Ετήσια Έκθεση Γενικού Χημείου του Κράτους 2018

69 ΓΕΝΙΚΟ ΧΗΜΕΙΟ ΤΟΥ ΚΡΑΤΟΥΣ ΕΤΗΣΙΑ ΕΚΘΕΣΗ 2018 Ο συνεχής και στοχευμένος έλεγχος των συμπληρωμάτων διατροφής κατά την εισαγωγή, αλλά και ο συστηματικός έλεγχος της αγοράς έχουν ως αποτέλεσμα την παρεμπόδιση εισόδου και διάθεσης στην κυπριακή αγορά προϊόντων με απαγορευ- μένες ουσίες. Το ΓΧΚ συμβάλλει, επίσης, στην επιμόρφωση στοχευμένων ομάδων πληθυσμού για θέματα που αφορούν τα συμπληρώματα διατροφής παρέχοντας σχετική εκπαίδευση. Μικροβιολογικός έλεγχος τροφίμων: Ο μικροβιολογικός έλεγχος τροφίμων διεξάγεται με κύριο στόχο τη δια- σφάλιση της δημόσιας υγείας από τροφιμογενείς ασθένειες μικροβιολογικής αιτιολογίας αλλά και την προώθηση καλών παραγωγικών διαδικασιών (Good Μanufacturing Practices) και υγιεινής στους χώρους παραγωγής και διάθεσης τροφίμων. Ο έλεγχος διεξάγεται με βάση τον περί Τροφίμων (Έλεγχος και Πώληση) Νόμο 1996-2014 και τους Κανονισμούς (ΕΚ) αριθ. 178/2002, 852/2004, 882/2004 και 2073/2005 (με τις τροποποιήσεις του). Τα τρόφιμα ελέγχονται, ανάλογα με την κατηγορία τους και τη σχετική νομοθεσία, για παθογόνους μικροοργανισμούς (π.χ. σαλμονέλα και Listeria monocytogenes ) καθώς και για μικροβιολογικούς (δείκτες υγιεινής) της διαδικασίας παραγωγής του τροφίμου (π.χ. εντεροβακτηρίδια, Escherichia coli και θετικούς στην πηκτάση σταφυλόκοκκους). Επίσης, σε περι- πτώσεις διερεύνησης τροφικών δηλητηριάσεων, μπορεί να γίνει και έλεγχος για σταφυλοκοκκικές εντεροτοξίνες, τοξίνες του Bacillus cereus , Campylobacter , τοξινογόνα E. coli (STEC), νοροϊούς και τον ιό της ηπατίτιδας Α (HAV). Σημειώνεται ότι, ενώ η απλή παρουσία παθογόνων μικροοργανισμών καθιστά ένα έτοιμο προς κατανάλωση τρόφι- μο ακατάλληλο για κατανάλωση (και άρα επιβάλλεται απόσυρση του προϊόντος από την αγορά), οι «δείκτες υγιει- νής» της διαδικασίας παραγωγής χρησιμεύουν ως ένδειξη για αδυναμίες στο σύστημα HACCP ή τις πρώτες ύλες του παραγωγού και άρα ως εργαλείο για διορθωτικά μέτρα. Με άλλα λόγια, η απόκλιση από τα όρια στους δείκτες υγιεινής δεν επιβάλλει κατ’ ανάγκη την απόσυρση του προϊόντος. Τα περισσότερα δείγματα λαμβάνονται σύμφωνα με το εθνικό πρόγραμμα δειγματοληψίας το οποίο σχεδιάζεται και εφαρμόζεται σε συνεργασία με τις Υγειονομικές Υπηρεσίες του Υπουργείου Υγείας, τους δήμους και τη Σχολική Εφορεία Λευκωσίας. Ελέγχονται, ως επί το πλείστον, έτοιμα προς κατανάλωση τρόφιμα και ψημένα φαγητά, συ- σκευασμένα και μη, από όλο το φάσμα της αγοράς (εστιατόρια, σχολεία, χώροι μαζικής εστίασης, ψησταριές/ταχυ- φαγεία, αρτοποιεία/ζαχαροπλαστεία, παγωταρίες, κινητές καντίνες, υπεραγορές κ.ά.). Κατά το 2018 ελέγχθηκαν, επίσης, κατεψυγμένες ραβιόλες, spring rolls και θαλασσινά, συσκευασμένο σησάμι και ινδοκάρυδο, τραχανάς, αλεύρι και ζύμη, καθώς και σοκολάτες (την περίοδο Χριστουγέννων και Πάσχα) από υπεραγορές, smoothies από καφετέριες και ευαλλοίωτα βιολογικά τρόφιμα. Επίσης, ελέγχονται τρόφιμα εισαγωγής από τρίτες χώρες (κυρίως σησάμι και ινδοκάρυδο) και τρόφιμα για τις προμήθειες της Εθνικής Φρουράς. Επίσης, το ΓΧΚ κατά το 2018: α) συνέχισε τον έλεγχο άπλυτων λαχανικών από φρουταρίες και από το χωράφι, με πολύ ικανοποιητικά αποτελέσματα, και β) προχώρησε, σε συνεργασία με τις Υγειονομικές Υπηρεσίες του ΥΥ, σε έκτακτο έλεγχο μεγάλου αριθμού συσκευασμένων κατεψυγμένων λαχανικών από την αγορά, με αφορμή μεγάλη συρροή κρουσμάτων στη Βόρεια Ευρώπη από Listeria monocytogenes σε κατεψυγμένο καλαμπόκι. Στο 20% των προϊόντων ανιχνεύθηκε L. monocytogenes , σε επίπεδα όμως κάτω του νομοθετικού ορίου. Σημειώνεται ότι τα τρόφιμα αυτά στην Κύπρο δεν θεωρούνται έτοιμα-προς-κατανάλωση (το μικρόβιο καταστρέφεται με το βράσιμο).