ΑΓΡΟΤΗΣ - ΤΕΥΧΟΣ 474

A Γ Ρ Ο Τ Η Σ 2 0 1 8 / T E Υ Χ Ο Σ 4 7 4 37 ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ KAI ΘΕΜΑΤΑ ΚΟΑΠ Ο Τομέας ΓΣΠ αποτελεί έναν μηχανισμό διαχείρισης και ελέγχου των αιτήσεων των Σχεδίων επιδοτήσεων του Οργανισμού με βάση την έκταση, ο οποίος ορίζεται και διέπεται από το ευρωπαϊκό κεκτημένο. Αποτελείται κατά βάση από το ΣΑΑ το οποίο περιλαμβάνει, σύμφωνα με τις απαιτήσεις του άρθρου 5 του Κανονισμού της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (ΕΕ) 640/2014 τα ακόλουθα: • Αγροτεμάχια αναφοράς που καθορίζουν τη μέγιστη επιλέξιμη έκταση (ΜΕΕ) για σκοπούς στρεμματικών ενισχύσεων. • Αγροτεμάχια αναφοράς που καθορίζουν τη μέγιστη επιλέξιμη έκταση για σκοπούς Αγροπεριβαλλοντικών Μέτρων. • Περιοχές Οικολογικής Εστίασης (ΠΟΕ) όπως καθορίστηκαν από το κράτος μέλος. • Ορεινές Περιοχές, Περιοχές με Φυσικά Μειονεκτήματα, Περιοχές με Ειδικά Μειονεκτήματα όπως προβλέπονται από το άρθρο 32 του Κανονισμού (ΕΕ) 1305/2013, Περιοχές Natura, Εκτάσεις με Βοσκότοπους εκ φύσεως και Εκτάσεις βοσκοτόπων σε περιβαλλοντικά ευαίσθητες περιοχές. Μέσω των ΓΣΠ γίνεται οργάνωση, επεξεργασία, ψηφιοποίηση και παρουσίαση δεδομένων που διαθέτουν γεωγραφική υπόσταση (επιλέξιμη γεωργική γη, περιοχές Natura, ΠΟΕ, ΜΕΕ, Τεμάχια Αναφοράς (ΤΑ), χαρακτηριστικά τοπίου). Χρησιμοποιούνται κτηματολογικοί χάρτες και δορυφορικές εικόνες οι οποίες έχουν υποστεί επεξεργασία (ορθο-διόρθωση). Υπάρχει συνεχής ροή δεδομένων από νέες δορυφορικές εικόνες και επιτόπιους ελέγχους με την οποία ενημερώνονται οι εκτάσεις των ΜΕΕ των ΤΑ όπου και προκύπτει η τελική επιλέξιμη έκταση, βάσει της οποίας υπολογίζεται η πληρωμή για επιδότηση. Η Γεωργία Ακριβείας (Precision Agriculture) είναι μια νέα μέθοδος γεωργικής πρακτικής η οποία χρησιμοποιεί πληροφορία με σαφήνεια προσδιορισμένη ως προς τον χώρο και τον χρόνο, προκειμένου να μεγιστοποιήσει την αποδοτικότητα των εισροών και να ελαχιστοποιήσει τις περιβαλλοντικές τους επιπτώσεις (Καρυδάς και Συλλαίος 2000). Βασίζεται σε νέες τεχνολογίες όπως Γεωγραφικά Συστήματα Πληροφοριών, δορυφορικού εντοπισμού GPS, χρήση μη επανδρωμένων αεροσκαφών (UAV), μεθόδους τηλεπισκόπησης για συλλογή δεδομένων με αποτέλεσμα την αύξηση της απόδοσης των καλλιεργειών, τη μείωση υπερβολικής χρήσης χημικών με συνέπεια την προστασία του περιβάλλοντος και τέλος, την αύξηση των κερδών του αγρότη. Επιπρόσθετα, η χρήση των UAV στον τομέα της γεωργίας κερδίζει όλοκαι περισσότεροέδαφοςβοηθώντας