Εθνική Φρουρά & Ιστορία, τεύχος 43ο

Οι ανωτέρω δυο αντικρουόμενες τάσεις συμπλέκονται περισσότερο λόγω του γεγονότος ότι η ύπαρξη βιομηχανικών μονάδων κοντά σε στρατιωτικές συγκεντρώσεις ή εγκαταστάσεις σε περίοδο επιχειρήσεων θα επισύρει οπωσδήποτε εχθρικές προσβολές με αρνητικά αποτελέσματα γι’ αυτές. Αμυντική Βιομηχανία: Γεωγραφικές και γεωοικονομικές διαστάσεις Με τον όρο «Αμυντική Βιομηχανία» εννοούμε κυρίως εκείνον τον βιομηχανικό κλάδο του οποίου κύριος προορισμός-σκοπός είναι η παραγωγή αμυντικών μέσων, όπως όπλα, αεροπλάνα κλπ. Σ’ αυτούς όμως πρέπει να προστεθούν και οι κλάδοι που παράγουν όχι μόνο όπλα-πυρομαχικά αλλά και λοιπά μέσα που είναι απαραίτητα για την διεξαγωγή του πολέμου, όπως επίσης και οι κλάδοι εκείνοι της συμβατικής βιομηχανίας, οι οποίοι μπορούν σε καιρό πολέμου να μετατραπούν σε παραγωγούς αμυντικού υλικού. Το κυριότερο χαρακτηριστικό που διακρίνει τις αμυντικές βιομηχανίες από τις συμβατικές είναι ότι οι τελευταίες είναι σε θέση να ανεγείρουν τις εγκαταστάσεις και να ρυθμίζουν την οργάνωσή τους βάσει μιας εκ των προτέρων γνωστής και σταθερής κατά το μάλλον ή ήττον παραγωγής. Αντιθέτως, οι αμυντικές βιομηχανίες πρέπει να έχουν ελαστική οργάνωση και επαρκή οικονομικά περιθώρια, ώστε να προσαρμόζονται στις διαρκώς μεταβαλλόμενες απαιτήσεις. Είναι προφανές ότι για να μπορέσουν να αντεπεξέλθουν οι αμυντικές βιομηχανίες στις απότομες μεταπτώσεις, έχουν ανάγκη μεγάλων κεφαλαίων και επιπλέον επιδιώκεται ο συνεταιρισμός τους με μεγάλους και ισχυρούς οργανισμούς. Ένα άλλο ουσιώδες χαρακτηριστικό, το οποίο διαφοροποιεί τις αμυντικές βιομηχανίες από τις συμβατικές, είναι ότι, ενώ οι τελευταίες δύνανται κατά κανόνα να επιλέγουν τους τόπους εγκατάστασής τους με κριτήρια οικονομικού οφέλους, οι αμυντικές βιομηχανίες είναι υποχρεωμένες να λαμβάνουν υπόψη και τη στρατιωτική πτυχή της ασφάλειας των εγκαταστάσεων από εχθρικές ενέργειες. Η πτυχή αυτή προσέλαβε πολύ μεγαλύτερη σημασία στην σύγχρονη εποχή λόγω της ανάπτυξης των εναέριων όπλων και των όπλων καμπύλης τροχιάς. Τρίτο κοινό χαρακτηριστικό των αμυντικών βιομηχανιών είναι η ταχύτατη εξέλιξη των οπλικών συστημάτων. Οι μελετητές των αμυντικών βιομηχανιών προσεγγίζουν το παραπάνω ζήτημα βασιζόμενοι σε διαφορετικές εμπειρικές μελέτες. Ο Hooper, για παράδειγμα, επικέντρωσε την προσοχή του στην έννοια του « στρατηγικού προϊόντος» και όρισε τη στρατηγική βιομηχανία ως αυτή που παράγει στρατηγικά προϊόντα αναγκαία για τη βιωσιμότητα του στρατεύματος. Αντίθετα ο Hartley 7 προσέγγισε με διαφορετικό τρόπο το ζήτημα των αμυντικών βιομηχανιών, προσπαθώντας να ορίσει και να εμβαθύνει σε μια νέα έννοια, αυτή της «αμυντικής 13 ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΗ - ΧΩΡΙΚΗ ΔΙΑΣΤΑΣΗ ΤΗΣ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗΣ ΜΕΡΙΜΝΑΣ ΤΩΝ ΕΝΟΠΛΩΝ ΔΥΝΑΜΕΩΝ 7. Hartley K, (1991a & 1991b).