράθυρα των μεγάλων κτηρίων στις μεγάλες πόλεις και τα λευκά νεφελώματα-φαντάσματα κλεισμένα σε διαφανή βαρέλια λες και κάποιος τρελός εμ- βρυολόγος είχε πιει από τη μήτρα. Το μεγάλο θηρίο ποδοπατεί. Ή ακόμη και περισ- σότερα θηρία. Όπως στη σπηλιά του Απόλλωνα στις Ευμενίδες , το τρίτο έργο της τριλογίας της Ορέστειας του Αισχύλου, όπου η ιέρεια βλέπει «τέρατα του βασιλιά Φινέα το δείπνο να αρπά- ζουν, όμως αυτές δε βλέπει να έχουν φτερά· είναι ολόμαυρες κι είναι εντελώς για σίχαμα· ροχαλίζουν με αγκομαχητά που σε κάνουν να μην πας κοντά· απ’ τα μάτια τους στάζουν υγρά που τα σιχαίνεσαι». Η απειλητική ανασφάλεια συμβολίζει τη νεκρή ζώνη, καθώς επίσης και τη Sonja και τους εργάτες στο Ο άνθρωπος και οι μάζες . Κατακερματισμένη και συναισθηματικά αυξημένη. Αξιωματούχοι, τραπεζίτες, φύλακες, κρατού- μενοι και σκιές προσπαθούν να μπουν σε αυτό το χαοτικό αστικό όνειρο. Στερεοποιημένοι στη ζωγραφισμένη εικόνα. Η αντίδραση στο δικό μου περιβάλλον και στη δική μου κατάσταση μού έδωσε την ενεργητικότητα για να κατανοή- σω τον φόβο που διαποτίζει το έργο του Τόλλερ. Ήθελα όμως περισσότερα στρώματα αναπα- ραστάσεων. Όπου το φως μπορεί να ρέει σαν ένα δόρυ βαναυσότητας που χωρίζει τις μορφές από το εμπρός και το πίσω. Όπου το λευκό και οι χώροι σαφήνειας φαίνε- ται να κρύβουν το άγνωστο. Το φως του οποίου διαχέεται από ένα αόρατο μάτι που παρακο- λουθεί τα πάντα. Τοποθετώντας τις μαριονέτες «σε κατάσταση ηρεμίας» στον τοίχο του ονείρου της Sonja, θέλησα να δημιουργήσω μια ακόμη χωρική διάσταση. Θα μπορούσαν να τις χρησι- μοποιήσουν, να τις σηκώσουν οι ηθοποιοί, οι οποίοι θα μπορούσαν να φορούν μάσκες. Ζευ- γαρωμένοι, ηθοποιός με μαριονέτα-τραπεζίτη, ηθοποιός με σκιές, ηθοποιός με «φωνές» σε μια τραγελαφική αδελφοποίηση της πραγματι- κότητας και της ψευδαίσθησης, της ενέργειας και της ακινησίας. Θα χόρευαν μαζί. Ο μαριονε- τίστας και η μαριονέτα. Και όταν βρίσκονται σε πλήρη σύγχυση, ποιος από τους δύο έχει τον έλεγχο; Σε κάποια στιγμή, το μεγαλύτερο μέρος του θιάσου θα στροβιλίζεται γύρω από τη Sonja με λευκές σκιές-μαριονέτες, οι οποίες αργό- τερα θα εμπλακούν στον κυλιόμενο διάδρομο των κρατουμένων του φόβου της οδύνης. Γλώσσες που ουρλιάζουν, σιωπούν, ή ακόμα που παρατηρούν θα ξεχύνονται από τον πίνακα. Που τον κρατούν οι ηθοποιοί. Και πάνω απ’ όλα, φυσικά, μόνο οι ηθοποιοί με το υπέροχο κείμε- νο του Τόλλερ.