ΑΓΡΟΤΗΣ - ΤΕΥΧΟΣ 474

A Γ Ρ Ο Τ Η Σ 2 0 1 8 / T E Υ Χ Ο Σ 4 7 4 41 Η δημοσίευση των προτάσεων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την Κοινή Γεωργική Πολιτική (ΚΑΠ) μετά το 2020 (περίοδος 2021-2027) αποτελεί κοινή αφετηρία για το Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) και το Ευρωκοινοβούλιο των συζητήσεων στο πλαίσιο της συνήθους νομοθετικής διαδικασίας με στόχο την επίτευξη συμφωνίας και δημοσίευση του νομοθετικού πλαισίου για την ΚΑΠ που θα αφορά την περίοδο 2021-2027. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή καταθέτοντας την ανάγκη για μια ευφυέστερη, σύγχρονη και βιώσιμη ΚΑΠ προτείνει ένα νέο μοντέλο λειτουργίας στο οποίο τα κράτη μέλη έχουν αυξημένες ελευθερίες (αυξημένη επικουρικότητα) αλλά και ευθύνες στην κατάρτιση ενός ενιαίου εθνικού στρατηγικού σχεδίου που θα αφορά και τους δύο πυλώνες πολιτικής της ΚΑΠ (Πυλώνας Ι και Πυλώνας ΙΙ). Στο μοντέλο αυτό, θα γίνεται αξιολόγηση εκ του αποτελέσματος της επίτευξης των οικονομικών, κοινωνικών και περιβαλλοντικών στόχων που τίθενται σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Ο προϋπολογισμός για τη νέα ΚΑΠ (περίοδος 2021-2027) είναι μειωμένος σε σχέση με την προηγούμενη προγραμματική περίοδο 2014-2020 (-5% σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής). Η χρήση νέας τεχνολογίας και καινοτομίας αλλά και οι ευκαιρίες που παρέχονται στα κράτη μέλη για καλύτερη προσαρμογή των παρεμβάσεών τους αναμένεται να βοηθήσει σημαντικά στην αξιοποίηση των παρεχόμενων ενισχύσεων και στην επίτευξη των αναβαθμισμένων στόχων της Ένωσης για την αγροτική πολιτική. Τα αποτελέσματα των συζητήσεων θα καθορίσουν την πολιτική της ΕΕ για την επόμενη επταετία και αναμένεται να συμβάλουν σημαντικά στη διαχρονική προσπάθεια απλοποίησης της ΚΑΠ και αύξησης της αποδοτικότητας των πολιτικών της Ένωσης. Γιάννης Μηνά Λειτουργός Γεωργίας Α΄ Τμήμα Γεωργίας Φοίβος Παπαχριστοφόρου Λειτουργός Γεωργίας Τμήμα Γεωργίας Η Κοινή Αγροτική Πολιτική μετά το 2020: Δημοσίευση προτάσεων από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή Την 1 η Ιουνίου 2018 η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δημοσίευσε τις νομοθετικές της προτάσεις για τη νέα Κοινή Αγροτική Πολιτική (ΚΑΠ) μετά το 2020 για τη νέα προγραμματική περίοδο που θα καλύπτει τα έτη 2021-2027. Η έναρξη των συζητήσεων στα αρμόδια όργανα του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Συμβούλιο Υπουργών, Ειδική Επιτροπή Γεωργίας, Ομάδες Εργασίας) έγινε κατά το τέλος της Βουλγάρικης Προεδρίας (Ιούνιος 2018) και συνεχίζεται εντατικά μετά και από την ανάληψη της Προεδρίας του Συμβουλίου της ΕΕ από την Αυστρία (δεύτερο εξάμηνο του 2018). Παράλληλα, στο πλαίσιο της συνήθους νομοθετικής διαδικασίας γίνονται συζητήσεις και στα αρμόδια όργανα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Το κείμενο των προτάσεων και η σχετική ανακοίνωση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής είναι διαθέσιμα και στον ιστότοπο http://europa.eu/rapid/ press-release_IP-18-3985_el.htm . Όπως ήταν αναμενόμενο, οι προτάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής συνάδουν με την ανακοίνωση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ημ. 29/11/2017, με τίτλο «Το μέλλον των τροφίμων και της γεωργίας» όπου προτείνεται ένα νέο μοντέλο λειτουργίας της ΚΑΠ βασισμένο στα αποτελέσματα, στο οποίο θα παρέχεται αυξημένη