Μνήμες κατεχόμενης γης. Εκτοπισμένοι Δήμοι και Κοινότητες

Eκτοπισµένοι ∆ήµοι και Kοινότητες Κώµη Κεπήρ Η Κώµη Κεπήρ είναι µεικτό κατεχόµενο χωριό της επαρχίας Αµµοχώστου και βρίσκεται 33 χιλιόµετρα βόρεια της Αµµοχώστου σε υψόµετρο 90 µέτρων. Το όνοµα του χωριού προέρχεται από τον συνδυασµό της αρχαίας ελληνικής λέξης «Κώµη» (χωριό, µικρή πόλη) και της αραβικής «Kebir» (µεγάλο), Μεγάλο Χωριό. Έχουν βρεθεί αρχαία ερείπια στην περιοχή τα οποία ανήκουν στην Εποχή του Χαλκού. Οι κάτοικοι της Κώµης Κεπήρ ασχολούνταν µε τη γεωργοκτηνοτροφία, καλλιεργούσαν σιτηρά, ελιές, χαρουπιές, εσπεριδοειδή, αµυγδαλιές και λαχανικά. Εκκλησίες του χωριού: Άγιος Γεώργιος, Άγιος Αυξέντιος, Άγιος Λουκάς Εξωκκλήσια: Άγιος Βασίλειος, Αγίας Βαρβάρας, Άγιος Ονούφριος, Αγίας Αικατερίνης, Αγίου Γεωργίου Παρούζου, Αγίας Μαύρης (εδώ τάφηκε το λείψανο του Αγίου Αυξεντίου και το εξωκκλήσι της Αγίας Μαύρης µετονοµάστηκε σε εκκλησία Αγίου Αυξεντίου), Άγιος Φώτιος, Παναγία της Κυράς. Το πανηγύρι του Αγίου Αυξεντίου γινόταν στις 28 Σεπτεµβρίου και διαρκούσε έξι ολόκληρες µέρες. Στο πανηγύρι έρχονταν και πωλητές ζώων. Από το 1905 στην Κώµη Κεπήρ λειτουργούσε αστυνοµικός σταθµός. Στα βορειοδυτικά του χωριού βρίσκεται το ύψωµα γνωστό ως «Τα πάνω σχολεία» µε το παλιό σχολείο και το γήπεδο. Σήµερα «Τα πάνω σχολεία» είναι εκδροµικός χώρος και το σχολείο είναι εστιατόριο. Το 1952 λειτουργούσε Συµβούλιο Βελτιώσεως κάτι που έδειχνε την εξέλιξη, τον πλούτο, τον πολιτισµό και την φιλοπρόοδη πολιτική των κατοίκων. Ο πληθυσµός του χωριού το 1973 υπολογιζόταν σε 562 Ελληνοκύπριους και 200 Τουρκοκύπριους. Στο δηµοτικό σχολείο φοιτούσαν 66 µαθητές. Το 1974 στο χωριό είχαν παραµείνει 155 περίπου κάτοικοι. Στα παιδιά των εγκλωβισµένων επιτράπηκε να πηγαίνουν σχολείο στο δηµοτικό σχολείο της Επτακώµης. Το 1976 οι κάτοικοι λόγω εξαναγκασµού τους από το τουρκικό κατοχικό καθεστώς εγκατέλειψαν το χωριό και προσφυγοποιήθηκαν στις ελεύθερες περιοχές. Λίγο αργότερα στα σπίτια τους µεταφέρθηκαν έποικοι από τη Μικρά Ασία. Η Κώµη Κεπήρ µετρά 14 αγνοούµενους, εκ των οποίων οι 13 βρέθηκαν σε οµαδικούς τάφους. 55