Αγρότης, τεύχος 476

12 A Γ Ρ Ο Τ Η Σ 2 0 1 9 / T E Υ Χ Ο Σ 4 7 6 ΓΕΩΡΓIΑ Η μεσογειακή μύγα (Ceratitis capitata) ανήκει στην τάξη των δίπτερων, δηλαδή στην ομάδα των μυγών. Το τέλειο έντομο έχει μήκος5mmκαι είναι λίγομικρότεροτηςοικιακήςμύγας, με κύριο χαρακτηριστικό τα διαφανή φτερά, με καστανές και μαύρες κηλίδες. Αναπτύσσεται σε θερμοκρασίες από 18°-35°C και, επομένως, οι κλιματολογικές συνθήκες της Κύπρου είναι ευνοϊκές. Η δραστηριότητα του εντόμου και η γονιμότητά του περιορίζεται τον χειμώνα και το καλοκαίρι αν επικρατούν χαμηλές και υψηλές θερμοκρασίες, δηλαδή θερμοκρασίες μικρότερες των 10 βαθμών Κελσίου και μεγαλύτερες των 35 βαθμών Κελσίου αντίστοιχα. Διαχειμάζει ως νύμφη στο έδαφος ή ως προνύμφη σε προσβεβλημένους καρπούς στα δέντρα ή σε καρπούς που έχουν πέσει στο έδαφος. Η προσβολή αρχίζει με την έναρξη της ωρίμανσης των φρούτων και συνεχίζεται για όσο υπάρχουν καρποί στα δέντρα. Μετά τη γονιμοποίηση μια θηλυκή μύγα γεννά μέχρι 300 αυγά σε ομάδες από 1-10 συνήθως, κάτω από τη φλούδα των καρπών. Οι προνύμφες (σκουλήκια) που θα εκκολαφθούν, εισέρχονται στη σάρκα των φρούτων και ξεκινούν να την κατατρώγουν, προκαλώντας σάπισμα και πτώση των καρπών. Αφού συμπληρώσουν την ανάπτυξή τους, εγκαταλείπουν τον προσβεβλημένο καρπό, ο οποίος πιθανόν να πέσει από το δέντρο, και εισέρχονται στο έδαφος για να συνεχίσουν την ανάπτυξή τους σαν χρυσαλλίδες. Οι χρυσαλλίδες στη συνέχεια αναπτύσσονται σε τέλεια έντομα, δηλαδή τις μύγες, που θα επαναλάβουν το καταστροφικό τους έργο στα επόμενα δέντρα και ώριμους καρπούς με την εναπόθεση αυγών. Κατά την καλοκαιρινή περίοδο, σε διάστημα περίπου 22 ημερών συμπληρώνεται μια γενιά, δηλαδή επαναλαμβάνεται ο κύκλος ζωής του εντόμου, ενώ ο αριθμός των γενεών σε έναν χρόνο κυμαίνεται από 6 μέχρι 8. Η μεσογειακή μύγα προσβάλλει τα εσπεριδοειδή, τα χρυσόμηλα, τα καϊσιά, τα ροδάκινα, τα νεκταρίνια, τα αχλάδια, τα μήλα, τα κεράσια, τα δαμάσκηνα, τα μέσπιλα, τα σύκα, τα ρόδια, τους λωτούς, τις καβάφες και άλλα φρούτα. Τα σκουλήκια της μεσογειακής μύγας κατατρώγουν τους καρπούς των φρούτων προκαλώντας λιώσιμο, με επακόλουθο τη μερική ή ολική καταστροφή της παραγωγής και τη μείωση του εισοδήματος των παραγωγών. Μέτρα αντιμετώπισης της μεσογειακής μύγας Η μεσογειακή μύγα μπορεί να αντιμετωπιστεί με ποικίλους τρόπους. Ένας από αυτούς είναι με τη χρήση κίτρινων κολλητικών παγίδων ή/και παγίδων τύπου McPhail. Στις παγίδες αυτές μπορεί να προστεθεί και φερομόνη η οποία αυξάνει τον αριθμό των συλλήψεων. Σημειώνεται ότι οι παγίδες τύπουMcPhail μπορούν εύκολα να αντικατασταθούν από τους γεωργούς με αυτοσχέδιες παγίδες τύπου μπουκαλιού. Στις παγίδες τύπου McPhail ή μπουκαλιού προστίθεται προσελκυστικό δόλωμα. Η τοποθέτηση των παγίδων θα πρέπει να γίνεται πριν το στάδιο της αλλαγής του χρώματος του φρούτου, στάδιο κατά το οποίο αρχίζουν οι προσβολές από τη μεσογειακή μύγα. Ο