Εθνική Φρουρά & Ιστορία

64 ΕΘΝΙΚΗ ΦΡΟΥΡΑ & ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΕΥΧΟΣ 40 Ο ΙΟΥΛΙΟΣ - ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2017 ίδιας μέρας. Σε συνέντευξή του πολλά χρόνια μετά τα γεγονότα, ο αρχισυντάκτης της εφημε- ρίδας Γκιοκσίν Σιπαχίολου [Gökşin Sipahioğlu] απάντησε και στις φήμες ότι τις φωτογραφίες του Προξενείου τις οποίες δημοσίευσε στις 6 Σεπτεμ- βρίου είχε παραλάβει μια μέρα προηγουμένως από τη σύζυγο του Προξένου της Θεσσαλονίκης, γεγονός που καταδείκνυε προμελετημένο σχέδιο. 23 Ο ίδιος έδειξε το πρωτοσέλιδο της δεύτερης έκδοσης της εφημερίδας, το οποίο είχε φυλάξει και στο οποίο δεν δημοσιεύονταν φωτογραφίες (παραποιημένες ή μη) παρά μόνο το πορτρέτο του Κεμάλ. Συμπλήρωσε: «Τουλά- χιστον, όταν έγραφαν ψέματα, ας κοίταζαν το αρχείο της εφημερίδας» . 24 Μετά τη διάδοση της είδησης της έκρηξης στη Θεσσαλονίκη πλήθος διαδηλωτών συγκεντρώ- θηκε στην πλατεία Ταξίμ και στους γύρω δρόμους. Ο Σπύρος Βρυώνης, βάσει των δεδομένων που είχε στη διάθεσή του, υπολόγισε ότι ο αριθμός των διαδηλωτών που συμμετείχαν στο πογκρόμ της Κωνσταντινούπολης ανερχόταν στις 100.000 περίπου. 25 Το πλήθος είχε εξοπλιστεί με λοστούς, αξίνες, φτυάρια και άλλα εργαλεία που μπορούσαν να προκαλέσουν ζημιές καθώς και με εκρηκτικά υλικά. 26 Η ώρα έναρξης των επιθέσεων δεν είναι σαφής, αφού εκδηλώθηκαν σε πολλές περιοχές και οι μαρτυρίες ποικίλλουν. Φαίνεται όμως ότι εκδηλώθηκαν από τις 17:30 και έπειτα. 27 Οι διαδηλωτές χωρίζονταν σε ομάδες των 30-40 ατόμων. Προπορευόταν μια ομάδα με στόχο την επισήμανση των μη μουσουλμανικών περιουσιών και ακολουθούσαν άλλες, οι οποίες λεηλατούσαν και κατέστρεφαν τις επισημανθείσες περιουσίες. 28 Το 80% των οικιών που είχαν καταστραφεί και το 59% των καταστημάτων ήταν ελληνικής ιδιοκτησίας. 29 Ταραχές ξέσπασαν και στη Σμύρνη. Εκεί δεν υπήρχε ελληνική κοινότητα, αφού είχε Το επίμαχο πρωτοσέλιδο της İstanbul Ekspres της 6 ης Σεπτεμβρίου 1955. Πηγή: http://www.hurriyet.com.tr 23. Για την υπόθεση με τις χαλκευμένες φωτογραφίες του σπιτιού του Ατατούρκ, βλ. S. Vryonis, ό.π., σσ. 94-95. 24. Muammer Elveren, «İşte 'Utanç Gecesi' nintartışıl angazetesi» [«Ιδού η πολυσυζητημένη εφημερίδα της "νύχτας της ντροπής"»], Hürriyet , 6 Σεπτεμβρίου 2015 [http://www.hurriyet.com.tr/iste-utanc-gecesi-nin-tartisilan-gazetesi- 36496694 Προσβάσιμο 30 Οκτωβρίου 2017]. 25. S. Vryonis, ό.π.,σ. 72. Ο ίδιος αριθμός αναφέρεται και στο D. Güven, ό.π., σ. 4. 26. S. Vryonis, ό.π.,σ. 99. 27. Στο ίδιο, σσ. 101-104. 28. Χ. Χρηστίδης, Τ α Σεπτεμβριανά… , ό.π., σσ. 91-92. S. Vryonis, ό.π.,σσ. 70 και 127. Ν. Σαρρής, ό.π., σ. 100 υποσημ. 63. 29. Χ. Χρηστίδης, Τα Σεπτεμβριανά…, ό.π., σσ. 259-261.