Εθνική Φρουρά & Ιστορία

προσπαθήσουμε να το απαντήσουμε εμβαθύνοντας στη θεωρία της πυρηνικής αποτροπής, στοιχεία της οποίας αναπτύξαμε ήδη στην προηγούμενη παράγραφο, κυρίως όμως μέσω της παράθεσης ενός ιστορικού προηγούμενου: της εξέλιξης της σχέσης αμοιβαίας πυρηνικής αποτροπής μεταξύ Ηνωμένων Πολιτειών και Σοβιετικής Ένωσης κατά τα πρώιμα χρόνια του Ψυχρού Πολέμου. Βασικές αρχές πυρηνικής στρατηγικής Όπως χαρακτηριστικά αναφέρει ο Κωνσταντίνος Κολιόπουλος, η πυρηνική στρατηγική αποτελεί «ένα από τα απλούστερα κομμάτια της στρατηγικής» . 4 Η καταστρεπτικότητα των πυρηνικών όπλων (και μάλιστα των στρατηγικών) είναι τέτοια που δεν αφήνει πολλά περιθώρια στρατηγικών ελιγμών και αποφάσεων υψηλού ρίσκου, όταν και εφόσον τα εμπλεκόμενα μέρη σε μία κρίση τα διαθέτουν στο οπλοστάσιό τους. Δύο βασικές έννοιες της πυρηνικής στρατηγικής, τις οποίες αξίζει να αναφέρουμε και να αναλύσουμε, είναι η δυνατότητα του πρώτου πλήγματος και η δυνατότητα του δεύτερου πλήγματος. 5 Η πρώτη αφορά στη δυνατότητα (και την πιθανή επιλογή) μίας πυρηνικής δύναμης να καταστρέψει το οπλοστάσιο του αντιπάλου με ένα μόνο κτύπημα. Βασική προϋπόθεση για τη μετουσίωση της δυνατότητας αυτής σε επιλογή είναι η όσο το δυνατό μεγαλύτερη διασφάλιση της επιτυχίας της. Με άλλα λόγια, θα πρέπει το πρώτο πλήγμα να μην αφήνει περιθώρια αντίδρασης στην πληγείσα δύναμη, διότι εάν αυτή διαθέτει πυρηνικό οπλοστάσιο το οποίο δεν έχει εξουδετερωθεί από το πρώτο κτύπημα, άρα είναι σε θέση να το χρησιμοποιήσει για να επιφέρει ανταποδοτικό κτύπημα στον επιτιθέμενο, τότε το κόστος του πρώτου πλήγματος ενδεχομένως να αποδειχθεί αφόρητο. Η δυνατότητα ανταπόδοσης του πληγέντος έναντι του επιτιθέμενου συνίσταται στη δυνατότητα δεύτερου πλήγματος και βασίζεται στην ικανότητά του να «συνέλθει» από το πρώτο κτύπημα και να είναι σε θέση να ανταποδώσει. Η δυνατότητα πρώτου κτυπήματος μπορεί να καταστεί λοιπόν επιλογή νοουμένου ότι βασίζεται σε ασφαλή πληροφόρηση. Πληροφόρηση σχετικά με τις δυνατότητες του αντιπάλου, την ποιότητα και την ποσότητα του οπλοστασίου του, την αποθήκευση και γεωγραφική του διασπορά κ.λπ. Εντούτοις, ακόμα και οι πιο αποτελεσματικές υπηρεσίες πληροφοριών και τα πλέον εξεζητημένα συστήματα παρακολούθησης δεν είναι δυνατό να διασφαλίσουν πλήρη γνώση της κατάστασης του αντιπάλου. Η πληροφόρηση θα είναι μοιραία, κατά το μάλλον ή ήττον, ατελής. Σε ένα συμβατικό πόλεμο οι αποφάσεις λαμβάνονται πάντοτε σε συνθήκες ατελούς πληροφόρησης, ωστόσο συχνά το ρίσκο της όποιας έλλειψης πληροφορίας ή το ρίσκο της εσφαλμένης πληροφόρησης είτε υπερφαλαγγίζεται από τα αναμενόμενα 7 ΑΜΟΙΒΑΙΑ ΠΥΡΗΝΙΚΗ ΑΠΟΤΡΟΠΗ ΚΑΙ ΣΤΑΘΕΡΟΤΗΤΑ Η ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΤΗΣ ΚΟΡΕΑΤΙΚΗΣ ΚΡΙΣΗΣ 4. Κωνσταντίνος Κολιόπουλος, Η Στρατηγική Σκέψη από την Αρχαιότητα έως Σήμερα (Αθήνα: Ποιότητα, 2008), 253. 5. Ibid., 256-257.