Μνήμες κατεχόμενης γης. Εκτοπισμένοι Δήμοι και Κοινότητες

Eκτοπισµένοι ∆ήµοι και Kοινότητες ∆είγµατα του πλούτου της είναι οι θησαυροί της Λάµπουσας, που βρέθηκαν εκεί και περιλαµβάνουν κοσµήµατα, σκεύη και ασηµένιους δίσκους. Πολλά από αυτά εκτίθενται στο Κυπριακό Μουσείο, το Μητροπολιτικό Μουσείο της Νέας Υόρκης και το Βρετανικό Μουσείο. Ο Καραβάς έχει τρεις ενοριακές εκκλησίες, του Αγίου Γεωργίου, της Αγίας Ειρήνης και της Ευαγγελίστριας. Έχει επίσης δεκατέσσερα ερειπωµένα εκκλησάκια. Στην περιοχή της Λάµπουσας βρίσκονται το ιστορικό µοναστήρι της Αχειροποιήτου και ο ναός του Αγίου Ευλαλίου, αφιερωµένος στον πρώτο Επίσκοπο της Λάµπουσας. Ο Καραβάς ανακηρύχθηκε σε ∆ήµο το 1884. Όλα τα ∆ηµοτικά Συµβούλια που υπηρέτησαν στον ∆ήµο και τα Σωµατεία ανέπτυξαν πλούσια δράση µε αποτέλεσµα την αλµατώδη ανάπτυξη της περιοχής. Σηµαντική υπήρξε η οικονοµική άνθηση του Καραβά λόγω της εµπορικής δραστηριότητας, της ανάπτυξης της βιοτεχνίας και της πλούσιας γεωργικής παραγωγής. Στα νεότερα χρόνια άκµαζε η λεµονοκαλλιέργεια που την ευνοούσε το άφθονο νερό του κεφαλόβρυσου. Επίσης παρατηρήθηκε ραγδαία ανάπτυξη στον τουριστικό τοµέα. Μοντέρνα ξενοδοχεία, εστιατόρια και κέντρα αναψυχής εξυπηρετούσαν ντόπιους και ξένους. Μερικά από αυτά ήταν τα ξενοδοχεία «Ζέφυρος», «Μάρε Μόντε» και τα εξοχικά κέντρα «Φοντάνα Αµορόζα», «Μύλοι», «Χρυσός Βράχος». Αξιοσηµείωτη ήταν η επίδοση των Καραβιωτών σε κλάδους της χειροτεχνίας, όπως η ξυλουργική και η υφαντική. Η δαντέλα «φερβολιτέ», απαράµιλλη σε τέχνη και οµορφιά ήταν το χαρακτηριστικό κέντηµα του Καραβά. Το 2017 ο «φερβολιτές» εντάχθηκε στον κατάλογο της Άυλης Πολιτιστικής Κληρονοµιάς της Κύπρου. Στις 20 Ιουλίου 1974 ο Καραβάς έµελλε να είναι ο πρωτοµάρτυρας της τουρκικής εισβολής. Οι Τούρκοι αποβιβάστηκαν στην παραλιακή περιοχή του «Πέντε Μίλι», χωρίς καµιά στρατιωτική αντίσταση. Στις 6 Αυγούστου, σε περίοδο εκεχειρίας, οι Τούρκοι εξαπέλυσαν µεγάλη επίθεση και κατέλαβαν τον Καραβά. Συνολικά στον Καραβά και τα περίχωρά του 58 στρατεύσιµοι και άµαχοι έπεσαν στο πεδίο της µάχης ή δολοφονήθηκαν εν ψυχρώ από τους εισβολείς. Σήµερα, στον Καραβά κατοικούν Τουρκοκύπριοι και έποικοι που σφετερίζονται τις περιουσίες των Καραβιωτών. Όλες οι εκκλησίες είναι βεβηλωµένες και κατεστραµµένες. Η αρχαιολογική περιοχή της Λάµπουσας βρίσκεται εγκαταλελειµµένη, χωρίς συντήρηση και πολλά αντικείµενα ανεκτίµητης αξίας έχουν κλαπεί ή καταστραφεί. Οι κάτοικοι του Καραβά βρίσκονται διασκορπισµένοι στις ελεύθερες περιοχές της Κύπρου και σε χώρες του εξωτερικού. Τόσο στην Κύπρο όσο και στο εξωτερικό, οι Καραβιώτες έχουν οργανωθεί σε συλλόγους και σωµατεία µε πολύ αξιόλογη δράση. Ο εκτοπισµένος ∆ήµος Καραβά λειτουργεί σήµερα στη Λευκωσία. Αποστολή του είναι η σύσφιγξη των σχέσεων µεταξύ των σκορπισµένων Καραβιωτών, η προβολή της ιστορίας και του πολιτισµού της περιοχής, καθώς και η ενίσχυση των προσπαθειών για εξεύρεση µιας δίκαιης και βιώσιµης λύσης. Στόχος είναι η ελεύθερη επιστροφή στα σπίτια και τη γη µας σε συνθήκες ελευθερίας, µονιµότητας και αξιοπρέπειας. 85