τον γεωργό να παρακολουθεί τις καλλιέργειές του και την καλλιεργητική του δραστηριότητα με στόχο την αύξηση της απόδοσής τους και την εξοικονόμηση χρημάτων. Τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη ή αγγλιστί Unmanned Aerial Vehicle (UAV) είναι ένας τύπος εναέριου μέσου ή αεροσκάφους που δεν κινείται από κάποιον χειριστή ή πλήρωμα επί του οχήματος. Είναι αυτόνομα μη επανδρωμένα σκάφη που η πτήση τους ελέγχεται από χειριστή που βρίσκεται στο έδαφος μέσω τηλεχειριστηρίου. Μια άλλη ονομασία των UAV είναι ο όρος «drone» που χρησιμοποιείται ευρύτερα από το κοινό. Ιδιαίτερα στον τομέα της γεωργίας, το φάσμα των εφαρμογών όπου χρησιμεύει η χρήση μη επανδρωμένων εναέριων οχημάτων είναι μεγάλο, και με την εξέλιξη της τεχνολογίας και το πέρασμα του χρόνου όλο πληθαίνει και εξελίσσεται είτε από την πλευρά των γεωργών είτε από την πλευρά της γεωργικής έρευνας. Συνεπώς, η χρήση των UAV μπορεί να χρησιμοποιηθεί για επιτόπιους ελέγχους καλλιεργειών και από συγκεκριμένους ευρωπαϊκούς οργανισμούς εκταρικών επιδοτήσεων. Με αυτό τον τρόπο εξοικονομείται χρόνος από τους κλασικούς επιτόπιους ελέγχους με χρήση GPS με την οποία καλύπτεται περισσότερη έκταση αγροτεμαχίων. Το κόστος αγοράς, ο τρόπος λειτουργίας και η μετέπειτα επεξεργασία χρόνο με τον χρόνο γίνονται πιο προσιτά. Συγκεκριμένα, ο ΚΟΑΠ σε συνεργασία με το Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο Κύπρου έκανε μια πιλοτική αποτύπωση γεωργικής έκτασης χρησιμοποιώντας εναέρια οχήματα για την παραγωγή υψηλής ανάλυσης ορθοφωτογραφιών. Η περιοχή μελέτης που αποτυπώθηκε αφορούσε μια γεωργική έκταση περίπου 9 εκτάρια στην Κοινότητα Μαρώνι της Επαρχίας Λάρνακας. Εκεί καλλιεργούνται σιτάρι, κριθάρι, ελιές, λαχανικά (λουβιά) και πρώιμα λαχανικά που φυτεύονται σε μικρά θερμοκήπια (βλ. Εικόνα 1). Εικόνα 1: Περιοχή μελέτης Έλενα Παπαγεωργίου Λειτουργός Αγροτικών Πληρωμών ΚΟΑΠ Γεωγραφικό Σύστημα Πληροφοριών και νέες τεχνολογίες Ο όρος Γεωγραφικά Συστήματα Πληροφοριών (ΓΣΠ) ή Geographic Information Systems (GIS) καθορίζει το σύνολο των διαδικασιών, ηλεκτρονικού υπολογιστή και λογισμικού, που έχουν ως αντικείμενο την οργάνωση, την αποθήκευση, την ανάκτηση, την ανάλυση και την παρουσίαση δεδομένων που διαθέτουν γεωγραφική (χωρική) υπόσταση. Ο Κυπριακός Οργανισμός Αγροτικών Πληρωμών (ΚΟΑΠ) διαχειρίζεται το Σύστημα Αναγνώρισης Αγροτεμαχίων (ΣΑΑ) που έχει αναλάβει ο Τομέας Διαχείρισης του Γεωγραφικού Συστήματος Πληροφοριών (ΓΣΠ).