ΕΘΝΙΚΗ ΦΡΟΥΡΑ & ΙΣΤΟΡΙΑ, τεύχος 41ο

οι οποίες θα εξέθεταν τον σκληρό πυρήνα της οργάνωσης σε μικρότερο κίνδυνο 50 . Ωστόσο αυτό δεν σήμαινε ότι η ΕΟΚΑ απώλεσε τις επιχειρησιακές δυνατότητές της. Όπως βρετανικές πηγές παραδέχονται, κάτι τέτοιο αποτελούσε ευσεβοποθισμό και δεν ανταποκρινόταν στην πραγματικότητα 51 . Ένας τρίτος παράγοντας ο οποίος επέδρασε ήταν οι επίμονες παρεμβάσεις του Μακαρίου και της Αθήνας για τερματισμό ή τουλάχιστον δραστική μείωση των ένοπλων επιχειρήσεων 52 . Επιπλέον σημαντικός λόγος, τέλος, ήταν η μη άφιξη ενός σημαντικού φορτίου στρατιωτικού υλικού, το οποίο έπρεπε να αποστείλει από την Αθήνα ο μηχανισμός εφοδιασμού της οργάνωσης με οπλισμό 53 . Οι πιο πάνω συνθήκες οδήγησαν στη μείωση των δραστηριοτήτων της ΕΟΚΑ. Στις 24 Δεκεμβρίου 1958 μία προκήρυξη ανάφερε ότι η οργάνωση θα προχωρούσε σε αναστολή των ένοπλων επιχειρήσεων, υπό τον όρο ότι οι Βρετανοί θα ανταποκρίνονταν θετικά, ώστε να αναπτυχθούν πολιτικές πρωτοβουλίες 54 . Εξάλλου, οι διαπραγματεύσεις μεταξύ της Ελλάδας και της Κύπρου για το Κυπριακό βρίσκονταν σε προχωρημένο στάδιο 55 . Αν, λοιπόν, η οργάνωση επαναλάμβανε τις επιθετικές της ενέργειες, θα ζημιωνόταν η πρόοδος που είχε μέχρι τότε επιτευχθεί. Ουσιαστικά ο ένοπλος αγώνας της ΕΟΚΑ τερματίστηκε με την «εκεχειρία» που προκηρύχθηκε στα τέλη του Δεκεμβρίου 1958. Βέβαια η επίσημη λήξη του έλαβε χώρα στις 9 Μαρτίου 1959, όταν ο Γεώργιος Γρίβας-Διγενής διέταξε επίσημα την οριστική παύση της λειτουργίας του ένοπλου ενωτικού κινήματος 56 . Συμπεράσματα Συμπερασματικά η παρούσα ανάλυση επικεντρώθηκε στη στρατιωτική πτυχή των γεγονότων που σχετίζονται με την τελευταία φάση της περιόδου του Αγώνα της ΕΟΚΑ. Το επαναστατικό κίνημα ενέμεινε στη στρατηγική του να μην επιδιώξει μία 24 ΕΘΝΙΚΗ ΦΡΟΥΡΑ & ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΕΥΧΟΣ 41 Ο ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ - ΙΟΥΝΙΟΣ 2018 50. Περισσότερες πληροφορίες για το εν λόγω γεγονός μπορούν να εντοπιστούν στο Σπανού, ΕΟΚΑ, Τόμος 2, 337-342. Βλ. επίσης Ανδρέας Κάρυος και Ανδρέας Μαρνερίδης, «Ο Θάνατος του Κυριάκου Μάτση, 19 Νοεμβρίου 1958: μια Διεπιστημονική Προσέγγιση», Εθνική Φρουρά και Ιστορία 32 (2013), 4 - 19. Επιπρόσθετα, βλ. το σχετικό αρχειακό υλικό: Violent death of Kyriakos Christofi Matsis, 32 years, of Palechori, a wanted E.O.K.A. terrorist, at Kato Dikomo, on 19 th November, 1958, χ.η, Special Courts, Inq. 12/58, Κρατικό Αρχείο Κύπρου. 51. Brief for the Minister of Defence: Foreign Affairs Debate, Thursday December, 4 th . Cyprus: EOKA Truce Proposals and Security Forces Operations against EOKA, χωρίς ημερομηνία, CO 926/940, TNA. 52. Βλ. επιστολή Μακαρίου προς Γρίβα-Διγενή, ημερομηνίας 3 Δεκεμβρίου 1958, και Φρυδά προς Γρίβα-Διγενή, ημερομηνίας 19 Δεκεμβρίου 1958. Παράθεση στο Γρίβας, Απομνημονεύματα , 339-340. Βλ. επίσης επιστολή Ρούφου προς Γρίβα Διγενή, ημερομηνίας 28 Νοεμβρίου 1958. Παράθεση στο Παπαγεωργίου, Κυπριακή Θύελλα , 632. 53. Επιστολή Γρίβα-Διγενή προς Γεωργιάδη, ημερομηνίας 10 Ιανουαρίου 1959. Παράθεση στο Παπαγεωργίου, Κυπριακή Θύελλα , 638. 54. Γρίβας, Απομνημονεύματα , 341. 55. Επιστολή Γρίβα-Διγενή προς Αβέρωφ - Τοσίτσα, χωρίς ημερομηνία. Παράθεση στο Γρίβας, Απομνημονεύματα , 352. 56. Για το κείμενο της προκήρυξης βλ. Σπύρος Παπαγεωργίου, Αρχείον των Παρανόμων Εγγράφων του Κυπριακού Αγώνος 1955 - 1959 (Λευκωσία: Επιφανίου, 1984), 141-143, καθώς και Foot to Lennox-Boyd, 9 Μαρτίου 1959, CO 926/940, TNA.