ΕΘΝΙΚΗ ΦΡΟΥΡΑ & ΙΣΤΟΡΙΑ, τεύχος 41ο

Συνεπώς, αν και φαίνεται ότι ο συριακός πόλεμος οδεύει προς μια συνολική διευθέτηση, υπάρχουν ακόμα ανοιχτά θέματα που μπορεί ανά πάσα στιγμή να τον εκτροχιάσουν και να ξεκινήσουν έναν νέο κύκλο -ίσως και πιο γενικευμένης- βίας. Σαφέστατα το πιο κρίσιμο μέτωπο από αυτά είναι αυτό που ανοίγει με την «υπερχείλιση» του συριακού πολέμου στα Υψίπεδα του Γκολάν. Γκολάν και Συριακή Υπερχείλιση Το υποσύστημα των Υψιπέδων του Γκολάν και η υπερχείλιση του συριακού εμφυλίου στα βόρεια σύνορα του Ισραήλ αποτελούν έναν ξεχωριστό μικρόκοσμο, όπου δεσπόζει, με τερέν αντιπαράθεσης τα συριακά εδάφη, μια διαφορετική αναμέτρηση: Αυτή μεταξύ Ισραήλ-Χεζμπολάχ του Λιβάνου και ιρανικών δυνάμεων επί συριακού εδάφους (κυρίως των Ιρανών Φρουρών της Επανάστασης). Για το Ισραήλ αυτή ακριβώς η κατάσταση, στα περίχωρα της Δαμασκού, μόλις λίγο πέραν των 60 χλμ από τις θέσεις της 91 ης Μεραρχίας των Ισραηλινών Ενόπλων Δυνάμεων ( «Μεραρχία Γαλιλαία» ), χτυπά ένα καμπανάκι: Δεν αρκεί για την ισραηλινή στρατηγική να απαντηθεί το ερώτημα «είμαστε με τον Άσαντ ή εναντίον;» . Και η κατάσταση στην άλλη πλευρά των συνόρων δεν θυμίζει αυτή του 1967 (σ.σ. όπου το Ισραήλ κατέλαβε τα Υψίπεδα του Γκολάν, για να αιφνιδιαστεί ξανά στον πόλεμο του 1973). Δεν αρκεί πλέον να γνωρίζει κανείς το όνομα του αρχηγού του γενικού επιτελείου του συριακού στρατού, μιας και η κατάσταση παραμένει τόσο ρευστή που τα πράγματα στο έδαφος αλλάζουν μέρα με τη μέρα. Προκύπτει ωστόσο μια υπαρξιακή απειλή. Η δράση της Χεζμπολάχ αποτελεί μεγαλύτερο κίνδυνο από την ύπαρξη της ίδιας της αλ Κάιντα κοντά στα ισραηλινά σύνορα. Και αυτή η αντίληψη επικράτησε, δικαιώνοντας τις αρχικές εκτιμήσεις της ισραηλινής στρατηγικής μετά τον Σεπτέμβριο του 2015 και την επέμβαση της Ρωσίας. Η Τεχεράνη αναζητεί ακόμη ένα θεαματικό χτύπημα στο Ισραήλ, προκειμένου να εκτονώσει στο εσωτερικό της την κρίση που προκύπτει από τις νέες αμερικανικές κυρώσεις, λόγω της απόφασης του Τραμπ να αποσυρθεί από την συμφωνία για τα πυρηνικά (το Joint Comprehensive Plan of Action ή συμφωνία «P5+1»). Η τρέχουσα κρίση μπορεί να ιδωθεί με βάση τα εξής χαρακτηριστικά: αποτελεί ένα κλασικό tit for tat με το Ισραήλ να επεκτείνει την πολιτική δημιουργίας μιας ζώνης ασφάλειας (safe zone phase II) βαθύτερα στη συριακή επικράτεια σε σχέση με τα Υψίπεδα του Γκολάν. Έρχεται σε μια στιγμή που η Χεζμπολάχ «πολιτικοποιείται» περαιτέρω μετά την επικράτηση της στις εκλογές του Λιβάνου, έχει ισχυροποιήσει το βαλλιστικό της οπλοστάσιο σε σχέση με το 2006, αλλά δεν παύει να βρίσκεται και σε κρίση λόγω των απωλειών της σε έμψυχο δυναμικό στη Συρία. Αντικατοπτρίζει τις πραγματικότητες στο συριακό έδαφος με το καθεστώς Άσαντ να αναβαθμίζεται ως προς τις δυνατότητες αεράμυνας, να επιθυμεί μια τελική έκβαση του Συριακού, ιδίως αν ο Άσαντ ελέγξει και τα εδάφη της βορειοδυτικής Συρίας. Και, τέλος, τα Υψίπεδα του Γκολάν δεν παύουν να αποτελούν ένα βολικό αφήγημα για το καθεστώς Άσαντ 85 ΤΟ ΣΥΡΙΑΚΟ 7 ΧΡΟΝΙΑΜΕΤΑ: ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ ΕΚΒΑΣΗΣ ΚΑΙ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΥΠΡΟ