Μνήμες κατεχόμενης γης. Εκτοπισμένοι Δήμοι και Κοινότητες

Eκτοπισµένοι ∆ήµοι και Kοινότητες Έξω Μετόχι Το χωριό Έξω Μετόχι ιδρύθηκε µετά την καταστροφή της αρχαίας πόλης των Xύτρων που έγινε από τον εξωµότη ∆αµιανό το 911 µ.Χ. Ήταν αµιγώς ελληνοκυπριακή κοινότητα. Το χωριό πήρε την ονοµασία του από το γειτονικό Μετόχι, κτήµα του µοναστηριού Αγίου Χρυσοστόµου. Εκεί εργάζονταν αρκετοί Ελληνοκύπριοι οι οποίοι κατοικούσαν ανατολικά έξω από το Μετόχι σε έναν µικρό οικισµό, ο οποίος σιγά σιγά έγινε αγροτική κοινότητα µε το όνοµα Έξω Μετόχι. Στα όρια της κοινότητας του χωριού βρίσκεται η µεγάλη εκκλησία του Αγίου Γεωργίου και τα εξωκκλήσια Παναγίας των Παίδων και Αγίας Μαρίνας. Πολύ κοντά στο χωριό υπήρχε σιδηροδροµικός σταθµός από το 1905 µέχρι το 1951, που συνέδεε τη Λευκωσία µε το λιµάνι της Αµµοχώστου. Στις άλλοτε γραµµές του τρένου κατασκευάστηκε ο νέος δρόµος Λευκωσίας- Αµµοχώστου. Μετά τη διάνοιξη του δρόµου Λευκωσία-Κερύνειας µέσω του Πενταδακτύλου, το Έξω Μετόχι απέκτησε αµεσότητα πρόσβασης στις τρεις πολύ σηµαντικές πόλεις του νησιού: την πρωτεύουσα Λευκωσία, τη ραγδαία εξελισσόµενη Αµµόχωστο και την τουριστική Κερύνεια. Η προνοµιούχος θέση του χωριού συνέβαλε στη σταθερά ανελικτική δηµογραφική πορεία, καθώς το 1973 αριθµούσε 890 κατοίκους. Το Έξω Μετόχι είναι ένα πεδινό χωριό µε πλούσια καλλιεργήσιµη γη, δύο ποταµούς και τρία αρδευτικά συστήµατα. Κύριες ασχολίες των κατοίκων ήταν η γεωργία και η κτηνοτροφία. Στο Έξω Μετόχι λειτουργούσε εξατάξιο δηµοτικό σχολείο µε τρεις δασκάλους, όπου το 1973-1974 φοιτούσαν 92 µαθητές. Μετά την ίδρυση της Κυπριακής ∆ηµοκρατίας, το Έξω Μετόχι γνώρισε πρόοδο και ραγδαία ανάπτυξη: ασφαλτόδροµοι, ηλεκτρικό ρεύµα, ύδρευση, λεωφορεία, φορτηγά, συνεργατισµός, καφενεία, ταβέρνες, αθλητικοί σύλλογοι, χορωδίες, χορευτικό και θεατρικό συγκρότηµα, αρδευτικά έργα, νέα µηχανήµατα στη γεωργία, καινούργιες κατοικίες και ιδιωτικά αυτοκίνητα. Όλα αυτα είχαν αποτέλεσµα την αύξηση του επιπέδου µόρφωσης, υγείας και γενικά καλύτερης ζωής και διαβίωσης. 141