Μνήμες κατεχόμενης γης. Εκτοπισμένοι Δήμοι και Κοινότητες

Βατιλή Η Βατιλή βρίσκεται στην καρδιά της Μεσαορίας, σχεδόν στο κέντρο του παλαιού δρόµου Λευκωσίας – Αµµοχώστου. Είναι 55 µέτρα πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας, µε ξηρό κλίµα, και γι’ αυτό προσέλκυε τα άτοµα που είχαν πνευµονικές παθήσεις. Το χωριό πήρε το όνοµά του από τον Στέφανο Βατιλή που ήταν φορολόγος άλατος και ήταν κάτοχος ολόκληρης της περιοχής κατά τη Λατινοκρατία. Μεταξύ Βατιλής και Σίντας υπήρξαν αρχαίοι οικισµοί της ελληνιστικής περιόδου. Αυτό µαρτυρούν σχετικές ανασκαφές καθώς και αναφορά των «Κυπριακών Χρονικών» ότι σχεδόν ολόκληρη η περιοχή µεταξύ Βατιλής και Σίντας ήταν γεµάτη αρχαιότητες. Σε δυο περιπτώσεις µετά την τουρκική εισβολή, σε εκσκαφές βρέθηκαν αρχαιότητες, όπως έγραψαν οι τουρκοκυπριακές εφηµερίδες. Το 1973, έναν χρόνο πριν την τουρκική εισβολή, η Βατιλή είχε 3.161 κατοίκους εκ των οποίων 2.318 Ελληνοκύπριους, (ποσοστό 75%) και 843 Τουρκοκύπριους (ποσοστό 25%). Οι Ελληνοκύπριοι ξεριζώθηκαν τον Αύγουστο του 1974 και είναι τώρα διεσπαρµένοι σε όλη την Κύπρο αλλά και στο εξωτερικό. Την 1.1.2017 οι ψηφοφόροι ήταν 2.750 περίπου, δηλαδή οι Ελληνοκύπριοι κάτοικοι γύρω στους 4.000, αν υπολογιστούν µόνο οι εκ πατρογονίας. Οι κάτοικοι ασχολούνταν κυρίως µε τη γεωργία και κτηνοτροφία, ενώ πολλοί ήταν τεχνίτες και εργαζόµενοι στις πόλεις, κυρίως στη Λευκωσία, Αµµόχωστο και Λάρνακα. Η έκταση της γης της Βατιλής ήταν 26.000 σκάλες και από αυτές µόνο οι 316 ήταν οι αρδευόµενες. Έτσι από τις ξηρικές καλλιέργειες παράγονταν κυρίως σιτάρι και κριθάρι και παλιά οι κάτοικοι της Βατιλής επένδυαν τα πάντα στον καιρό, στη βροχή, για να έχουν καλή χρονιά, παραγωγή και τροφή για την οικογένειά τους. Επίσης η Βατιλή ήταν ο κυριότερος τόπος παραγωγής τριφυλλιού και κάθε µέρα πολλά αυτοκίνητα φορτωµένα µε τριφύλλι έφευγαν από τη Βατιλή για να διανέµουν σε ολόκληρη την Κύπρο. Στα περιβόλια, που ήταν δεκάδες, παράγονταν λαχανικά, ελιές και καρπούζια. Υπήρχαν και λίγα αµπέλια, αµυγδαλιές, σουσάµι, φρούτα, µήλα και εσπεριδοειδή, αλλά και βαµβάκι. Ανεπτυγµένη ήταν και η κτηνοτροφία. 376 κάτοικοι του χωριού ασχολούνταν µέχρι το 1974 µε την εκτροφή αιγοπροβάτων και αγελάδων. Η Βατιλή είχε δύο εκκλησίες, τον Άγιο Γεώργιο που ήταν η κύρια εκκλησία του χωριού, και την Αγία Βαρβάρα. Είχε επίσης δύο εξωκκλήσια, την Παναγία και τον Αρχάγγελο Μιχαήλ, τα οποία κατεδαφίστηκαν πλήρως κατά την τουρκική εισβολή. 38 Mνήµες Kατεχόµενης Γης