Εθνική Φρουρά & Ιστορία

69 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΑΝΑ: ΠΤΥΧΕΣ ΤΗΣ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗΣ Τούρκων του νησιού ήταν φιλικά και δεν θα μεταβάλλετο ο χαρακτήρας της κυπριακής διένεξης σε ελληνοτουρκικό. 54 Σε ορισμένες αθηναϊκές εφημερίδες τις επόμενες μέρες δημοσιεύονταν πληροφορίες σχετικά με εκδηλώσεις διαμαρτυρίας. Συγκεκριμένα ανακοινωνόταν ότι η Εκτελεστική Επιτροπή της Πανελληνίου Επιτροπής Ενώσεως Κύπρου είχε αποφασίσει υπό την προεδρία του Αρχιεπισκόπου Σπυρίδωνος να ορίσει την 20 ή Σεπτεμβρίου 1955 ως ημέρα πανελλήνιας διαμαρτυρίας για τα επεισόδια στην Κωνσταντινούπολη και στη Σμύρνη. Η Επιτροπή σε μήνυμά της προς τον ελληνικό λαό, που αναδημοσίευαν οι εφημερίδες, καλούσε τη συγκεκριμένη μέρα να αναρτήσει μεσίστιες σημαίες σε οικίες, εργοστάσια και καταστήματα, να αποφύγει τη διακίνηση από τις 11:00 μέχρι τις 11:30, ενώ κατά το ίδιο διάστημα να παραμείνουν κλειστά τα καταστήματα και τα γραφεία. Το σύνθημα θα δινόταν με κωδωνοκρουσίες από τις εκκλησίες. 55 Από δημοσίευμα της Ελευθερίας της Λευκωσίας συμπεραίνουμε ότι η διαμαρτυρία είχε λαϊκή απήχηση. Βάσει του συγκεκριμένου δημοσιεύματος κατά τη διάρκεια της διαμαρτυρίας οι δρόμοι σε Αθήνα, Πειραιά, Θεσσαλονίκη και Πάτρα είχαν αδειάσει και όσοι έτυχε να βρίσκονται καθ’ οδόν τη δεδομένη ώρα κατέφυγαν στους πλησιέστερους κλειστούς χώρους ή παρέμειναν εντός των σταθμευμένων οχημάτων τους. Τη διαμαρτυρία ακολούθησαν κατά τόπους πορείες ομάδων φοιτητών, οι οποίοι διαδήλωσαν υπέρ της Κύπρου. 56 Στιγμές από τη διαμαρτυρία κατέγραψε ο ανταποκριτής στην Αθήνα της Ελευθερίας της Λευκωσίας Μελής Νικολαΐδης, ο οποίος σε μια στιγμή συγκίνησης περιγράφει γλαφυρά: «Και αυτά ακόμη τα περιστέρια που χαμοπετούσαν έως την στιγμήν εκείνη χαρούμενα στον πλατύ χώρο του Μνημείου του Αγνώστου Στρατιώτου, μαζεύθηκαν σε μια γωνιά και έμειναν ακίνητα. Κάποιος έδωσε την εξήγηση ότι τα περιστέρια, ασυνήθιστα σε μια τέτοια σιωπή και ακινησία, αποτραβήχθησαν όλα μαζί παράμερα και στάθηκαν και αυτά ακίνητα, με ανησυχία και δέος. Και όμως, καθώς τα εβλέπαμε από ψηλά να εναρμονίζουν τόσο ταιριαστά την στάση τους με την όλη γύρω τους εκδήλωση της θλίψεως και της διαμαρτυρίας του λαού, νοιώθαμε το παράξενο αίσθημα ότι τα ήμερα αυτά πουλιά της γαλήνης και της ειρήνης επίτηδες επήραν αυτή την στάση…» . 57 Στις αθηναϊκές εφημερίδες μεταξύ των πιο πάνω δημοσιεύονταν και ειδήσεις περί των αντιδράσεων της ελληνικής Κυβέρνησης και των αρχηγών των κομμάτων. 58 Συγκεκριμένα αναφέρεται ότι η Κυβέρνηση προέβη σε διαμαρτυρία προς τους Τούρκους αξιωματούχους και ζήτησε την άμεση ενημέρωση του Μονίμου Συμβουλίου του ΝΑΤΟ για την κακομεταχείριση των Ελλήνων αξιωματικών του 54. Ελευθερία , Λευκωσία και Έθνος , Λευκωσία 21 Σεπτεμβρίου 1955. 55. Το Βήμα , Αθήνα 16 Σεπτεμβρίου 1955. 56. Ελευθερία, Λευκωσία 21 Σεπτεμβρίου 1955. 57. Ελευθερία , Λευκωσία 24 Σεπτεμβρίου 1955. 58. Για τις πρώτες αντιδράσεις των κομματικών αρχηγών της Ελλάδας, βλ. Το Βήμα, Αθήνα 8 Σεπτεμβρίου 1955.