ΕΘΝΙΚΗ ΦΡΟΥΡΑ & ΙΣΤΟΡΙΑ, τεύχος 41ο

ΑΝΤΙΛΑΛΟΙ ΝΕΚΡΩΝ ΤΟΥ 1964. ΤΟΠΟΙ ΜΝΗΜΗΣ ΚΑΙ ΑΜΝΗΣΙΑΣ ΣΤΗΝ ΤΗΛΛΥΡΙΑ Ιλιάνας Κουλαφέτη, Πτυχιούχου Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, Τμήμα Ιστορίας Αντί Προλόγου Τον Αύγουστο του 1964 η σύγκρουση μεταξύ Ελλήνων και Τούρκων της Κύπρου κορυφώθηκε με τους βομβαρδισμούς της Τηλλυρίας από την τουρκική αεροπορία. Συνολικά έχασαν τη ζωή τους 122 άνθρωποι από τους οποίους 25 στρατιωτικοί και 28 πολίτες στις μάχες και 69 άμαχοι. Η περιοχή της Τηλλυρίας για μέρες μύριζε «καμένη σάρκα» από αμάχους και από παιδιά εθελοντές που πέθαναν χαρούμενοι προσδοκώντας την Ένωση με τη Μητέρα Ελλάδα 1 . Το παρόν άρθρο εξετάζει τον τρόπο με τον οποίο διατηρείται η μνήμη από τα γεγονότα του 1964. Ιστορικό πλαίσιο Στις 19 Φεβρουαρίου 1959 υπογράφηκε η συμφωνία Ζυρίχης - Λονδίνου από τους Αρχιεπίσκοπο Μακάριο, ως εκπρόσωπο της ελληνοκυπριακής κοινότητας και τον Φαζίλ Κιουτσούκ, ως εκπρόσωπο της τουρκοκυπριακής. Οι συμφωνίες, που τερμάτιζαν τη βρετανική κατοχή του νησιού και προνοούσαν τη δημιουργία ανεξάρτητου Κυπριακού Κράτους, έθαψαν το όνειρο της Ένωσης για τη νεοσύστατη ελληνοκυπριακή κοινότητα, βάσει του νέου δοθέντος συντάγματος. Προνοούσαν μεταξύ άλλων, τα δικαιώματα κάθε εθνοτικής κοινότητας, την πολιτειακή οργάνωση καθώς και τη «Συνθήκη Εγγυήσεων» . Σύμφωνα με αυτήν εγγυήτριες δυνάμεις του νεοσύστατου κράτους ήταν η Ελλάδα, η Αγγλία και η Τουρκία. Σε περίπτωση διασάλευσης της συνταγματικής τάξης μία από τις τρεις δυνάμεις είχε το δικαίωμα μονομερούς επέμβασης μόνον εάν και εφόσον είχαν εξαντληθεί τα διαπραγματευτικά περιθώρια με τις άλλες δύο 2 . Από το 1960 και για τα επόμενα τρία χρόνια το κλίμα ήταν τεταμένο, με τις πρώτες προστριβές να κάνουν την εμφάνισή τους. Στις 30 Νοεμβρίου 1963 ο πρόεδρος της 37 ΕΘΝΙΚΗ ΦΡΟΥΡΑ & ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΕΥΧΟΣ 41 Ο ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ - ΙΟΥΝΙΟΣ 2018 1. Κώστας Χατζηαντωνίου, Κύπρος 1954 - 1974. Από το Έπος στην τραγωδία , εκδόσεις Ιωλκός, Αθήνα, 2007, σελ. 137. 2.Ιλιάνα Κουλαφέτη, «Οι γιατροί της Αθήνας έκαμαν ασυγχώρητες ανοησίες». Η άποψη του Σεφέρη για τη «Ζυ- ρίχη-Λονδίνο». Γιατί τον πέταξαν από τη διαπραγματευτική ομάδα», στη Μηχανή του Χρόνου , http://www.mixani - touxronou.com.cy/stiles/sinevi-simera/i-giatri-tis-athinas-ekaman-asigchorites-anoisies-i-apopsi-tou-seferi-gia-ti-ziri chi-londino-giati-ton-petaxan-apo-ti-diapragmateftiki-omada/