ΕΘΝΙΚΗ ΦΡΟΥΡΑ & ΙΣΤΟΡΙΑ, τεύχος 41ο

θεωρήθηκε ότι ήταν ένα βρετανικό τέχνασμα για τη Διχοτόμηση. Επίσης, το Λονδίνο έκανε σε όλους ξεκάθαρο ότι επρόκειτο να προχωρήσει σε υποχρεωτική εφαρμογή του συγκεκριμένου σχεδίου 21 . Έχοντας περατώσει τις αμυντικές ετοιμασίες για αντιμετώπιση της τουρκοκυπριακής επιθετικότητας 22 , η ηγεσία του επαναστατικού κινήματος αποφάσισε ότι οι ένοπλες επιχειρήσεις εναντίον των βρετανικών δυνάμεων έπρεπε να συνεχιστούν. Στις αρχές Ιουλίου του 1958 ο Γεώργιος Γρίβας-Διγενής προετοίμασε το νέο σχέδιο ενεργείας, το οποίο αφορούσε σε χτυπήματα εναντίον αφύλακτων στόχων και αντίποινα εναντίον μελών του Βρετανικού Στρατού και της Αστυνομίας, μόνο όταν οι ενέργειες των τελευταίων οδηγούσαν στον θάνατο Ελλήνων Κυπρίων (απόδειξη ότι η ΕΟΚΑ ακολουθούσε ένα συγκεκριμένο στρατιωτικό πλάνο και όχι μια πολιτική χάριν της βίας και μόνο) 23 . Ο θανάσιμος τραυματισμός δύο Βρετανών στρατιωτών στην Αμμόχωστο στις 8 Ιουλίου 1958 24 ήταν αντίποινα για τους θανάτους της Λουκίας Λαουτάρη-Παπαγεωργίου και του Παναγή Ζαχαρία από βρετανικά πυρά κατά τη διάρκεια μαχητικής διαδήλωσης στην κοινότητα Αυγόρου στις 5 Ιουλίου 1958 25 . Τον Ιούλιο και τον Αύγουστο του 1958 η επαναστατική δράση της οργάνωσης συνεχίστηκε. Στις 4 Αυγούστου ο Γεώργιος Γρίβας-Διγενής προκήρυξε μία ακόμη «εκεχειρία» , την οποία θα διέκοπταν αντίποινα εναντίον στρατιωτικών στόχων μόνο σε περιπτώσεις που η δράση των βρετανικών μονάδων οδηγούσαν στην εξουδετέρωση μαχητών της οργάνωσης 26 . Η «εκεχειρία» εφαρμόστηκε για το υπόλοιπο του μήνα λόγω των εξελίξεων στο πολιτικό πεδίο: η βρετανική ηγεσία μετέβη στην Αθήνα για να συζητήσει με την ελληνική κυβέρνηση το Σχέδιο Macmillan. Οι διαφωνίες μεταξύ των δύο κυβερνήσεων, ωστόσο, κυριάρχησαν για μία ακόμη φορά. Συνεπακόλουθα η Αθήνα ξεκίνησε τις διαδικασίες για να καταθέσει 19 Ο ΤΕΛΕΥΤΑΙΟΣ ΓΥΡΟΣ ΤΟΥ ΑΓΩΝΑ ΤΗΣ ΕΟΚΑ ΣΤΗΝ ΚΥΠΡΟ, 1958-1959: Η ΣΤΡΑΤΙΩΤΙΚΗ ΠΤΥΧΗ 21. Η ΕΟΚΑ απέρριψε το εν λόγω σχέδιο μέσω προκήρυξης. Βλ. το σχετικό κείμενο στο Γρίβας, Απομνημονεύματα , 261. 22. Ό.π., 257• Ό.π., Χρονικόν , παράρτημα, 13-14. 23. Γενικά για τη στρατηγική και τις τακτικές της ΕΟΚΑ βλ. Ανδρέας Κάρυος, «Η Επίδραση του Διεθνούς Παράγοντα στις Στρατηγικές Επιλογές του Ένοπλου Ενωτικού Κινήματος (ΕΟΚΑ), 1955 - 1959» , στο Το Κυπριακό και το Διεθνές Σύστημα, 1945 -1 974: Αναζητώντας Θέση στον Κόσμο , επιμ. Πέτρος Παπαπολυβίου, Άγγελος Συρίγος και Ευάνθης Χατζηβασιλείου (Αθήνα: Πατάκη, 2013), 97-106. 24. «Υιός λόρδου ο έτερος των φονευθέντων στρατιωτών», Έθνος , 10 Ιουλίου 1958. Οι βρετανικές αρχές αντέ- δρασαν με την επιβολή κατ’ οίκον περιορισμού στο μεγαλύτερο τμήμα της πόλης στης Αμμοχώστου, ενώ προχώ- ρησαν και στην ανατίναξη του ιστορικού ποδοσφαιρικού σωματείου «Ανόρθωσις». Βλ. «Κατόπιν του χθεσινού φόνου 2 Άγγλων στρατιωτών εν Βαρωσίοις, ανετινάχθη το οίκημα της «Ανορθώσεως» επί τω ότι ανευρέθησαν εκρηκτικαί ύλαι εντός αυτού», Έθνος , 9 Ιουλίου 1958. Για την επίθεση εναντίον των δύο Βρετανών στρατιωτών βλ. τις μαρτυρίες των μελών της ΕΟΚΑ στο Γιάννης Σπανού, ΕΟΚΑ: Έτσι Πολεμούν οι Έλληνες, 3 Τόμοι (Λευκωσία: Ανδρέας Σπανός, 1996), Τόμος 1, 245. 25. Περιγραφές του εν λόγω γεγονότος μπορούν να εντοπιστούν στις εξής πηγές: Σπανού, ΕΟΚΑ , Τόμος 1, 244-245• Χόλλαντ, Η Βρετανία , 459-460• Τάσος Π. Τάσου, Αυγόρου: Ιστορία-Λαογραφία-Γενεαλογία (Λευκωσία: Επιφανίου, 2008), 215-221. 26. Βλ. παραδείγματα στο Γρίβας, Απομνημονεύματα , 296, 301.

RkJQdWJsaXNoZXIy MzU4MTg0