Μνήμες κατεχόμενης γης. Εκτοπισμένοι Δήμοι και Κοινότητες

Καλό Χωριό Σολέας Το Καλό Χωριό Σολέας (πρώην Λεύκας) βρίσκεται περίπου 50 χιλιόµετρα βορειοδυτικά της Λευκωσίας, στην εύφορη και καταπράσινη κοιλάδα της Σολιάς. Γειτνιάζει µε τα χωριά Άγιος Γεώργιος και Άγιος Νικόλαος. Κατά την Αγγλοκρατία υπαγόταν διοικητικά στο διαµέρισµα Λεύκας. Πριν την τουρκική εισβολή το 1974, στο χωριό κατοικούσαν περίπου 200 Ελληνοκύπριοι και στην τουρκική συνοικία περίπου 450 Τουρκοκύπριοι, οι οποίοι ονόµαζαν το χωριό Καµλί Κιόι, δηλαδή Πευκοχώρι. Σύµφωνα µε τους ιστορικούς, οι πρώτοι κάτοικοι ήρθαν από την περιοχή των Σόλων κατά τη διάρκεια των αραβικών επιδροµών. Το Καλό Χωριό διέθετε δηµοτικό σχολείο που εξυπηρετούσε και τα τρία γειτονικά χωριά, εκκλησία αφιερωµένη στον Άγιο Μόδεστο, αστυνοµικό σταθµό, µορφωτικό και αθλητικό σύλλογο µε πλούσια δράση και µεγάλες επιτυχίες στο Πανσόλειο Πρωτάθληµα, συνεργατική πιστωτική εταιρεία (ιδρύθηκε το 1961), ελαιοτριβεία και, παλαιότερα, τρία χάνια. Στον απελευθερωτικό αγώνα 1955-1959 πρόσφερε ενεργά κυρίως µε τη συµµετοχή της οικογένειας Λοΐζου. Ο πληθυσµός του Καλού Χωριού αυξοµειωνόταν ανάλογα µε διάφορα κοινωνικά και ιστορικά γεγονότα. Το 1911 η Χατζησοφία έκτισε και δώρισε την εκκλησία του Αγίου Μοδέστου. Το 1912 λειτούργησε το πρώτο δηµοτικό µονοτάξιο σχολείο του χωριού στην αυλή της εκκλησίας. Το 1916 άρχισε η λειτουργία του µεταλλείου της Σκουριώτισσας κοντά στα Κατύδατα από την Κυπριακή Μεταλλευτική Εταιρεία CMC και η ανέγερση των εργοστασίων επεξεργασίας χαλκού στο Ξερό. Η τουρκική εισβολή του 1974 ανάγκασε τους Έλληνες κατοίκους να σκορπιστούν σε άλλα γειτονικά χωριά και πόλεις ή και στο εξωτερικό. Στη διάρκεια της εισβολής χάθηκαν έξι παλληκάρια του Καλού Χωριού. Τα οστά δύο βρέθηκαν και τάφηκαν, ενώ οι άλλοι τέσσερις αγνοούνται. Παρά τον ξεριζωµό και όπου και αν βρίσκονται, οι εκτοπισµένοι κάτοικοι αγωνίζονται µε διάφορες εκδηλώσεις και πρωτοβουλίες να κρατήσουν ζωντανή τη µνήµη του χωριού και τον πόθο της επιστροφής. 144 Mνήµες Kατεχόµενης Γης