Μνήμες κατεχόμενης γης. Εκτοπισμένοι Δήμοι και Κοινότητες

Eκτοπισµένοι ∆ήµοι και Kοινότητες ∆ίκωµο Το ∆ίκωµο είναι µεγαλοχώρι της επαρχίας Κερύνειας και της Κύπρου µε συνεχή παρουσία από τα νεολιθικά και χάλκινα χρόνια. Απέχει εννέα χιλιόµετρα από τη Λευκωσία, διοικητικά όµως ανήκει στην Κερύνεια. Μέχρι το 1974 ήταν ένα ζωντανό κύτταρο της κυπριακής κοινωνίας, συνεχώς αναπτυσσόµενο. ∆ε γνώριζε αστυφιλία. Οι 5.000 κάτοικοί του ήταν ανοιχτόµυαλοι, προοδευτικοί και δουλευταράδες. Καθηµερινά µετέβαιναν µε λεωφορεία και ιδιωτικά αυτοκίνητα κυρίως στη Λευκωσία για να εργαστούν σε εργοστάσια, βιοτεχνίες καταστήµατα, υπηρεσίες. Οι υπόλοιποι έµεναν στο χωριό και ασχολούνταν µε τη γεωργία, την κτηνοτροφία, µε την παρασκευή τζιονιού ή µε άλλες εργασίες. Στο ∆ίκωµο λειτουργούσαν δύο δηµοτικά σχολεία µε 250 περίπου µαθητές. ∆εν υπήρχε γυµνάσιο γι’ αυτό οι µαθητές φοιτούσαν σε γυµνάσια της Λευκωσίας. Μερικοί συνέχιζαν τις σπουδές τους στην Ελλάδα ή και αλλού. Στο ∆ίκωµο λειτουργούσαν δυο µεγάλες εκκλησίες, του Προφήτη Ζαχαρία (κατεδαφίστηκε από τους Τούρκους) στο Πάνω ∆ίκωµο και του Αγίου Γεωργίου στο Κάτω ∆ίκωµο. Η τελευταία µετατράπηκε και χρησιµοποιήθηκε ως τζαµί για µερικά χρόνια. Υπήρχαν όµως και άλλες µικρότερες εκκλησίες και παρεκκλήσια. Κυριότερη αυτή της Παναγίας των Περβολιών που γιόρταζε στις 8 Σεπτεµβρίου. Ήταν οργανωµένο κοινωνικό σύνολο το ∆ίκωµο, µε δεκάδες καταστήµατα και δύο κινηµατογράφους, τρία σωµατεία, τον Αχιλλέα, τον Μάτση και τον Απόλλωνα µε πλούσια πολιτιστική, αθλητική δράση και προσφορά. Πρωτοπόροι όµως και στους εθνικούς αγώνες οι ∆ικωµίτες. Αγκάλιασαν µε αγάπη τον Μάτση, στελέχωσαν και φιλοξένησαν λόχους στρατιωτών το 1964-1974 και πρόσφεραν τα παιδιά τους θυσία για τη λευτεριά και τη δηµοκρατία της Κύπρου το 1974. Αυτό είναι το ∆ίκωµο που βρίσκεται πάντα στην καρδιά µας και µας περιµένει. 99