Υδρομορφολογική αποκατάσταση και αποκατάσταση παρόχθιας ζώνης του ποταμού Αμαθού στον Δήμο Γερμασόγειας

Το έργο πραγματοποιήθηκε την περίοδο Νοεμβρίου – Δεκεμβρίου 2015 από το Τμήμα Αναπτύξεως Υδάτων σε συνεργασία με το Τμήμα Δασών και τον Δήμο Γερμασόγειας στο πλαίσιο εφαρμογής της Ευρωπαϊκής Οδηγίας Πλαίσιο για τα Ύδατα 2000/60/ΕΚ η οποία στόχο έχει τη βελτίωση της κατάστασης όλων των υδάτων των μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Οι δράσεις υδρομορφολογικής αποκατάστασης / αποκατάστασης της παρόχθιας ζώνης αποσκοπούν στη βελτίωση της υδρομορφολογίας και μέσο-μακροπρόθεσμα της οικολογικής κατάστασης του ποταμού. Κατά μήκος του τμήματος του ποταμού Άμαθου, σε έκταση περίπου 5,5 χιλιομέτρων από τον πάγκο του φράγματος Γερμασόγειας μέχρι και την εκβολή του ποταμού στη θάλασσα, πραγματοποιήθηκαν σε διάφορα τμήματα, για δεύτερη φορά στην Κύπρο, σημαντικές δράσεις για την αποκατάσταση της φυσικότητας του ποτάμιου οικοσυστήματος, το οποίο δέχεται σημαντικές πιέσεις και έχει διαχρονικά υποβαθμιστεί. Οι δράσεις στα διάφορα τμήματα του ποταμού περιελάμβαναν τα εξής: • Καθαρισμός στις όχθες με την απομάκρυνση υλικών τα οποία είχαν απορριφθεί περιορίζοντας έτσι το πλάτος του ποταμού και αλλοιώνοντας τη φυσικότητά του. • Διαμόρφωση μορφολογίας στην κοίτη και τις όχθες , όπου κρίθηκε απαραίτητο, για τη δημιουργία μικρο-οικοτόπων οι οποίοι είναι πολύ σημαντικοί για την υδρόβια ζωή. • Απομάκρυνση χωροκατακτητικών ειδών βλάστησης. Είδη όπως το κοινό καλάμι ( Arundo donax ), η ακακία ( Acacia saligna ) και ο ευκάλυπτος ( Eucalyptus sp.) αναπτύσσονται και επεκτείνονται ραγδαία, καταλαμβάνοντας κενούς χώρους και εκτοπίζοντας είδη της τοπικής φυσικής βλάστησης. Αποτέλεσμα είναι η επικράτηση περιορισμένου αριθμού ειδών στην παρόχθια ζώνη και η επακόλουθη μείωση της βιοποικιλότητας της χλωρίδας και πανίδας. Κατά την απομάκρυνση των ξενικών αυτών ειδών, δόθηκε ιδιαίτερη προσοχή στη διατήρηση των τοπικών ειδών βλάστησης. • Φυτεύσεις δένδρων και θάμνων της κυπριακής χλωρίδας. Τα φυτά που χρησιμοποιήθηκαν αποτελούν αυστηρώς είδη της κυπριακής φύσης που απαντούν σε σημεία του ποταμούΆμαθου αλλά και σε παρόμοιου τύπου (περιοδικής ροής) ποτάμια της Κύπρου. Τα είδη επιλέχθηκαν και χωροθετήθηκαν με επιστημονικά κριτήρια, αφού στόχος είναι η ανασύσταση της παρόχθιας βλάστησης του ποταμού και η επαναφορά στη φυσική κατάσταση στον μέγιστο δυνατό βαθμό. • Εγκατάσταση συστήματος άρδευσης των δενδρυλλίων ώστε να εξασφαλιστεί η επιβίωσή τους κατά τα πρώτα χρόνια της ζωής τους. • Δημιουργία λιμνίου/καταφυγίου ψαριών και χελιών και πρόταση για κατασκευή ράμπας/ιχθυοπεράσματος για τη σύνδεση του ανάντη και κατάντη τμήματος του «δήμματος» και την αποκατάσταση της συνέχειας του ποταμού. Παράλληλα απομακρύνθηκαν άλλα εμπόδια που περιορίζουν τη συνέχεια του τμήματος του ποταμού. ΤΜΗΜΑ ΑΝΑΠΤ ΥΞΕΩΣ ΥΔ ΑΤΩΝ ΕΡΓΟ : ΥΔΡΟΜΟΡΦΟΛΟΓ Ι ΚΗ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΚΑ Ι ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΠΑΡΟΧΘ Ι ΑΣ ΖΩΝΗΣ ΤΟΥ ΠΟΤΑΜΟΥ ΑΜΑΘΟΥ ΣΤΟΝ ΔΗΜΟ Γ ΕΡΜΑΣΟΓ Ε Ι ΑΣ Ε ίδος Αρι θμός δενδρυλλ ίων Πλάτανοι ( Platanus orientalis ) 350 Μέρικοι ( Tamarix smyrnensis ) 100 Στερατζιές ( Styrax officinalis ) 150 Αγνιές/Λυγαριές ( Vitex agnus-castus ) 250 Ροδοδάφνες ( Nerium oleander ) 200 Σχινιές ( Pistacia lentiscus ) 50 Τρεμιθιές ( Pistacia terebinthus ) 400 Μερσινιές ( Myrtus communis ) 150 Χαρουπιές ( Ceratonia siliqua ) 50 Ελιές ( Οlea sylvestris ) 50 Σύνολο 1.750 Φυτεύσεις που πραγματοποιήθηκαν τον Δεκέμβριο 2015 Σε συνεργασία με το Τμήμα Δασών και τον Δήμο Γερμασόγειας ΜΕΤΑ ΠΡΙΝ ΜΕΤΑ ΠΕΡΙΟΧΗ 1 πριν και μετά την εκτέλεση των έργων αφαίρεσης ξενικών ειδών ΠΡΙΝ ΠΕΡΙΟΧΗ 2 πριν και μετά την εκτέλεση των έργων αφαίρεσης ξενικών ειδών και τη δημιουργία λιμνίων ΜΕΤΑ ΠΡΙΝ ΠΕΡΙΟΧΗ 3 πριν και μετά την εκτέλεση των έργων αφαίρεσης ξενικών ειδών και την απομάκρυνση του «δήμματος» ΜΕΤΑ ΠΡΙΝ ΠΕΡΙΟΧΗ 4 πριν και μετά την εκτέλεση των έργων αφαίρεσης ξενικών ειδών ΜΕΤΑ ΠΡΙΝ ΠΕΡΙΟΧΗ 5 πριν και μετά την εκτέλεση των έργων αφαίρεσης ξενικών ειδών και τις φυτεύσεις ΜΕΤΑ ΠΡΙΝ ΠΕΡΙΟΧΗ 6 πριν και μετά την εκτέλεση των έργων αφαίρεσης ξενικών ειδών Ετοιμάστηκε: Νατάσα Τσιαήλη