αριθμός των παγίδων που θα αναρτηθούν στα δέντρα και κατά συνέπεια στο αγροτεμάχιο εξαρτάται από το εάν πρόκειται για «μαζική παγίδευση» ή για παρατηρήσεις διακυμάνσεων πληθυσμού. Στην πρώτη περίπτωση ο αριθμός των παγίδων στο χωράφι είναι αυξημένος, καθώς αποτελεί το κύριο μέτρο περιορισμού του πληθυσμού. Για μαζική παγίδευση μπορεί να χρειαστούν μέχρι και 3 παγίδες ανά δέντρο, ανάλογα με την προσβολή στα φρούτα και το μέγεθος του δέντρου, ενώ στις περιπτώσεις που οι παγίδες χρησιμοποιούνται για έλεγχο της διακύμανσης του πληθυσμού, χρειάζονται τουλάχιστον πέντε παγίδες ανά δεκάριο. Η χημική καταπολέμηση, ιδανικά, συνδυάζεται με την παρακολούθηση της διακύμανσης του πληθυσμού. Παρατηρήσεις λαμβάνονται κάθε εβδομάδα. Όταν συλλαμβάνονται 7 μύγες/παγίδα/εβδομάδα θα πρέπει να γίνεται ψεκασμός. Συστήνεται, σε περιπτώσεις όπου από τις αρχικές συλλήψεις των παγίδων διαφαίνεται ότι υπάρχουν υψηλοί πληθυσμοί, ο πρώτος ψεκασμός να είναι καθολικός με αδειοδοτημένο σκεύασμα. Στη συνέχεια, μπορούν να εφαρμόζονται δολώματα υπό μορφή δολωματικών ψεκασμών ή σε παγίδες. Η επιτυχία της εφαρμογής των δολωμάτων βασίζεται στην ομαδική καταπολέμηση. Συνήθως, οι δολωματικοί ψεκασμοί επαναλαμβάνονται κάθε 7-10 μέρες σύμφωνα με τις συλλήψεις στις παγίδες και πάντοτε μετά από βροχή. Οι δολωματικοί ψεκασμοί πρέπει να εφαρμόζονται στη νοτιοδυτική πλευρά του δέντρου, δηλαδή εκεί που υπάρχει φωτισμός κατά τις περισσότερες ώρες της ημέρας. Το ψεκαστικό διάλυμα εφαρμόζεται σε χονδρές σταγόνες (300 κυβ. εκ. ψεκαστικό υλικό) και λαμβάνεται μέριμνα ώστε να καλύπτεται επιφάνεια 1 τετραγωνικού μέτρου. Το σύστημα που ακολουθείται είναι ένα δέντρο να ψεκάζεται και το επόμενο να μένει αψέκαστο ή μια σειρά δέντρων να ψεκάζεται και τα δέντρα της επόμενης σειράς να μένουν αψέκαστα. Σημαντικό μέτρο για περιορισμό του πληθυσμού αποτελεί η απομάκρυνση και καταστροφή με βαθύ θάψιμο στο έδαφος των προσβεβλημένων καρπών, συμπεριλαμβανομένων και αυτών που έχουν πέσει στο έδαφος ώστε να αποφευχθούν τυχόν προσβολές από τις επόμενες γενιές της μύγας. Για να εξασφαλίζονται καλύτερα αποτελέσματα, εκτός από όσααναφέρθηκαν, πρέπει ναακολουθούνται πιστάοι οδηγίες που αναγράφονται στην ετικέτα των φυτοφαρμάκων και οι γεωργοί να συμβουλεύονται τον γεωπόνο της περιφέρειάς τους. Νοείται ότι οι χρήστες φυτοπροστατευτικών προϊόντων πρέπει να λαμβάνουν προστατευτικά μέτρα, όπως να φορούν κατάλληλη στολή και μάσκα, ώστε να αποφεύγονται οποιαδήποτε ατυχήματα. Μάρκος Μάρκου Λειτουργός Γεωργίας Τμήμα Γεωργίας Μεσογειακή Μύγα Ημεσογειακή μύγα είναι ένα πολυφάγο έντομο. Προσβάλλει τους καρπούς σε περισσότερα από 250 είδη καλλιεργούμενων φυτών. Στη χώρα μας, λόγω των καιρικών συνθηκών, η μεσογειακή μύγα προκαλεί σοβαρές ζημιές σε οπωρώνες εσπεριδοειδών, αχλαδιών, ροδακινιών, μηλιών και άλλων οπωροφόρων, και είναι ίσως ο κυριότερος εχθρός των φρουτόδεντρων.