Glyn Hughes 1931 - 2014

20 Η ώρα της γκαλερί Απόφασις Σε μία ανακοίνωση-μανιφέστο που δημοσιεύθηκε στο πρώτο τεύχος του λογοτεχνικού περιοδικού Κυπριακά Χρονικά τον Νοέμβριο του 1960, οι Χριστόφορος Σάββα και Γκλυν Χιουζ ανακοινώνουν στο κοινό της Κύπρου τη λειτουργία της «μυθικής» γκαλερί Απόφασις, η οποία παρά το σύντομο της λειτουργίας της (1960–1965) έμελλε να διαδραματίσει έναν πολύ σημαντικό ρόλο στην εξέλιξη της εικαστικής σκηνής στην Κύπρο. Όπως διακηρύσσουν στο ενθουσιώδες κείμενό τους, ο κυριότερος σκοπός τους ήταν να δημιουργήσουν μια ατμόσφαιρα ενθουσιασμού για την τέχνη στην Κύπρο και να κάνουν την γκαλερί τους μια «Γωνιά Τέχνης» στην καρδιά της πρωτεύουσας. Με την απόφασή τους αυτή πίστευαν ότι έριχναν και αυτοί «ένα βότσαλο στη λίμνη της πνευματικής και καλλιτεχνικής ζωής του νησιού». 2 ΗΑπόφασις άνοιξε τις πύλες της στις 7Μαΐου 1960, με κοινή έκθεση των Σάββακαι Χιουζ. Στεγαζόταν στο σπίτι της οδού Σοφοκλέους 6 στη Λευκωσία, όπου οι δύο καλλιτέχνες συγκατοικούσαν από τον Φεβρουάριο/Μάρτιο του 1960. 3 Γνώριζαν εκ των προτέρων ότι ο χώρος αυτός ήταν προσωρινός, καθώς το κτήριο που τους στέγαζε είχε πουληθεί και θα κατεδαφιζόταν για να ανεγερθεί καινούργια οικοδομή «στον βωμό της ανακαίνισης της πρωτεύουσας», όπως οι ίδιοι αναφέρουν. Είναι γι’ αυτόν ακριβώς τον λόγο που επέλεξαν να δώσουν στην γκαλερί το όνομα «Απόφασις 1», εκφράζοντας έτσι τη βεβαιότητά τους για τη συνέχεια του εγχειρήματός τους. Το καλοκαίρι του 1960, όταν η Κύπρος ανακηρύχθηκε και επίσημα ανεξάρτητο κράτος, η γκαλερί μετακόμισε σε έναν μεγαλύτερο χώρο στην οδό Απόλλωνος 44A, 4 όπου οι Χιουζ και Σάββα παρουσίαζαν τόσο τη δική τους δουλειά, όσο και αυτή άλλων καλλιτεχνών. Πέραν των εκθέσεων, το πρόγραμμα των εκδηλώσεων της γκαλερί περιελάμβανε και διαλέξεις, συζητήσεις, προβολές, παραδοσιακή μουσική και αναγνώσεις θεατρικών έργων. Η ανακοίνωση-μανιφέστο αναδεικνύει με σαφήνεια και ενθουσιασμό τις προθέσεις των δύο καλλιτεχνών, που είχαν ως κύριο στόχο την προώθηση της τέχνης στην Κύπρο, την ενθάρρυνση των νέων ζωγράφων και γλυπτών, τη διδασκαλία της τέχνης και τη δημιουργία ενός χώρου όπου το κοινό θα είχε την ευκαιρία όχι μόνο να ενημερώνεται αλλά και να συζητά για την τέχνη. Η πρωτοβουλία αυτή ήταν καινοτόμος και μπορεί να θεωρηθεί μια πρωτοπόρος και ριζοσπαστική κίνηση για ένα νησί που μόλις έβγαινε από μια μακρά περίοδο αποικιοκρατίας, μετά από τον απελευθερωτικό αγώνα ενάντια στη βρετανική διοίκηση. Το βασικό όραμα των Χιουζ και Σάββα συμβάδιζε με το πνεύμα της εποχής διεθνώς, όπου ανάλογοι μη κερδοσκοπικοί χώροι είχαν αρχίσει να κάνουν την εμφάνισή τους στα μεγάλα κέντρα της τέχνης: χώροι που δημιουργούνταν από καλλιτέχνες για καλλιτέχνες, οι οποίοι είχαν ως στόχο την προώθηση των συμφερόντων των καλλιτεχνών. Η επαναστατική δεκαετία του 1960 δημιούργησε τις συνθήκες για τέτοιες ριζοσπαστικές κινήσεις. Διαισθανόμενοι αυτή την παγκόσμια τάση, οι δύο καλλιτέχνες δημιούργησαν την γκαλερί Απόφασις στη Λευκωσία, ταυτόχρονα και παράλληλα με ό,τι συνέβαινε στον υπόλοιπο κόσμο εκείνη την περίοδο. Και παρόλο που το εικαστικό περιβάλλον της Κύπρου ήταν αρκετά διαφορετικό από αυτό της Δύσης, η απόφαση των Χιουζ και Σάββα θεωρείται μια σπουδαία κίνηση, η οποία σηματοδότησε την απαρχή μιας νέας εποχής για την τέχνη στην Κύπρο.