ΑΓΡΟΤΗΣ - ΤΕΥΧΟΣ 474

A Γ Ρ Ο Τ Η Σ 2 0 1 8 / T E Υ Χ Ο Σ 4 7 4 46 ΜΕΛΙΣΣΟΚΟΜΙΚΑ ΝΕΑ Στους πίνακες 3 και 4 δίνονται οι 67 και 103 ουσίες αντίστοιχα που αναζητήθηκαν στα 40 δείγματα μελιού, εκ των οποίων οι 66 και 102 αφορούν δραστικές ουσίες φυτοπροστατευτικών προϊόντων, ενώ ένα αφορά δραστική ουσία που χρησιμοποιείται ως μελισσοφάρμακο. Συγκεκριμένα, πρόκειται για το coumaphos το οποίο αποτελεί τη δραστική ουσία εγκεκριμένου σκευάσματος που χρησιμοποιείται σχεδόν αποκλειστικά από τους μελισσοκόμους για την αντιμετώπιση του παρασιτικού ακάρεως Βαρρόα (Varroa destructor Anderson & Trueman). Σύμφωναμε τααποτελέσματα των αναλύσεων στοσύνολο των 40 δειγμάτων, τα 18 δείγματα βρέθηκαν με μη ανιχνεύσιμες συγκεντρώσεις coumaphos, σε 3 δείγματα η συγκέντρωση των υπολειμμάτων της δραστικής ουσίας coumaphos ήταν μεταξύ LOD και LOQ, ενώ 19 δείγματα είχαν συγκεντρώσεις coumaphos μεταξύ 0,01-0,04mg/kg. Οι συγκεντρώσεις αυτές είναι χαμηλότερες του αντίστοιχου ορίου των 0,1 mg/ kg που καθορίζει ο Καν.(ΕΚ) 37/2010 για συμβατικά μέλια. Πίνακας 3. Δραστικές ουσίες που αναζητήθηκαν στα 20 δείγματα μελιού* (2013) 1. acetamiprid 14. diazinon 27.flufenoxuron 40. methoxyfenozide 54.pyriproxifen 2. benallaxyl 15. diethofencarb 28.flutolanil 41.metrafenone 55.quizalofop-ethyl 3. bifenazate 16. difenoconazole 29.hexythiazox 42.metribuzine 56.spinosad 4. bitertanol 17. diflubenzuron 30.imidacloprid 43.myclobutanil 57.spiromesifen 5. carbendazim 18.dimethoate 31.indoxacarb 44.napropamide 58.tebuconazole 6. carbofuran 19.dimethomorph 32.iodosulfuron-methyl 45.omethoate 59.tebufenozide 7. carboxin 20. ethoprophos 33.iprovalicarb 46.oxamyl 60.tebufenpyrad 8. chloridazone 21.fenamiphos 34.Linuron 47.paclobutrazole 61.thiabendazole 9. coumaphos** 22.fenazaquin 35.mandipropamid 48.penconazole 62.thiacloprid 10. cyazofamid 23.fenhexamid 36.metazachlor 49.pencycuron 63.thiamethoxam 11.cycloxydim 24.fenoxycarb 37.methiocarb 50.pendimethalin 64. thiophanate-m 12. cymoxanil 25.fenpyroximate 38.methidathion 51.pirimiphos-methyl 65.tralkoxidym 13. cyprodinil 26.flufenacate 39. methomyl 52.procymidone 66.triadimefon 53.pyraclostrobin 67.triadimenol * Όριο ανίχνευσης (LOD)=0,02mg/kg και όριο αναλυτικού προσδιορισμού (LOQ)= 0,06mg/kg. ** Για το coumaphos LOD=0,01mg/kg και LOQ=0,03 mg/kg Καμιά από τις 66 διαφορετικές φυτοπροστατευτικές ουσίες του πίνακα 3 και τις 102 του Πίνακα 4 δεν βρέθηκε στα μέλια που αναλύθηκαν. Δεν παρατηρήθηκε καμιά επιβάρυνση μελιού ακόμα και στις περιοχές όπου ασκείται έντονη γεωργική δραστηριότητα. Αναλύσεις στα κυπριακά μέλια όσον αφορά ακαρεοκτόνες ουσίες που χρησιμοποιούνται μέσα στην κυψέλη εναντίον του ακάρεως βαρρόα έγιναν και από τους Θρασυβούλου και συνεργάτες (2011-2014), οι οποίοι βρήκαν ότι οι συγκεντρώσεις των υπολειμμάτων αυτών βρίσκονται σε χαμηλά επίπεδα, σχεδόν πάντοτε εντός των ορίων που ορίζει η ΕΕ για τα συμβατικά μέλια και ότι το κυπριακό μέλι είναι απόλυτα ασφαλές για τον καταναλωτή. Τα αποτελέσματα της παρούσας εργασίας, και συγκεκριμένα η μη ανίχνευση φυτοπροστατευτικών ουσιών στο μέλι, συμφωνούν με τις εργασίες των Karazafiris, et al. (2005), Johansen&Mayer, (1990), Atkins, Kellum, (1984) οι οποίοι δέχονται ότι η ρύπανση από το περιβάλλον είναι περιορισμένη ή ανύπαρκτη. Οι μέλισσες αποδεικνύεται ότι διαθέτουν μηχανισμούς με τους οποίους αποτρέπουν τη ρύπανση των προϊόντων τους από το περιβάλλον. Μια μέλισσα όταν βρεθεί σε περιβάλλον όπου εφαρμόζονται χημικά σκευάσματα, ανάλογα με την τοξικότητα της φυτοπροστατευτικής ουσίας είτε πεθαίνει στον αγρό είτε κοντά ή μέσα στην φωλιά της. Εξάλλου, οι συλλέκτριες μέλισσες που μεταφέρουν επιβαρυμένη τροφή (νέκταρ, γύρη, νερό) συνήθως δεν γίνονται δεκτές από τις μέλισσες «φρουρούς» της κυψέλης, οι οποίες αντιλαμβάνονται την τοξικότητα του φορτίου και απαγορεύουν την είσοδό τους λόγω της διαφορετικής τους οσμής, προστατεύοντας ταυτόχρονα το αποθηκευμένο μέλι (Atkins 1995).