Ιοί και συναφή παθογόνα των εσπεριδοειδών στην Κύπρο και αναδυόμενες ασθένειες υψηλού κινδύνου για την εσπεριδοκαλλιέργεια

5 ΙΟΙ ΚΑΙ ΣΥΝΑΦΗ ΠΑΘΟΓΟΝΑ ΤΩΝ ΕΣΠΕΡΙΔΟΕΙΔΩΝ ΣΤΗΝ ΚΥΠΡΟ ΚΑΙ ΑΝΑΔΥΟΜΕΝΕΣ ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ ΥΨΗΛΟΥ ΚΙΝΔΥΝΟΥ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΣΠΕΡΙΔΟΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ Περίληψη Τα εσπεριδοειδή αποτελούν μια σημαντική παραδοσιακή καλλιέργεια για την κυπριακή γεωργία. Όπως όλα τα φυτικά είδη, προσβάλλονται από ποικίλους εχθρούς (έντομα, ακάρεα, νηματώδεις) και ασθένειες (μύκητες, ιούς, ιοειδή και προκαρυωτικά παθογόνα όπως τα βακτήρια και τα φυτοπλάσματα) που στις πλείστες περιπτώσεις επηρεάζουν δυσμενώς την παραγωγή και υποβαθμίζουν σημαντικά το εισόδημα των παραγωγών. Ο Κλάδος Φυτοπροστασίας του Ινστιτούτου Γεωργικών Ερευνών (ΙΓΕ) συμμετέχει εδώ και αρκετά χρόνια σε διάφορες ερευνητικές δραστηριότητες για τη μελέτη και επίλυση προβλημάτων που προκαλούνται από φυτοπαθογόνα των εσπεριδοειδών. Μέσα από τα ερευνητικά του προγράμματα έχει διερευνηθεί η παρουσία, η ανίχνευση, ο χαρακτηρισμός, οι τρόποι μετάδοσης και η αντιμετώπιση των ιών, ιοειδών, καθώς και άλλων συναφούς αιτιολογίας παθογόνων που εντοπίζονται στην Κύπρο και σχετίζονται με την εκδήλωση ασθενειών στα εσπεριδοειδή. Προς το παρόν δεν υπάρχουν χημικές ουσίες με ικανότητα να θεραπεύουν ιολογικές προσβολές, ιοειδή ή προκαρυωτικά παθογόνα στα φυτά, με αποτέλεσμα η αντιμετώπισή τους να περιορίζεται στην εφαρμογή μέτρων πρόληψης της μόλυνσης. Η γνώση της βιο-οικολογίας, των φυτικών τους ξενιστών, καθώς και των μηχανισμών που συμβάλλουν στην εξάπλωσή τους στη φύση είναι σημαντική και απαραίτητη για την επιτυχή αντιμετώπισή τους. Σκοπός του Ενημερωτικού Δελτίου είναι η ανασκόπηση των κυριότερων ιολογικών και συναφούς αιτιολογίας ασθενειών των εσπεριδοειδών που αναφέρθηκαν στην Κύπρο, καθώς και η ενημέρωση για άλλες σημαντικές ασθένειες που εντοπίζονται σε άλλες χώρες και θεωρούνται υψηλού κινδύνου για την εσπεριδοκαλλιέργεια τόσο της Κύπρου όσο και άλλων ευρωπαϊκών κρατών.