Εθνική Φρουρά & Ιστορία, τεύχος 43ο

περιείχε κανένα ανησυχητικό υπαινιγμό περί απομάκρυνσης αυτών, έθεσε με σαφήνεια ζήτημα ενοικίου ή άλλης βοήθειας και παρά την (κατά δική του ομολογία) παρελκυστική τακτική στην οποία επιδόθηκε ο Αμερικανός διπλωμάτης, ο Ελληνοκύπριος ηγέτης επέμεινε σε διμερή εξέταση αυτού του θέματος, αποκλείοντας από τη διαπραγμάτευση τις κυβερνήσεις των τριών εγγυητριών Δυνάμεων. Πωλήσεις πλεονασματικών αμερικανικών αγρο- τικών προϊόντων με προνομιακούς όρους, ενθάρρυνση εγγραφής της Κύπρου στο ΔΝΤ και διατύπωσης αιτημάτων οικονομικής βοήθειας από δυτικοευρωπαϊκές χώρες, την Παγκόσμια Τράπεζα και την αρμόδια επιτροπή των Ηνωμένων Εθνών δεν φάνηκε να συγκινούν ιδιαίτερα το Μακάριο, διαπίστωνε ο Τ. Βelcher (μάλλον επειδή δεν ήταν ακόμη πασιφανής η βρετανική αδυναμία κάλυψης των σοβαρών επενδυτικών αναγκών της κυπριακής οικονομίας, ίσως δηλαδή επειδή ο Ελληνοκύπριος ηγέτης βασιζόταν στο ΗΒ για την παροχή αμιγώς οικονομικής συνδρομής του τύπου που τού προσέφεραν οι ΗΠΑ 3 ). Ήταν πρόδηλο στον Αμερικανό Πρόξενο ότι «ενοίκιο» / «βοήθεια» / «δικαιώματα έναντι αποζημίωσης» θα ήταν πολύ πιθανό να ζητηθούν σύντομα από τον Αρχιεπίσκοπο, προκειμένου να συνεχιστεί απρόσκοπτα η λειτουργία των αμερικανικών εγκαταστάσεων, οπότε ο Βelcher θα υποχρεωνόταν να αποσαφηνίσει ότι η νέα κυπριακή κυβέρνηση είχε αναλάβει αυτές τις υποχρεώσεις εξαιτίας δεσμεύσεων της απερχόμενης βρετανικής διοίκησης (ακολουθώντας βρετανική συμβουλή, ο συνομιλητής του Αρχιεπισκόπου είχε αποφύγει να αναφέρει άμεσα αυτήν την παράμετρο 4 ). Την επόμενη ημέρα ο Μακάριος επανήλθε με εμπεριστατωμένο αίτημα αμυντικής βοήθειας, τη σύνταξη του οποίου ο Αμερικανός διπλωμάτης απέδωσε σε Ελλαδίτη ανώτατο αξιωματικό που είχε πρόσφατα επισκεφθεί τον Αρχιεπίσκοπο. Ο Βelcher απέδωσε στον Μακάριο εύσημα γρήγορων αντανακλαστικών εκμετάλλευσης της εκφρασμένης αμερικανικής ανάγκης να συνεχίσουν υφιστάμενες οι «διευκολύνσεις» προς όφελος των ΗΠΑ και περιορίστηκε να του αναφέρει ότι το αίτημά του θεωρείτο λογικό απ’ τη στιγμή που οι Έλληνες και Τούρκοι σύμβουλοι του υπό ίδρυση κυπριακού στρατεύματος ήταν ήδη εξοικειωμένοι με τον δικό τους αμερικανικό οπλισμό, 30 ΕΘΝΙΚΗ ΦΡΟΥΡΑ & ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΕΥΧΟΣ 43 Ο ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ - ΙΟΥΝΙΟΣ 2019 3. Cl. Nicolet, british policy towards Cyprus, 1960-1974, στο H. Faustmann & N. Peristianis (επιμέλ.), Britain in Cyprus / Colonialism and Post Colonialism 1878-2006 , Manheimm und Möhnesee: Bibliopolis, 2006, σελ. 492. 4. FRUS 1958-60, volXpartI “doc 331”: τηλεγράφημα του Αμερικανού γενικού Προξένου στη Λευκωσία προς το State Dept, 21-10-1959. Ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας Αρχιεπίσκοπος Μακάριος με τον Τουρκο- κύπριο αντιπρόεδρο Φαζίλ Κιουτσιούκ.