επικουρικότητα στα κράτη μέλη και θα αξιοποιείται όσο το δυνατόν πιο αποδοτικά η διαθέσιμη τεχνολογία και οι δυνατότητες εφαρμογής καινοτομίας και γεωργίας ακριβείας στο πλαίσιο κατάρτισης ενός ενιαίου εθνικού στρατηγικού σχεδίου που θα αφορά τον Πυλώνα Ι και τον Πυλώνα ΙΙ και θα ικανοποιεί τους κοινωνικούς, οικονομικούς και περιβαλλοντικούς στόχους της ΕΕ. Σύμφωνα με τις προτάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής η αξιολόγηση της εφαρμογής του προτεινόμενου νέου εθνικού στρατηγικού σχεδίου, που θα αντικαταστήσει το Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης και στο οποίο θα ενσωματωθούν/ εμπλουτισθούν πρόνοιες που αφορούν το σύστημα ενισχύσεων των Άμεσων Πληρωμών και ενισχύσεις μέσω της Κοινής Οργάνωσης των Αγορών (τομεακές παρεμβάσεις), θα πραγματοποιείται στη βάση κοινών ευρωπαϊκών δεικτών και άλλων στοιχείων των εθνικών στρατηγικών σχεδίων τα οποία θα διασφαλίζουν την κοινή λειτουργία της γεωργικής πολιτικής της ΕΕ. Σημαντική είναι και η αναφορά στην ανάγκη απλοποίησης της ΚΑΠ, θέμα το οποίο αποτέλεσε κύριο στοιχείο ΓΕΩΡΓΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ συζήτησης στο παρελθόν, με σκοπό τη μείωση της πολυπλοκότητας εφαρμογής από τους γεωργούς αλλά και του διοικητικού άχθους στις εθνικές διοικήσεις. Στις προτάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής εντάσσεται και ως νέος όρος η αιρεσιμότητα (conditionality), ο οποίος αποτελεί απαραίτητο στοιχείο στο πλαίσιο κατάρτισης των εθνικών στρατηγικών σχεδίων για τη νέα ΚΑΠ. Η αιρεσιμότητα αφορά ένα αναβαθμισμένο σύστημα επιβολής όρων το οποίο αντικαθιστά και εμπλουτίζει τις υφιστάμενες κοινές προϋποθέσεις ένταξης σε μέτρα/ καθεστώτα τωνάμεσωνπληρωμώναλλάκαι τιςυφιστάμενες κοινές προϋποθέσεις ένταξης σε μέτρα/ καθεστώτα του Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης. Η εκπλήρωση των όρων που εμπίπτουν υπό την αιρεσιμότητα θα αποτελέσει για τους γεωργούς απαραίτητο στοιχείο ένταξης σε οποιοδήποτε μέτρο/ καθεστώς του εθνικού στρατηγικού σχεδίου και αναμένεται να συμβάλει σημαντικά στην επίτευξη των ενωσιακών στόχων που τίθενται για την ΚΑΠ μετά το 2020. Τα κράτη μέλη, σύμφωνα με την πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, θα πρέπει να εντάξουν στα εθνικά στρατηγικά τους σχέδια ένα σύστημα επιβολής διοικητικών κυρώσεων στους δικαιούχους σε περίπτωση μη συμμόρφωσης στις απαιτήσεις που εμπίπτουν υπό τον όρο αιρεσιμότητα. Επιπρόσθετα, στις κοινές απαιτήσεις για τα εθνικά στρατηγικά σχέδια εντάσσεται και ένα σύστημα παροχής συμβουλών (γεωργικές συμβουλευτικές υπηρεσίες) στους γεωργούς και άλλους δικαιούχους της στήριξης από την ΚΑΠ. Η αρχή της επικουρικότητας, που ορίζεται από το άρθρο 5 της Συνθήκης για την ΕΕ, είναι η αρχή δυνάμει της οποίας η ΕΕ δεν αναλαμβάνει δράση παρά μόνον εφόσον η δράση αυτή είναι πιο αποτελεσματική από την αντίστοιχη δράση σε εθνικό, περιφερειακό ή τοπικό επίπεδο. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, με την παραχώρηση αυξημένης επικουρικότητας στα κράτη μέλη, στην πρότασή της για τη νέα ΚΑΠ δημιουργεί τις προϋποθέσεις ανάληψης μεγαλύτερης ευθύνης από τα κράτη μέλη για την επίτευξη των κοινών ευρωπαϊκών στόχων αλλά και καλύτερης προσαρμογής των παρεμβάσεων των κρατών μελών στις τοπικές συνθήκες και ανάγκες αυξάνοντας τη συμβολή της ΚΑΠ σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο.