ΕΘΝΙΚΗ ΦΡΟΥΡΑ & ΙΣΤΟΡΙΑ, τεύχος 41ο

Το υπό διαμόρφωση παγκόσμιο πολυπολικό σύστημα Στην προ του 1991 περίοδο το παγκόσμιο σύστημα λειτουργούσε στηριζόμενο σε δύο πόλους ισχύος, τους οποίους αποτελούσαν οι δύο υπερδυνάμεις ΗΠΑ και η Σοβιετική Ένωση μαζί με τους συμμάχους και εταίρους της η κάθε μία. Η κατάρρευση της σοβιετικής υπερδύναμης οδήγησε στη διάλυση του ανατολικού συνασπισμού και την ανάδειξη των ΗΠΑ ως της μοναδικής παγκόσμιας υπερδύναμης. Στα επόμενα χρόνια οι ΗΠΑ με τις επεμβάσεις τους σε Αφγανιστάν και Ιράκ, την επέκταση του ΝΑΤΟ στην Ευρώπη και την ενοποίηση των περιφερειακών και διεθνών αγορών επιχείρησαν την επέκταση και σταθεροποίηση της παγκόσμιάς τους ηγεμονίας. Η υπερεπέκταση των ΗΠΑ συνοδεύτηκε από μεγάλο πολιτικό, οικονομικό και ανθρώπινο κόστος, ιδιαίτερα από τις περιφερειακές συγκρούσεις που τις υποχρέωσαν να κάνουν δεύτερες σκέψεις. Παράλληλα είχαμε την ανάδυση νέων παγκόσμιων οικονομικών και όχι μόνο παικτών, όπως οι χώρες BRICS, δηλαδή η Βραζιλία, η Ρωσία, η Ινδία, η Κίνα και η Νότιος Αφρική. Όλες αυτές ήρθαν να προστεθούν στις ήδη υπάρχουσες μεσαίες δυνάμεις, δηλαδή τη Γαλλία, τη Βρετανία, τη Γερμανία και την Ιαπωνία. Κάποιες από αυτές τις χώρες έχουν απλά ένα πολύ μεγάλο ΑΕΠ, κάποιες είναι μόνιμα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας, κάποιες διαθέτουν ισχυρές ένοπλες δυνάμεις περιλαμβανομένων και πυρηνικών όπλων ή δυνατοτήτων και κάποιες συνδυάζουν μερικά ή και όλα από τα πιο πάνω χαρακτηριστικά. Σε αυτή την ομάδα ισχυρών κρατών επιδιώκει ντε φάκτο ή και ντε γιούρε (π.χ. καθιστάμενη μόνιμο μέλος του Συμβουλίου Ασφαλείας στην υπό συζήτηση μεταρρύθμιση του ΟΗΕ) να ενταχθεί και η Τουρκία ως μία των ισχυρότερων μουσουλμανικών κρατών του κόσμου. Οικονομική μεγέθυνση της Τουρκίας σε αντιδιαστολή με την οικονομική κατάρρευση της Ελλάδας Τα τελευταία 15 χρόνια επί διακυβέρνησης Ερντογάν η Τουρκία έχει πετύχει σταθερά υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης και το τουρκικό ΑΕΠ έχει τριπλασιαστεί αγγίζοντας το 2017 τα $850 δις σύμφωνα με το IMF. Με βάση αυτό η τουρκική οικονομία είναι σήμερα η 17 η στο κόσμο και η Τουρκία έχει από καιρό συμπεριληφθεί στους G20. Σε αντιδιαστολή το ελληνικό ΑΕΠ έχει συρρικνωθεί και έχει πέσει το 2017 σύμφωνα με το IMF στα $230δις. Εδώ να σημειωθεί ότι στην 40ετία που προηγήθηκε της ελληνικής οικονομικής κατάρρευσης το ΑΕΠ της Ελλάδας κυμαινόταν ανάμεσα στο 5 προς 10 και στο 7 προς 10 έναντι του αντίστοιχου τουρκικού. Η περίφημη αναλογία 7 προς 10 στην αμερικανική αμυντική βοήθεια προς τις δύο χώρες δεν ήταν καθόλου τυχαία και στην ουσία ευνοούσε την Ελλάδα. Παρά τις ελληνικές διαμαρτυρίες ή και παράπονα στην ουσία προσπαθούσε να κρατήσει την ισορροπία ανάμεσα στις δυο χώρες στο καλύτερο για την Ελλάδα σημείο. Σήμερα η στρατηγική αυτή ισορροπία είναι στο ναδίρ, αφού είναι ελαφρά κάτω και από το 3 προς 10. 54 ΕΘΝΙΚΗ ΦΡΟΥΡΑ & ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΕΥΧΟΣ 41 Ο ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ - ΙΟΥΝΙΟΣ 2018