ΕΘΝΙΚΗ ΦΡΟΥΡΑ & ΙΣΤΟΡΙΑ, τεύχος 41ο

Darling, Διευθυντής Επιχειρήσεων εναντίον της ΕΟΚΑ κατά τα τελευταία στάδια της επανάστασης, μαρτυρεί ότι σημειώθηκαν πολλά θανάσιμα περιστατικά πυροβολισμών, ναρκών ή δολιοφθορών και δύσκολα υπήρξε μέρα χωρίς κάποιο σοβαρό συμβάν σε ένα μέρος της Κύπρου 37 . Μία οδηγία του, που κυκλοφόρησε στις 28 Οκτωβρίου, καταδεικνύει τη δύσκολη θέση της βρετανικής φρουράς, αναφέροντας ότι ο χρόνος δεν είναι με το μέρος της και ότι δεν μπορούσε να αναμένει να διατηρήσει για πολύ ακόμη τις μεγάλες δυνάμεις τις οποίες διέθετε στο νησί 38 . Οι επιθετικές ενέργειες της ΕΟΚΑ συνεχίστηκαν τον Νοέμβριο του 1958 39 και προκάλεσαν τέτοια αντίδραση εκ μέρους των βρετανικών δυνάμεων καταστολής, η οποία περιελάμβανε την επιβολή πολύ περισσότερων κατ’ οίκον περιορισμών και ερευνών από ότι στο παρελθόν, και επομένως είχαν επιζήμιο αποτέλεσμα στις κύπρο-βρετανικές σχέσεις 40 . Αποκλιμάκωση και Τερματισμός της Δράσης της ΕΟΚΑ Κατά την ίδια περίοδο αυξήθηκαν οι πιέσεις του Μακαρίου και της ελληνικής κυβέρνησης προς τον Γεώργιο Γρίβα-Διγενή για παύση της δράσης της ΕΟΚΑ, ώστε να αναληφθούν διπλωματικές ενέργειες κατά τη σύνοδο του ΟΗΕ 41 . Στις 22 Νοεμβρίου 1958 ο στρατιωτικός ηγέτης της οργάνωσης σημείωσε στην προκήρυξη που κυκλοφόρησε ότι οι επιχειρήσεις της, εν αναμονή της απόφασης του διεθνούς οργανισμού για την Κύπρο, θα περιορίζονταν σε αντίποινα (σε περιπτώσεις βρετανικών επιθέσεων εναντίον των στελεχών της) 42 . Η απόφαση για το Κυπριακό, που υιοθετήθηκε στις αρχές Δεκεμβρίου 1958 από τον ΟΗΕ 43 , σύμφωνα με τον Γεώργιο Γρίβα-Διγενή δεν παρείχε τη βάση για την επίτευξη κάποιας συμφωνίας 44 . Επομένως η ΕΟΚΑ προσανατολίστηκε προς τη διεξαγωγή μακροχρόνιου αγώνα, για να προσφέρει στην Αθήνα και άλλες ευκαιρίες διαπραγμάτευσης 45 . Ο Γεώργιος Γρίβας-Διγενής πληροφόρησε τον Αριστοτέλη 22 ΕΘΝΙΚΗ ΦΡΟΥΡΑ & ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΕΥΧΟΣ 41 Ο ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ - ΙΟΥΝΙΟΣ 2018 37. «Cyprus - The Final Round: October 1958 - March 1959» by General Sir Kenneth Darling, Απρίλιος 1979, 05/41/1, Imperial War Museum, 16. 38. Director of Operations Instruction No 3, 28 October 1958, FO 371/136285, TNA. 39. Foot to Lennox Boyd, 1 Νοεμβρίου 1958, CO 926/940, TNA. 40. Παραδείγματα αναφορικά με το πως η ευρεία εφαρμογή κατ’ οίκον περιορισμών αποτέλεσε πικρή εμπειρία για τον ελληνοκυπριακό πληθυσμό, προκαλώντας συνεπώς δυσαρέσκεια για το βρετανικό αποικιακό καθεστώς, μπορούν να εντοπιστούν στη σχετική αρθρογραφία της εφημερίδας Φιλελεύθερος της περιόδου 8 Νοεμβρίου - 4 Δεκεμβρίου 1958. 41. Βλ. επιστολές Μακαρίου προς Γρίβα-Διγενή στις 9 Νοεμβρίου 1958 και Αβέρωφ - Τοσίτσα προς Γρίβα Διγενή στις 17 Νοεμβρίου 1958. Παράθεση στο Γρίβας, Απομνημονεύματα , 330. 42. Παπαγεωργίου, Κυπριακή Θύελλα , 631. 43. Για περισσότερες πληροφορίες αναφορικά με την απόφαση του ΟΗΕ βλ. Ευάγγελος Αβέρωφ - Τοσίτσα, Ιστορία Χαμένων Ευκαιριών: Κυπριακό, 1950 - 1963 . 2 Τόμοι (Αθήνα: Εστία, 1982), Τόμος 2, 131. 44. Γρίβας, Απομνημονεύματα , 335. 45. Επιστολή Γρίβα Διγενή προς Φρυδά, ημερομηνίας 27 Νοεμβρίου 1958. Παράθεση στο Παπαγεωργίου, Κυπριακή Θύελλα , 632.