ΕΘΝΙΚΗ ΦΡΟΥΡΑ & ΙΣΤΟΡΙΑ, τεύχος 41ο

Στο πλαίσιο της ενιαίας αγοράς η ανάθεση των συμβάσεων που συνάπτονται στα κράτη-μέλη για λογαριασμό του κράτους, των αρχών τοπικής αυτοδιοίκησης ή περιφερειακής διοίκησης και άλλων οργανισμών δημόσιου δικαίου, υπόκειται στην τήρηση των αρχών της συνθήκης, ιδίως στις αρχές της ελεύθερης κυκλοφορίας των εμπορευμάτων, της εγκατάστασης και της ελεύθερης παροχής υπηρεσιών καθώς και στις αρχές που απορρέουν από αυτές, όπως της ίσης μεταχείρισης, της αποφυγής των διακρίσεων, της αμοιβαίας αναγνώρισης, της αναλογικότητας και της διαφάνειας 3 . Η εφαρμογή αυτών των αρχών τέθηκε ήδη από το 1970 4 . Όμως, το άνοιγμα αυτού του τομέα στον ευρωπαϊκό ανταγωνισμό επιτεύχθηκε μόνον είκοσι χρόνια αργότερα μέσω των Οδηγιών 92/50/ΕΟΚ για τον συντονισμό των διαδικασιών σύναψης δημόσιων συμβάσεων υπηρεσιών, 93/36/ΕΟΚ περί συντονισμού των διαδικασιών για τη σύναψη συμβάσεων δημοσίων προμηθειών και 93/37/ΕΟΚ περί συντονισμού των διαδικασιών για τη σύναψη συμβάσεων δημόσιων έργων. Αυτές οι οδηγίες αντικαταστάθηκαν το 2004 από μια μόνη οδηγία περί συντονισμού των διαδικασιών σύναψης δημόσιων συμβάσεων έργων, προμηθειών και υπηρεσιών, η οποία αντικαταστάθηκε με τη σειρά της, το 2014, από μια οδηγία σχετικά με τις δημόσιες προμήθειες 5 . Αυτή θεσπίζει κανόνες για τις διαδικασίες προμήθειας που πραγματοποιούνται από αναθέτουσες αρχές, τόσο για δημόσιες συμβάσεις όσο για διαγωνισμούς μελετών, των οποίων η αξία εκτιμάται ότι είναι ίση προς ή ανώτερη από συγκεκριμένα κατώτατα όρια. Η ανάθεση της σύμβασης πρέπει να πραγματοποιείται βάσει αντικειμενικών κριτηρίων, που εξασφαλίζουν την τήρηση των αρχών της διαφάνειας, της αποφυγής των διακρίσεων και της ίσης μεταχείρισης, και εγγυώνται την αξιολόγηση των προσφορών υπό συνθήκες πραγματικού ανταγωνισμού. Οι αναθέτουσες αρχές οφείλουν, συνεπώς, να βασίζουν την ανάθεση των δημόσιων συμβάσεων στην «πλέον συμφέρουσα από οικονομική άποψη προσφορά» , η οποία προσδιορίζεται βάσει της τιμής ή του κόστους με χρήση προσέγγισης αποτελεσματικότητας και μπορεί να περιλαμβάνει τη «βέλτιστη σχέση τιμής-ποιότητας» , η οποία εκτιμάται βάσει κριτηρίων συμπεριλαμβανομένων, μεταξύ άλλων, ποιοτικών, περιβαλλοντικών και/ ή κοινωνικών πτυχών που συνδέονται με το αντικείμενο της συγκεκριμένης δημόσιας σύμβασης 6 . Οι συμβάσεις στον τομέα της άμυνας και της ασφάλειας χαρακτηρίζονται από τον πολύπλοκο και απόρρητο χαρακτήρα τους. Για τον λόγο αυτόν οι συνήθεις διατάξεις για τις δημόσιες συμβάσεις δεν αρμόζουν στη συγκεκριμένη περίπτωση. Η Οδηγία 111 ΤΟ ΙΔΙΑΙΤΕΡΟ ΚΑΘΕΣΤΩΣ ΤΩΝ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΣΥΜΒΑΣΕΩΝ ΣΤΟΥΣ ΤΟΜΕΙΣ ΤΗΣ ΑΜΥΝΑΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ, ΚΑΤΑ ΤΟ ΠΡΩΤΟΓΕΝΕΣ ΚΑΙ ΔΕΥΤΕΡΟΓΕΝΕΣ ΕΝΩΣΙΑΚΟ ΔΙΚΑΙΟ 3. http://europa.eu/business/public-contracts/index_el.htm 4. Με την Οδηγία 71/304, καταργηθείσα από την Οδηγία 2007/24. 5. Οδηγία 2014/24 της ΣΛΕΕ. 6. Ελένη Τροβά, Το κοινοτικό δίκαιο των δηµοσίων συµβάσεων στον τοµέα της άµυνας, Εφημ.Δ.Δ.2008 .