Εθνική Φρουρά & Ιστορία

62 ΕΘΝΙΚΗ ΦΡΟΥΡΑ & ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΕΥΧΟΣ 40 Ο ΙΟΥΛΙΟΣ - ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2017 Ενδεικτική της βρετανικής στρατηγικής ήταν η ανησυχία που εκφράστηκε από τη βρετανική Πρεσβεία στην Άγκυρα στις αρχές Μαΐου 1955, για το γεγονός ότι η Τουρκία δεν είχε μέχρι τότε προβεί σε διάβημα προς την ελληνική κυβέρνηση για την κατάσταση στην Κύπρο, όπως διαμορφώθηκε μετά την έναρξη του αγώνα της ΕΟΚΑ. 11 Ήδη από τον προηγούμενο χρόνο είχαν αρχίσει διεργασίες στους κόλπους της τουρκικής κοινωνίας, οι οποίες θα διαμόρφωναν το κλίμα που θα οδηγούσε την κατάσταση στα άκρα. Σημαντική εξέλιξη θεωρείται η ίδρυση τον Αύγουστο του 1954 της Επιτροπής (μετέπειτα Σωματειου) «Η Κύπρος είναι Τουρκική» [ Kıbrıs Türktür Cemiyeti ], η οποία έπαιξε σημαντικό ρόλο στην αναζωπύρωση του τουρκικού ενδιαφέροντος για την Κύπρο. Το Σωματείο σχηματίστηκε με πρωτοβουλία της εθνικής φοιτητικής συνομοσπονδίας της Τουρκίας. 12 Πρόεδρος του εν λόγω Σωματείου ήταν ο Χικμέτ Μπιλ [Hikmet Bil], ο οποίος μέσω της εφημερίδας Hürrıyet είχε την ευχέρεια να επηρεάζει την τουρκική κοινή γνώμη. 13 Ο Χικμέτ Μπιλ μαζί με τον Γενικό Γραμματέα του Σωματείου Κιαμίλ Ονάλ [Kiamil Onal] επισκέφτηκαν την Κύπρο στις 21 Ιουλίου 1955 και οργάνωσαν το κίνημα των Τούρκων του νησιού. Τότε συστάθηκε και στην Κύπρο κόμμα με το ίδιο όνομα, την ηγεσία του οποίου ανέλαβε ο Φαζίλ Κιουτσούκ [Fazıl Küçük]. 14 Η ατμόσφαιρα στην Τουρκία δυναμιτίστηκε περισσότερο, όταν στα μέσα Αυγούστου 1955 ο Φ. Κιουτσούκ με επιστολή του προς τον Χ. Μπιλ εξέφραζε φόβους για επικείμενη σφαγή των Τούρκων της Κύπρου από την ΕΟΚΑ στα τέλη του μηνός. Ο Μπιλ διαδίδοντας ότι υπήρχε οργανωμένο σχέδιο σφαγής, συνέστησε ανάληψη πρωτοβουλιών από μέλη του Σωματείου του, προκειμένου να λάβουν τα κατάλληλα μηνύματα η Ελλάδα και η Βρετανία. 15 Παράλληλα, δήλωσε στη Yeni Sabah , ρίχνοντας κυνικά το δόλωμα στην τουρκική κοινωνία: «Η απάντηση στο ερώτημα αυτό [σχετικά με τις φήμες για σφαγές των Τούρκων της Κύπρου] πρέπει να είναι σύντομη και κοφτή. Στην Κωνσταντινούπολη υπάρχουν πολλοί Έλληνες» . 16 Η συγκεκριμένη φήμη, πάντως, περί επικείμενης μαζικής επίθεσης εναντίον της τουρκικής κοινότητας της Κύπρου, πήρε μεγαλύτερες (και επίσημες) διαστάσεις μετά τον λόγο που 11. Σώτος Κτωρής, Τουρκοκύπριοι - Από το περιθώριο στο συνεταιρισμό (1923-1960) , Αθήνα: εκδ. Παπαζήση, 2013, σ. 472. 12. Χριστόφορος Χρηστίδης, Τα Σεπτεμβριανά (Κωνσταντινούπολη και Σμύρνη 1955) , επιμ. Γιάννης Δ. Στεφανίδης, Αθήνα: εκδ. Κέντρου Μικρασιατικών Σπουδών, 2000, σ. 183. 13. S. Vryonis, ό.π.,σσ. 48 - 49. 14. Σ. Κτωρής, ό.π., σ. 463. Ahmet An, «Πώς το Κυπριακό μετατράπηκε σε "εθνική υπόθεση της Τουρκίας"», Το βαθύ κράτος: Τουρκία - Ελλάδα - Κύπρος , Λευκωσία: εκδ. Αλφάδι, 2004, σσ. 82 - 89. 15. S. Vryonis, ό.π.,σσ. 82 - 84. 16. The Journalists' Union of the Athens Daily Newspapers [EΣΗΕΑ], The anti-Greek riots of September 6 - 7 1955 at Constantinople and Smyrna , Αθήνα: χ.ε., 1956, Παρατίθεται σ. 21. Εντοπίστηκε στην Αμερικανική Σχολή Κλασικών Σπουδών στην Αθήνα, Γεννάδειος Βιβλιοθήκη, Αρχείο Φίλιππου Στ. Δραγούμη, Φάκ. 115.2. Χριστόφορος Χρηστίδης, Κυπριακό και Ελληνοτουρκικά , Αθήνα: χ.ε., 1967, σ. 154.